Η καιροσκοπική Αριστερά του 1989 μα και του 2023

 Γράφει ο Νίκος Γ. Σακελλαρόπουλος

Οι παλιότεροι ασφαλώς θα θυμούνται τη μεγάλη περιπέτεια της χώρας με την απλή αναλογική (ή σχεδόν απλή αναλογική) που είχε φέρει το ΠαΣοΚ για να σταματήσει τον δρόμο του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη προς την εξουσία, το 1989.

Μια περιπέτεια, που εκτός από τις συνεχείς εκλογικές αναμετρήσεις, στοίχισε στη χώρα πολιτικό κύρος στο εξωτερικό, επιβάρυνση των οικονομικών δεδομένων σε μια εποχή που η Ελλάδα του Παπανδρέου είχε φυτέψει τα λεφτόδεντρα, ενώ ανέδειξε σε όλη τη μεγαλοπρέπειά του τον κυνικό καιροσκοπισμό της Αριστεράς.

Να τα θυμηθούμε λοιπόν.

Το ΠαΣοΚ του Ανδρέα Παπανδρέου,

σχεδόν αμέσως μετά τη νίκη του στις εκλογές του 1985, άρχισε να παρουσιάζει ρήγματα. Παρά τα χρήματα που «έπεφταν»  στην κοινωνία (κυρίως από δανεισμό), παρά την ασυδοσία με την οποία περιβλήθηκαν μεγάλες συντεχνίες και συνδικαλιστικές οργανώσεις και παρά το γεγονός ότι δεν υπήρχαν διαδίκτυο και social media,  ο κόσμος είχε αρχίσει να δυσφορεί. Είχαν κάνει την εμφάνισή τους και τα πρώτα σκάνδαλα, ενώ κι η ΝΔ του Μητσοτάκη είχε κερδίσει με άνεση τους τρεις μεγάλους δήμους της χώρας, με Έβερτ, Ανδριανόπουλο και Κούβελα.

Ο Ανδρέας Παπανδρέου,  απορροφημένος εν πολλοίς από τα προσωπικά του ζητήματα και βασισμένος στο πολιτικό του αισθητήριο, έδωσε εντολή στον παντοδύναμο υπουργό του Μένιο Κουτσόγιωργα να δημιουργήσει έναν εκλογικό νόμο που σχεδόν θα απαιτεί ποσοστά κοντά στο 50% για να κυβερνήσει ο αντίπαλός του. Στο ΠαΣοΚ κάποιοι πίστευαν ότι οι Αριστεροί, Χαρίλαος Φλωράκης και Λεωνίδας Κύρκος, θα συνεργάζονταν μαζί τους και όχι με τη ΝΔ. Το σύνθημα «Ο λαός δεν ξεχνά τι σημαίνει Δεξιά» δονούσε τη χώρα, αλλά αυτή τη φορά από την πλευρά του ΠαΣοΚ.

Τελικά, οι δυνάμεις της Αριστεράς, έδειξαν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στον Μητσοτάκη. Μάλλον από κομματικό ωφελιμισμό, αφού ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε «λεηλατήσει» την Αριστερά κι εκείνοι πλέον προσδοκούσαν ν’ ανταποδώσουν.  Ταυτοχρόνως, η Αριστερά δια των ηγετών της θεώρησε ότι με το ΠαΣοΚ πνιγμένο στα σκάνδαλα, είχε μοναδική ευκαιρία να το περιθωριοποιήσει. Το επιχείρησε μέσω του Ειδικού Δικαστηρίου και της παραπομπής του Ανδρέα Παπανδρέου.  Ακόμη κι έτσι όμως, η ΝΔ με 48%, δεν έκανε κυβέρνηση, αφού εξέλεξε 150 βουλευτές. Χρειάστηκαν κι άλλες εκλογές κι  η ψήφος Κατσίκη (του μοναδικού βουλευτή που έχει εκλέξει η ΔΗΑΝΑ του Κωστή Στεφανόπουλου) για να γίνει πρωθυπουργός ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης με πλειοψηφία ενός βουλευτή! Αποδείχτηκε ότι ήταν ένας αιχμάλωτος πρωθυπουργός, από έναν εκλογικό νόμο που ψήφισαν οι αντίπαλοί του για να μη κυβερνήσει.

Από μια άλλη πλευρά, η θέση της Αριστεράς εν συνόλω το 1989, θα την είχε θέση οριστικά στο περιθώριο, σε συνδυασμό με την πτώση του σοβιετικού ολοκληρωτισμού και την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. Έκτοτε τα εκλογικά της ποσοστά ήταν αχνά και μόνο η μεγάλη οικονομική κρίση την «ανέστησε», με την ελπίδα της ζαλισμένης κοινωνίας στις μαγικές λύσεις που υποσχόταν. Ο ΣΥΡΙΖΑ συγκροτήθηκε με την συνύπαρξη δεκάδων Αριστερών συνιστωσών , σε αντισυστημικό ρόλο και αρχηγό ένα λαϊκιστή, χωρίς εφόδια αλλά με επικοινωνιακά χαρίσματα.

Προσέξτε: Η Αριστερά που θεωρητικά τασσόταν υπέρ της απλής αναλογικής, έφτασε στην εξουσία δυο φορές με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής και το πλεονέκτημα των 50 εδρών. Ακόμη και τότε όμως, απαιτήθηκε η σύμπραξή της με την γραφική λαϊκοδεξιά. Κι όταν ο Αλέξης Τσίπρας άρχισε συστηματικά να βλέπει την πλάτη του Κυριάκου Μητσοτάκη, θυμήθηκε την απλή αναλογική, την ψήφισε και ουσιαστικά ναρκοθέτησε τον τόπο.  Οι ομοιότητες με το 1989 είναι χαρακτηριστικές.

Σήμερα ο Αλέξης Τσίπρας, χωρίς σαφή στρατηγική και σύγχρονο πολιτικό λόγο, σε όλη την προεκλογική περίοδο μπέρδευε συνεχώς τα πράγματα και τι επιθυμεί.  Αρχικά αναφέρθηκε στην επιθυμία του για «προοδευτική συγκυβέρνηση», βάζοντας στο κάδρο όλο τον πολιτικό κόσμο, πλην ΝΔ. Αυθαίρετα στην …προοδευτική του συγκυβέρνηση τοποθέτησε τον Βαρουφάκη, τον Κουτσούμπα, τον Ανδρουλάκη και πολλά στελέχη του ακόμη και τον Βελόπουλο!

Όταν αυτό απορρίφθηκε, δοκίμασε την συγκυβέρνηση… ηττημένων. Μόλις είδε ότι δεν συγκινήθηκε κανένας, την απέσυρε και εφηύρε την συγκυβέρνηση … ειδικού σκοπού, επιστρέφοντας σε πρακτικές 1989 κι … επιστρατεύοντας Ειδικό δικαστήριο!

Ταυτοχρόνως, ενώ κάποτε το ΠαΣοΚ ήταν αυτό που «λεηλατούσε» πολιτικά, εκλογικά και σε επίπεδο συνθημάτων την Αριστερά, σήμερα συμβαίνει το αντίθετο. Ο Τσίπρας μιμείται ακόμη και τη φωνή του Παπανδρέου, ενώ η Αριστερά έβγαλε από τα μπαούλα τα αραχνιασμένα συνθήματα της δεκαετίας του ’80, περί … αλλαγής. Κι ο καιροσκοπισμός καλά κρατεί. Μέχρι και στα ορφανά της Χρυσής Αυγής έγινε πρόσκληση, ενώ οι φυλακισμένοι εγκληματίες δίνουν γραμμή υπερψήφισης του ΣΥΡΙΖΑ! Πόση ντροπή, πόσος καιροσκοπισμός για την Αριστερά, όπως τότε…

Πολλά λοιπόν είναι αυτά που μοιάζουν με το 1989. Και τότε και τώρα πρωταγωνίστρια ήταν η καιροσκοπική Αριστερά, ο εκλογικός νόμος που φτιάχτηκε για να εμποδίσει τον δρόμο φιλελεύθερων δυνάμεων προς την εξουσία, οι προθέσεις για Ειδικά δικαστήρια και συνεχής πολιτική αντάρα που δεν επιτρέπει στη χώρα να βρει τον δρόμο του 21^ου αιώνα και της προόδου της.

Λένε ότι η επανάληψη της ιστορίας λειτουργεί ως φάρσα. Μα δεν πρέπει να αρκεστούμε σ’ αυτό, καλό  είναι να μη χρειαστεί να το επιβεβαιώσουμε  κι η χώρα να μπει σε περιπέτειες αστάθειας.

Τον λόγο έχει η κοινωνία. Αν και πολλές φορές όσα αποφάσισε η κοινωνία,  οδήγησαν τη χώρα σε περιπέτειες (1920, 1963, 2015), ας ελπίσουμε ότι πια έχουν αλλάξει οι συνθήκες. Η Αριστερά κυβέρνησε και τα έκανε θάλασσα, ενώ ο λόγος της εξακολουθητικά είναι απαρχαιωμένος. Αυτό τα λέει όλα.

Το βράδυ θα ξέρουμε περισσότερα.