Πορτοκάλογλου – Κραουνάκης όπως Θ. Τσακαλώτος - Βαφειάδης

Γράφει ο Νίκος Γ. Σακελλαρόπουλος

Έχω αναφέρει πάμπολλες  φορές την εκτίμησή μου τόσο στο πρόσωπο όσο και στην καλλιτεχνική οντότητα του Νίκου Πορτοκάλογλου. Έχω αναφερθεί επανειλημμένως στο «Μουσικό κουτί», την σπουδαία εκπομπή του στην ΕΡΤ.  Θα το πράξω για μια ακόμη φορά με αφορμή την πρόσκληση του σπουδαίου καλλιτέχνη μα αμφιλεγόμενου για την πολιτική του δράση, Σταμάτη Κραουνάκη.

Πριν ακόμη τη μετάδοση της συγκεκριμένης εκπομπής, διάβασα επικριτικά σχόλια για την

πρόσκληση του Κραουνάκη. Κάποιοι θεωρούσαν ότι ο χαρισματικός καλλιτέχνης δεν θα έπρεπε καν να περνά το κατώφλι της ΕΡΤ, λες κι η ΕΡΤ είναι μαγαζί ενός ή ως να μην είχαμε όλοι την θλιβερή εμπειρία της ΕΡΤ του ΣΥΡΙΖΑ, της Ακριβοπούλου και του Καψώχα… 

Κάποιοι άλλοι έλεγαν κι έγραφαν ότι δεν θέλουν να  βλέπουν τον Κραουνάκη που όχι μόνο ταυτίστηκε πλήρως με το καταστροφικό για τον τόπο σύστημα ΣΥΡΙΖΑ, αλλά κουνούσε και το δάκτυλο επιτιθέμενος σε μια μερίδα της κοινωνίας που ήταν αντίθετο σε μεθοδεύσεις όπως αυτές της κυβέρνησης Τσίπρα ή σε αστειότητες του τύπου ….μνημείο νεκρών της ΕΡΤ!

Όσα είδαμε στην εκπομπή μπορούν, αναμφιβόλως, να λειτουργήσουν ως …μνημείο μουσικής ιδιοφυίας (με εκπληκτικά «πειραγμένα» τραγούδια από τους μάστορες Πορτοκάλογλου και Γιάννη Δίσκο) αλλά και πολιτικοκοινωνικής συμφιλίωσης .

Για τη μουσική απόλαυση που προσέφερε η εκπομπή, δεν θα μιλήσουμε εδώ. Μα θα σταθούμε στο πεντάλεπτο, περίπου, στιγμιότυπο της νέας εθνικής συμφιλίωσης.

Ακούστε: Το 2015, μέσα στον παραλογισμό εκείνου του δημοψηφίσματος που παραλίγο να διαλύσει τη χώρα αλλά και μέσα στην πλήρη αλλοφροσύνη της Αριστεράς, ο Νίκος Πορτοκάλογλου είχε γράψει ένα τραγούδι που είχε τίτλο «Θα περάσει κι αυτό»! Οι στίχοι έλεγαν:

Δεν κοιμάμαι πια τις νύχτες
κι ανεβάζω πυρετό
δηλητήριο στο αίμα
τρικυμία στο μυαλό.

Κάποιος θέλει να με σώσει
μ’ ένα φάρμακο φριχτό
ίσως και να με σκοτώσει
αν τολμήσω ν’ αρνηθώ.

Θα περάσει κι αυτό
θα περάσει η ζωή
θα περάσεις κι εσύ
θα περάσω κι εγώ.

Θέλω να στο τραγουδήσω
θέλω να το μοιραστώ
το ηφαίστειο να σβήσω
που μου καίει το λαιμό.

Διχασμένη μου πατρίδα
διχασμένη μου καρδιά
μεσ’ τα ερείπια σε είδα
να μετράμε τη ζημιά.

Θα περάσει κι αυτό
θα περάσει η ζωή
θα περάσεις κι εσύ
θα περάσω κι εγώ.

Πέφτει γύρω μου σκοτάδι
ή εγώ είμαι τυφλός
κι όποιος βγαίνει απ’ το κοπάδι
εφιάλτης και εχθρός.

Είναι η πόλη μου καμένη
ειν’ η χώρα μου μισή
νικητές και νικημένοι
όλοι χάσαμε μαζί.

Οι στίχοι αυτοί, περιέγραφαν απολύτως την κατάσταση που βίωνε τη κοινωνία, τις ανησυχίες και τους φόβους της. Το δε ρεφραίν ήταν απολύτως συμφιλιωτικό. Ο ίδιος δε ο Πορτοκάλογλου συνόδευε το τραγούδι μ’ ένα σημείωμα που ήταν ακόμη πιο ενωτικό:  «Αφιερωμένο από καρδιάς σε όλους μας με την ευχή να θυμόμαστε πιο συχνά ότι και “εμείς” και οι “άλλοι” είμαστε όλοι ταξιδιώτες στο ίδιο καράβι…».

Τότε, λοιπόν, ο Πορτοκάλογλου δέχθηκε απίστευτες επιθέσεις από τα τρολ του ΣΥΡΙΖΑ στο διαδίκτυο. Μιλάμε για διαπόμπευση κανονική με χαρακτηρισμούς που εξέπεμπαν μίσος. Μιλάμε για χλευασμό του δημιουργού μόνο και μόνο επειδή δεν ήταν μαζί τους αλλά με τους απέναντι. Μιλάμε για κανονική εμφυλιοπολεμική ρητορική. Μόνο το βουνό και οι καπετάνιοι του Βελουχιώτη έλειπαν. Οι κυβερνώντες είχαν θεωρήσει το τραγούδι ως… προβοκάτσια ….στο έργο τους και τον Πορτοκάλογλου … υπονομευτή της κυβέρνησής τους…  Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι ουδείς συνάδελφός του από εκείνους που ήταν στα μέσα και στα έξω της Βουλής και της Κουμουνδούρου, είπε το παραμικρό σε όσα του καταλόγιζαν οι απόγονοι του Στάλιν στη χώρα μας…

Για να γυρίσουμε στα της εκπομπής, ο Κραουνάκης ζήτησε από τον Πορτοκάλογλου να πει εκείνο το τραγούδι. Η δύναμη της μουσικής συνέδεε την Ελλάδα! Αποκαθιστούσε αλήθειες!

«Είναι μεγάλη στιγμή να λες εσύ αυτό το τραγούδι», είπε ο Πορτοκάλογλου στον Κραουνάκη.   Κι η συμφιλίωση αγκάλιασε το πλατό και όλη την Ελλάδα! Για πέντε λεπτά η χώρα έβλεπε έναν Κεντρογενή και μετριοπαθή τραγουδοποιό να ενώνει τη φωνή του με τον «έξαλλο» Συριζαίο και να δίνουν το σύνθημα συμφιλίωσης της κοινωνίας, υπενθυμίζοντας ότι ακόμη και τα πιο βαθειά τραύματα επουλώνονται.

Ομολογώ ότι οργίζομαι όταν φέρνω στη μνήμη μου τον Σταμάτη Κραουνάκη, διαπρύσιο υπερασπιστή τότε του Τσίπρα, της Κωνσταντοπούλου και του Γιάνη. Μα είμαι και επιεικής απέναντι στην καλλιτεχνική αφέλεια. Για θυμηθείτε λόγια και πράξεις του Θεοδωράκη; Του Λοΐζου; Της Τσανακλίδου; Της Χαρούλας με τα κόκκινα γάντια; Της Λαμπέτη παλαιότερα; Αυτοί είναι οι καλλιτέχνες, πολλές φορές λειτουργούν προτάσσοντας συναίσθημα έναντι της λογικής.

Αυτή η συνάντηση Πορτοκάλογλου – Κραουνάκη φέρνει στο μυαλό και μια άλλη αντίστοιχη. Εκείνη ανάμεσα στους δυο πρωταγωνιστές του εμφυλίου, τον Θρασύβουλο Τσακαλώτο και τον Μάρκο Βαφειάδη, που έγινε το 1984 και ουσιαστικά η χειραψία τους σηματοδότησε το τέλος το εμφυλίου πολέμου!

Ναι, ξέρω ότι ίσως θεωρηθεί ατυχής η σύγκριση των δυο συναντήσεων. Μα κι έτσι να είναι εξακολουθώ και θέλω να πιστεύω ότι μπορεί να σταθεί αφορμή ν’ αφήσουμε πίσω τη διχαστική τακτική της Αριστεράς και τη διασπορά μίσους  που επιδίδεται, αλλά ταυτοχρόνως και τις εντάσεις ή τους… ψόφους!

Ας είναι το τραγούδι η απαρχή της μεγάλης συμφιλίωσης και της συνάντησης όλων μας με το μέλλον…