Τουρκία- Άραβες & το παζλ της γειτονιάς μας

Γράφει
ο Νίκος Γ. Σακελλαρόπουλος

Οι πληροφορίες που έρχονται από τη χθεσινή διάσκεψη για τη Λιβύη στο Βερολίνο είναι συγκεχυμένες.  Μα ότι αποτέλεσμα και να είχε αυτή το βέβαιο είναι ότι ο αραβικός κόσμος «βράζει» με την Τουρκία και τις καιροσκοπικές κινήσεις του Ερντογάν. 

Το βέβαιο είναι ότι όλη αυτή η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου-άρα κι εμείς- βρίσκεται

σε έντονο αναβρασμό. Ο Ερντογάν διαμηνύει σε κάθε κατεύθυνση ότι η χώρα του μπορεί ν’ αναζητήσει φυσικό αέριο στη θαλάσσια περιοχή που οι ίδιος κι ο αδύναμος Λίβυος ηγέτης (αναγνωρισμένος πάντως από τον ΟΗΕ) Σάρατζ… οριοθέτησαν αυθαίρετα και κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου.

Προσέξτε: Στο Λιβυκό πέλαγος υπάρχει η εικασία ότι βρίσκονται μεγάλα κοιτάσματα αερίου στα οποία η Τουρκία επιθυμεί να έχει μεγάλο μέρισμα. Και σε εποχές δύσκολες για τη διεθνή διπλωματία –με τις ΗΠΑ του Τραμπ ανερμάτιστες και την Ευρώπη αδύναμη λόγω  των Γερμανών που έχουν μεγάλα οικονομικά συμφέροντα στην Τουρκία- όλα μπερδεύονται περισσότερο.

Προσέξτε μια επιμέρους παράμετρο: Μπορεί οι Τούρκοι να είχαν τη σύμφωνη γνώμη του Τραμπ για να εισβάλλουν στη Συρία αλλά αυτό έχει επηρεάσει τη σχέση τους με το βαθύ αμερικανικό κράτος. Όπως , επίσης, δυσχεραίνει τις σχέσεις τους  με τη Ρωσία.

Προσέξτε: Το εξίσου μεγάλο πρόβλημα του Ερντογάν και της Τουρκίας είναι οι κάκιστες διμερείς σχέσεις που έχουν με τους Σαουδάραβες. Κι αυτό οφείλεται αφενός εξ αιτίας των διαφορετικών προσεγγίσεων στο ζήτημα των Αδελφών Μουσουλμάνων κι αφετέρου εξαιτίας της δολοφονίας του Σαουδάραβα δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη.

Προσέξτε: Οι καλές σχέσεις της Τουρκίας με τους Αδελφούς Μουσουλμάνους αλλά και η επεκτασιμότητα στην Μεσόγειο σε σχέση με τους φυσικούς πόρους, της δημιουργεί μεγάλα προβλήματα και με την Αίγυπτο. Ας μη ξεχνάμε ότι οι Αιγύπτιοι ανήκουν στο ίδιο στρατόπεδο συμφερόντων με τους Έλληνες, τους Κύπριους και τους Ισραηλινούς. 

Προσέξτε: Η Τουρκία βρισκόμενη σε αδιέξοδο, επιχείρησε πειρατική ενέργεια ενεργειακών διεκδικήσεων με μέρος της Λιβύης.   Ως αντάλλαγμα για την αλλαγή στον καθορισμό των θαλάσσιων συνόρων η Άγκυρα στηρίζει την κυβέρνηση της Τρίπολης, υπό τον πρωθυπουργό Φαγιέζ αλ Σάρατζ. Ο Σάρατζ βρίσκεται πολιτικά και στρατιωτικά υπό πίεση, δεδομένου ότι η Τρίπολη εδώ και καιρό πολιορκείται από τα στρατεύματα του Χαλιφά Χάφταρ. Η κυβέρνηση του στρατάρχη Χάφταρ, με κέντρο της το Τομπρούκ, κέρδισε τις εκλογές του 2014, ωστόσο δεν έχει αναγνωρισθεί διεθνώς ως επίσημη κυβέρνηση. Η κυβέρνηση της Τρίπολης, αν και έχει αναγνωριστεί από πολλά δυτικά κράτη και τον ΟΗΕ, δεν έχει την στρατιωτική στήριξη κανενός εξ αυτών παρά μόνο της Τουρκίας και του Κατάρ.

Προσέξτε: Οι σχέσεις Τουρκίας - Κατάρ είναι στενές. Άγκυρα και Ντόχα στηρίζουν αμφότερες τους Αδελφούς Μουσουλμάνους. Η Λιβύη αποτελεί ωστόσο μια χώρα, στην οποία συγκρούονται τα συμφέροντά του Κατάρ με εκείνα της Σαουδικής Αραβίας.

Προσέξτε: Η Σαουδική Αραβία ασκεί σκληρή κριτική στην εμπλοκή της Άγκυρας στη Λιβύη. Σύμφωνα με τη Σαουδική Αραβία η τουρκική εμπλοκή και η κλιμάκωση της έντασης στην περιοχή, έρχονται σε αντίθεση με αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Για τη Σαουδική Αραβία «η τουρκική εμπλοκή αποτελεί απειλή για την ασφάλεια και τη σταθερότητα στη Λιβύη και ταυτόχρονα απειλή για την ασφάλεια στις αραβικές χώρες». Το Ριάντ βλέπει τις κινήσεις της Τουρκίας στη Λιβύη ως «ευθεία προσβολή των διεθνών αρχών και συμμαχιών».

Οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι και ο νεο-οθωμανισμός

Σύμφωνα με τον Κανάν Ατιλγκάν από το παράρτημα του γερμανικού Ιδρύματος Κόνραντ Αντενάουερ στην Τυνησία, η υποστήριξη των Αδελφών Μουσουλμάνων από την Τουρκία αποτελεί βασικό λόγο για την εναντίωση της Αιγύπτου στην παρουσία της Τουρκίας στην Λιβύη. Η Αίγυπτος φοβάται για την ασφάλεια στην γειτονική της χώρα, δεδομένου ότι η κλιμάκωση ενδέχεται να οδηγήσει πολλούς ακραίους ισλαμιστές να καταφύγουν στην Αίγυπτο. Έντονη κριτικά ασκούν αιγυπτιακά ΜΜΕ στην τουρκική παρουσία στη Λιβύη και για έναν ακόμη λόγο. Όπως έγραψε πρόσφατα η εφημερίδα Αhram, η τουρκική εμπλοκή στη Λιβύη εντάσσεται σε ένα ευρύτερο σχέδιο επέκτασης της επιρροής της Άγκυρας στη βόρεια Αφρική, με άλλα λόγια σε εδάφη που στο παρελθόν αποτελούσαν τμήμα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Τα σχέδια αυτά εντάσσονται στην τουρκική τακτική του λεγόμενου νεο-οθωμανισμού.

Για να ξέρετε: 

Τα στρατόπεδα συμφερόντων όπως σιγά σιγά διαμορφώνονται είναι:

Α. Τουρκία, Ιράν, Χεζμπολάχ, Κατάρ, Πακιστάν, Χαμάς. Κι a la cart η Ρωσία αλλά κι η Γερμανία λόγω μεγάλων οικονομικών συμφερόντων στην Τουρκία.

Β. Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ, Κύπρος, Σαουδική Αραβία, Αίγυπτος, Γαλλία και a la cart οι ΗΠΑ.

Και κάτι τελευταίο: Κομβικός είναι ο ρόλος της Αιγύπτου. Η Τουρκία στα Νότια της Αιγύπτου έχει βάση στην… Σομαλία και είναι «χωμένη» στο Σουδάν! Επιχειρεί δε συστηματικά ν’ αποσταθεροποιήσει την Αίγυπτο, την άλλοτε ηγέτιδα του Αραβικού κόσμου. Αν αυτή καταρρεύσει όπως επιχειρεί συστηματικά η Τουρκία (με τον έλεγχο Σουέζ και Ερυθράς θάλασσας) τότε η περιοχή της Βόρειας Αφρικής και της Ανατολικής Μεσογείου θα γίνει «κόλαση». Με την λεγόμενη κι επιδιωκόμενη από  την Τουρκία «Μουσουλμανική άνοιξη» στη θέση της … «Αραβικής»…