Περί σταύρωσης και ιστορίας

Γράφει ο Νίκος Γ. Σακελλαρόπουλος

Πριν από κάποια χρόνια, καλή ώρα σαν σήμερα, βρέθηκα σ’ ένα φιλικό σπίτι στη περιοχή των Μετεώρων. Οι συζητήσεις, όπως συμβαίνει συνήθως όταν η ομήγυρης έχει διαφορετικές αφετηρίες παραστάσεων, ήταν επί παντός επιστητού. Από το θαύμα των βράχων και την οικοδόμηση των μοναστηριών της περιοχής τους περασμένους αιώνες, μέχρι το αν θα γίνει πρωθυπουργός ο Μητσοτάκης  και το αν ο Παναθηναϊκός θα ανακάμψει ποτέ και δη στα χέρια του Αλαφούζου.

Εκεί, λοιπόν, στην αυλή με το όμορφο γκαζόν και τα

«τιτιβίσματα» των παιδιών που έπαιζαν, ξεκίνησε και μια μεγάλη κουβέντα για τη σταύρωση και Τον Χριστό. Αναμφισβήτητα έγινε η πιο ονομαστή περίπτωση ανθρώπου (ή Θεανθρώπου, όπως θέλει ο καθένας το εκλαμβάνει) που σταυρώθηκε ποτέ. Κι αν δεν επικρατούσε στο πέρασμα των αιώνων ο Χριστιανισμός, ουδείς  θα το ήξερε ή θα έδινε σημασία! Όπως έγινε με εκατομμύρια άλλους ανθρώπους που στο πέρασμα των 3-4τελευταίων εκείνων αιώνων, έτσι συναντούσαν τον τραγικό τους θάνατο.

Θυμάμαι πόσο όμορφα συζητήσαμε με δυο –τρείς φίλους εκείνης της συντροφιάς, που κατά σύμπτωση ήταν Θεολόγοι. Μα η συζήτηση δεν ήταν θεολογική αλλά κατά βάση ιστορική.

Λέγαμε, λοιπόν, ότι η σταύρωση μπορεί να έφτασε στις ημέρες μας ως ένα βίαιο γεγονός θανάτωσης Του Χριστού, αλλά δεν ήταν κάτι μοναδικό. Η σταύρωση δεν αφορούσε μόνο Τον Χριστό αλλά ήταν η πιο κοινή μορφή τιμωρίας εκείνων των χρόνων. Την χρησιμοποίησαν ακόμη πιο παλιά οι Μακεδόνες, οι Πέρσες, οι Καρθαγένιοι και είχε φτάσει στην τότε περίοδο των Ρωμαίων. Συνεχίστηκε μάλιστα ως μορφή τιμωρίας σχεδόν 400 χρόνια μετά τη Σταύρωση του Χριστού, μέχρι που την κατάργησε ο λεγόμενος Μέγας Κωνσταντίνος, αφού πρώτα ο ίδιος είχε διαπράξει μύριες όσες σταυρώσεις και δολοφονίες… Κι αφού πρώτα είχε σκοτώσει τον γιό του Κρίσπο κι είχε βράσει σαν γαλοπούλα σε μια μπανιέρα την σύζυγό του Φαύστα…

Κι επειδή αυτή η συζήτηση είχε ς ιστορικό κι όχι θρησκευτικό υπόβαθρο, κατατέθηκε σ’ αυτή ότι σταυρώσεις καταγράφονται στην εποχή του Δαρείου, του Ναβουχοδονόσορα  όταν εισέβαλλε στη Βαβυλώνα αλλά και στην εποχή των Καρθαγένιων που σταύρωναν τους πάντες και τα πάντα. Ακόμη και τους στρατηγούς τους όταν έχαναν στα πεδία των μαχών.

Γιατί γίνονταν οι σταυρώσεις, ειδικά στην εποχή των Ρωμαίων; Η απάντηση είναι ότι σταυρώνονταν κυρίως όσοι αποτελούσαν απειλή για τη Ρώμη. Με τους Εβραίους να διαθέτουν την πρωτοκαθεδρία σταυρώσεων , αφού οι Ρωμαίοι είχαν διατάξει τη σταύρωση όλων τους, από Τον  Χριστό μέχρι και χιλιάδες επαναστάτες, μετά την Εβραϊκή Επανάσταση, το 70 μ.Χ.

Προσέξτε: Ο σπουδαίος πολιτικός, ρήτορας, δικηγόρος και φιλόσοφος Κικέρων, είχε αντιταχθεί σφόδρα στη σταύρωση και τη θεωρούσε  «την πιο σκληρή και αηδιαστική τιμωρία».

Πάντως, η σταύρωση δεν ήταν ποτέ ατομική τιμωρία. Δεν αφορούσε έναν. Ήταν μια μαζική θανάτωση. Ακόμη κι οι θρησκευτικές αναφορές για τη σταύρωση του Χριστού κάνουν λόγο για δυο εγκληματίες που βρέθηκαν ανάμεσά Του.

Ακούστε κι αυτό: Ακόμη και σήμερα σε ορισμένους τόπους που κυριαρχεί η Μουσουλμανική θρησκεία σταυρώνονται σώματα θανατωμένων! Μάλλον ως παραδειγματισμό της κοινότητας.

Πότε εξαφανίστηκε η σταύρωση; Χωρίς να υπάρχουν σαφείς αναφορές περί τούτου στην ιστορία, ως λογική απάντηση μπορεί να θεωρήσουμε αυτή που αναφέρει ότι αυτό συνέβη όταν «εξελίχτηκε» η ανθρωπότητα και βρέθηκαν άλλες μορφές εκτέλεσης της θανατικής ποινής. Στον Μεσαίωνα, επί παραδείγματι, η αγχόνη θεωρήθηκε πιο  «ανθρώπινη» από τη σταύρωση.  Έφτασε σχεδόν μέχρι τις ημέρες μας, παρ’ ότι είχε αντικατασταθεί από την γκιλοτίνα ή και την δια πυροβολισμού εκτέλεση.

Παρ’ ότι λοιπόν η σταύρωση ιστορικά συνέβαινε πολύ πριν αλλά και μετά Τον Χριστό, η δική Του ήταν εκείνη που την κατέστησε βασικό «εργαλείο» της Χριστιανικής αίρεσης που αργότερα κατέστη μια από τις μεγαλύτερες θρησκείες παγκοσμίως. Οι δε εικόνες από τις κινηματογραφικές αναπαραστάσεις της σταύρωσης Του, σε συνδυασμό με τα κορυφαία έργα κορυφαίων ζωγράφων αλλά και τους περίφημους ψαλμούς της Μεγάλης εβδομάδας, την κατέστησαν ωδή και θρήνο εκατομμυρίων ανθρώπων.

Αναμνήσεις από όμορφες κι εποικοδομητικές συζητήσεις…