Το φαινόμενο του ισαποστακισμού

Γράφει
ο Μιχάλης Δεμερτζής

Α. Ο κώνωψ και η κάμηλος

 Τελικά έχουμε πλάκα οι Έλληνες. 

Αφού κοντέψαμε να διαλύσουμε τη χώρα μας με πορείες και ξύλο στους δρόμους, κινήματα «Δεν Πληρώνω» και «Με Δραχμή Αμέσως Καλύτερα», προπηλακισμούς πολιτικών,  αγανακτισμένους στις πλατείες και δημοψηφίσματα, ανακαλύψαμε

ξαφνικά τις αξίες της υπομονής και των ίσων αποστάσεων.

Από το «Δεν θέλω να με σώσει η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ» φτάσαμε στο χλευασμό των «Παραιτηθείτε» και τα κατηγορώ σε βάρος των αντι-ΣΥΡΙΖΑ σε μόλις μία διετία, επειδή ωριμάσαμε υποτίθεται. Ξαφνικά, δεν μπορούμε τον λαϊκισμό της αντιπολίτευσης, αρχίσαμε να καταλαβαίνουμε ότι είναι δύσκολο να κυβερνάς και άλλα αντικειμενικά...

Ναι, εντάξει, είναι δύσκολο, αλλά κοιτάξτε λίγο να δείτε τι γίνεται, με δυο λόγια:

Ο Γ. Α. Παπανδρέου είπε μέσα στο Ερζερούμ δημοσίως στον Ερντογάν ότι πρέπει να πάψουν οι παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου, ο Λ. Παπαδήμος εξασφάλισε το κούρεμα του ελληνικού χρέους και είπε όχι στην υποθήκευση της δημόσιας περιουσίας και ο Α. Σαμαράς μείωσε το κράτος. Ταυτόχρονα και με αυτά τα τρία παραδείγματα, ο ΣΥΡΙΖΑ είχε κατεβάσει τον κόσμο στους δρόμους, χαρακτήριζε τις κυβερνήσεις του τόπου προδοτικές και, κυρίως με αφορμή την Αμυγδαλέζα, απάνθρωπες. Μετά έγινε κυβέρνηση και είπε μέσα στη Θράκη στον Ερντογάν «συγγνώμη που με πατήσατε», υποθήκευσε τη δημόσια περιουσία για 99 χρόνια, μεγέθυνε τον δημόσιο τομέα με αντισυνταγματικά κόλπα, είπε στα μούτρα των πληγέντων μίας εθνικής τραγωδίας ότι φταίνε εκείνοι που οι συγγενείς τους κάηκαν και έφτιαξε το Κέντρο Υποδοχής στη Μόρια, το οποίο πλέον συγκρίνεται ευθέως από μέλη των Γιατρών Χωρίς Σύνορα με τη Δυτική Αφρική την περίοδο έξαρσης του Έμπολα, ενώ εντός του καταυλισμού δεκάχρονα παιδιά προσπαθούν να αυτοκτονήσουν.

Με αυτά ως δεδομένα λοιπόν, η σημερινή αντιπολίτευση κατηγορείται ότι λαϊκίζει επειδή δεν είναι υπέρ του χωρισμού κράτους εκκλησίας, δεν συναίνεσε στο «Μακεδονικό», είπε ότι θα μειώσει τον ΕΝΦΙΑ και δεν ψήφισε τη μείωση των συντάξεων.

Είναι καλό να κρίνεται η αντιπολίτευση, αλίμονο. Το θέμα είναι ότι η συγκεκριμένη κριτική πολλές φορές ακούγεται πιο δυνατά στο δημόσιο διάλογο από την κριτική στην κυβέρνηση.

Με άλλα λόγια, αν, λ.χ., η όποια αμήχανη στάση της ΝΔ στο «Μακεδονικό» απασχολεί τα μέσα μαζικής ενημέρωσης ή και κοινωνικής δικτύωσης περισσότερο από τις χαμογελαστές φωτογραφίες του Έλληνα υπουργού Άμυνας μπροστά από τα περικυκλωμένα από το τουρκικό πολεμικό ναυτικό Ίμια, τότε υπάρχει πρόβλημα. Ένα πρόβλημα που στην Καινή Διαθήκη το έλεγαν διύλιση του κώνωπα μετά κατάποσης της καμήλου και στις μέρες μας αναφέρεται νεολογικά ως «ισαποστακισμός».

 Β. Αντικειμενικότητα και προτεραιότητες

 Η προσπάθεια να κρατά κάποιος ίσες αποστάσεις από τα πράγματα είναι γενικά κάτι ωραίο σε ατομικό επίπεδο. Είναι αρετή το να αναζητά κάποιος την αντικειμενικότητα. Τα πράγματα είναι κάπως διαφορετικά, όμως, όταν ανάγονται σε συλλογικό επίπεδο. Πιο συγκεκριμένα, στην Ελλάδα η έλλειψη αντικειμενικότητας δεν ήταν ποτέ πρόβλημα.

Το αντίθετο. Πρόβλημα ήταν μάλλον η αφθονία της. Για την ακρίβεια, ήταν ένα διαρκές «ναι μεν, αλλά» που μας έφερε εδώ που είμαστε. Μία αιώνια ζυγαριά στη θεωρία που έφερνε την ακινησία στην πράξη.

Με πιο απλά λόγια, στη συζήτηση και τη σφαιρική άποψη γύρω από τα πράγματα είμαστε και οι πρώτοι. Από προτεραιότητες είναι που πάσχουμε. Σαν να μην έχουμε κάποια αξιακή ιεραρχία μέσα μας σαν λαός. Και στα πιο άνω ποταμών φαινόμενα, σε αυτά που ξεπερνούν τις συγκρίσεις με τα πριν, τα μετά και τα αλλού, εμείς καταφέρνουμε πάντα να πούμε ένα «αλλά…», ποτέ ένα «αυτό είναι απαράδεκτο και πρέπει να σταματήσει πάση θυσία».

Βέβαια, και αυτή η στάση έχει τις παγίδες της, καλό είναι να υπολογίζεται το κόστος των πράξεών μας πριν προβούμε σε αυτές, δεν υπάρχει «πάση θυσία» στην πολιτική, αλλά εμείς έχουμε πιάσει το άλλο άκρο και δεν το κουνάμε από εκεί.

Είναι το άκρο όπου εξετάζονται όλα τόσο εξαντλητικά που αρχίζουν να μοιάζουν μεταξύ τους, μέχρι που το κουνούπι φέρνει σε κάμηλο και η κάμηλος σε κουνούπι, και, ακριβώς επειδή η πραγματική πολιτική είναι αναπόφευκτα ένας αγώνας συγκρίσεων (η κριτική προς ένα κόμμα στέκεται από μόνη της, αλλά στην κάλπη, θέλοντας και μη, συγκρίνουμε), αν ο ισαποστακισμός είχε ορισμό, αυτός θα ήταν η αντίληψη ομοειδών πραγμάτων ως εντελώς ολόιδια.

Γ. Η χειρότερη κυβέρνηση της Μεταπολίτευσης

 Για να επιστρέψουμε στο κυρίως θέμα λοιπόν και να είμαστε ξεκάθαροι, όταν αναπαράγεται η κριτική έναντι της αντιπολίτευσης εξίσου με την κριτική έναντι της κυβέρνησης, τότε προφανέστατα και συγκρίνουμε ανόμοια πράγματα και καταστάσεις. Της συγκεκριμένης κυβέρνησης και της συγκεκριμένης αντιπολίτευσης…

Γενικώς και αορίστως μπορεί τα πράγματα να είναι διαφορετικά και να είναι συζητήσιμο το κατά πόσο και υπό ποιες συνθήκες μπορεί μία οποιαδήποτε αντιπολίτευση να γίνει δέκτης περισσότερης και πιο έντονης κριτικής από ό,τι η αντίστοιχή της κυβέρνηση, αλλά δεν κάνουμε μία θεωρητική δομική ανάλυση εδώ. Μιλάμε συγκεκριμένα για την Ελλάδα της κρίσης και τη χειρότερη κυβέρνηση της Μεταπολίτευσης.

Τώρα, βέβαια, κάποιος μπορεί να πει ότι το κατά πόσο είναι η χειρότερη είναι κι αυτό συζητήσιμο και να διακρίνει μία εμπάθεια από μέρους μας και εν τέλει να συμπεράνει πως αφού την θεωρούμε τη χειρότερη, είμαστε a priori ευγενικοί με την αντιπολίτευση.

Ίσως. Θα μπορούσαμε άλλωστε να πούμε και ένα μπράβο στον ΣΥΡΙΖΑ για το Σύμφωνο Συμβίωσης μέσα σε όλα τα άσχημα που γράψαμε παραπάνω. Μόνο που δεν διεκδικούμε δάφνες αντικειμενικότητας εδώ. Απλά θέλουμε να ζούμε σε μια χώρα όπου δεν προσπαθούν δεκάχρονα να αυτοκτονήσουν.

Είπαμε, είναι θέμα προτεραιοτήτων…