Η ανεπάρκεια των ελληνικών ελίτ

Γράφει
ο Μιχάλης Δεμερτζής

Όπως ίσως ήδη θα γνωρίζετε, το Συμβούλιο της Επικρατείας, με (ακόμα μία) απόφαση-μνημείο ελληνικού κρατισμού, έκρινε ότι τα καταστήματα στο εμπορικό κέντρο των Σπάτων, δεν θα λειτουργούν τις Κυριακές επειδή το συγκεκριμένο εκπτωτικό χωριό «…επιδιώκει την επαύξηση του κέρδους των επιχειρήσεων, δηλαδή σκοπό μη θεμιτό σύμφωνα με την υπ΄ αριθμ. 100/2017 απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ, που

είχε ταχθεί κατά της λειτουργίας των καταστημάτων κατά τις Κυριακές».

Εδώ επιβεβαιώνεται αυτό που έχουμε ξαναπεί: Παρά το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή έχουμε στην Ελλάδα τη χειρότερη κυβέρνηση της Μεταπολίτευσης και, ως εκ τούτου, όσο γρηγορότερα φύγει τόσο το καλύτερο, οι εκλογές και μία νέα κυβέρνηση δεν συνεπάγεται αυτομάτως και τη σωτηρία της χώρας.

Εκεί βέβαια που με ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία οι ελπίδες ανάκαμψης είναι μηδαμινές, με ΝΔ, ΚΙΝΑΛ ή/και οποιαδήποτε άλλο κόμμα δημοκρατικών αρχών θέλετε, θα αυξηθούν λίγο. Μόνο λίγο όμως, γιατί το πρόβλημα της Ελλάδας δεν είναι απλά «συριζαϊκό».

Προσδιορίζοντας λοιπόν το εν λόγω πρόβλημα, όπως φάνηκε και από το παραπάνω παράδειγμα, η Ελλάδα είναι πρόδηλο ότι δεν έχει προοπτικές ανάκαμψης, όχι γιατί οι πολιτικοί μας εκπρόσωποι μπορεί να αποδειχθούν ανεπαρκείς ή ο «απλός λαός» δεν θέλει την αλλαγή, αλλά επειδή οι «ενδιάμεσοι» – οι επονομαζόμενες «ελίτ» – στην Ελλάδα διαχωρίζονται ως εξής, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων:

Σε αυτούς που θέλουν να αναπτυχθούν και αποφασίζουν να φύγουν στο εξωτερικό και σε αυτούς που θέλουν τη βολή τους και μένουν στο εσωτερικό. Με τους τελευταίους να κρατούν όλη την υπόλοιπη κοινωνία στο τέλμα που επί του παρόντος βρίσκεται, καθώς αποτελούν τον πιο ισχυρό συντηρητικό-κρατικιστικό πυλώνα της χώρας.

Για να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή, όπως τεκμηριώνει εξαντλητικά ο ιστορικός Άρνολντ Τόινμπι στο έργο του “A Study of History” και θα προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε με δύο λόγια εδώ, σε κάθε κοινωνία υπάρχει μία «δημιουργική μειοψηφία» που παρασύρει όλους τους υπόλοιπους στην πρόοδο, καθώς πραγματώνει τις ιδέες που πηγάζουν από τον λαό/την κοινωνία εν συνόλω. Έχει σημασία να είναι μειοψηφία, αλλιώς γίνεται μία καταπιεστική ελίτ, μία τάξη που επιβάλλεται στις υπόλοιπες. Για να αποφευχθεί αυτό το τελευταίο φροντίζει η δημοκρατία, με την οποία τα ρεύματα σκέψεων κατακερματίζονται και ρευστοποιούνται, κάνοντας κάθε φορά την πραγμάτωση των πιο καινοτομικών και χρήσιμων ιδεών έργο λίγων, χωρίς αυτοί οι λίγοι να είναι συνέχεια οι ίδιοι και οι ίδιοι.

Στην Ελλάδα, λοιπόν, όπως φάνηκε και με την εν λόγω απόφαση του ΣτΕ, μεγαλύτερο πρόβλημα μέσα σε αυτά τα χρόνια της κρίσης και από τον «απλό λαό», από αυτούς που ψήφισαν «Όχι» στο δημοψήφισμα έως εκείνους που βάζουν στη Βουλή αυταρχικά κόμματα, είναι η πεφωτισμένη μας ελίτ. Είναι αλήθεια πως σε ένα μεγάλο βαθμό βοηθά στο να κρατηθούν κάποια προσχήματα (μιλώντας για δικαστικούς, ανταποκρίνονται σε γενικές γραμμές επιτυχώς στην επίθεση της κυβέρνησης κατά της διάκρισης των εξουσιών), αλλά, καλώς ή κακώς, η κρίση ξεπερνιέται με υπερβάσεις και όχι με αιώνια «άμυνα». Τούτων λεχθέντων, τα κομμάτια της κοινωνίας που μπορούν να κάνουν τη διαφορά, όχι απλά την αποφεύγουν, αλλά κρύβονται πίσω από τον λαό που τους έδωσε τα εφόδια ακριβώς για να βγαίνουν μπροστά.

Από το ευρύ κοινό, με το οποίο τα βάζουμε πολλές φορές από αυτήν εδώ τη στήλη, οι απαιτήσεις δεν μπορούν παρά να είναι περιορισμένες. Ο πολύς κόσμος δεν αφομοιώνει την αλλαγή όχι γιατί γενικώς και αορίστως δεν θέλει, αλλά επειδή, αφενός, δεν την στηρίζουν εκείνοι που θα έπρεπε να την προωθήσουν και, αφετέρου, κάτι τέτοιο είναι εκ των πραγμάτων δύσκολο. Δεν γίνεται ξαφνικά όλοι οι επιχειρηματίες να καινοτομήσουν ή όλοι οι ψηφοφόροι να «ωριμάσουν» (ό,τι κι αν σημαίνει αυτό). Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό πως και σε άλλες, πιο σύγχρονες κοινωνίες από τη δική μας ο λαός ψηφίζει επίσης αλλοπρόσαλλα ή και αυτοκαταστροφικά (τεράστιο ποσοστό ακροδεξιάς πανευρωπαϊκά, Brexit κ.α.), δεν είναι μόνο ο Έλληνας ψηφοφόρος περίεργος. Η διαφορά βρίσκεται από εκεί και «πάνω», στις ελίτ, είτε μιλάμε για πολιτικούς είτε για καθηγητές είτε για δικαστικούς είτε για επιχειρηματίες κ.α.

Βλέποντας λοιπόν κανείς στα πιο «ψηλά πατώματα» της κοινωνίας εντός των συνόρων μας, διαπιστώνει ότι εκείνοι που δικαιολογούν τις περγαμηνές τους αποτελούν εξαίρεση και είναι πολύ λίγοι για να τραβήξουν το κάρο της χώρας από τη λάσπη. Μειοψηφία της μειοψηφίας, στριμωγμένοι ανάμεσα στους τοίχους του ακίνητου ελληνικού κράτους και του όγκου των κοινωνικών ομάδων που έχουν ορκιστεί εχθροί της αξιοκρατίας, όσο κι αν δεν είναι ανεπαρκείς σε ικανότητες ή ήθος, είναι δυστυχώς ανεπαρκείς σε αριθμό…