Tα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ κι η κοινωνία

Από τη Θεσσαλονίκη
γράφει
ο Μιχάλης Δεμερτζής

Εδώ κι ένα μήνα οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι τα ποσοστά του ΣυΡιζΑ, αντί να μειώνονται, αυξάνονται (από το 15-17%, κινούνται πλέον στο 17-20%), οδηγώντας για άλλη μια φορά στο συμπέρασμα ότι η κοινωνία δεν θέλει να αλλάξει σελίδα.

Βέβαια, αυτό το γεγονός η κοινωνία το έχει δείξει από πολύ νωρίτερα, στις εκλογικές αναμετρήσεις της κρίσης, ωστόσο, άλλο θέμα είναι οι λόγοι της ανόδου του εθνικολαϊκισμού (οι οποίοι είναι πάνω κάτω ίδιοι σε όλες τις χώρες που

αναδείχθηκε ο τελευταίος και τους έχουμε αναλύσει σε άλλα άρθρα) και άλλο η στήριξη σε αυτόν, μετά από δύο χρόνια κυβέρνησής του (που είναι ελληνικό φαινόμενο- για την ώρα).

«Όλοι ίδιοι είναι» και κομματικό κράτος

Η κοινωνία είναι κουρασμένη, τα μνημόνια έγιναν συνήθεια, ο θυμός για την Kolotumba περνάει και οι περσινοί δυσαρεστημένοι επιστρέφουν στην τελευταία επιλογή των εκλογών, αφού «όλοι ίδιοι είναι» οι πολιτικοί.

Φυσικά, όπως αποδείχθηκε κατά τη διάρκεια της κρίσης (και συνεχίζει να αποδεικνύεται), όλοι δεν είναι καθόλου ίδιοι, αλλά καθώς αυτό ρίχνει την ευθύνη επάνω μας, δεν θέλουμε ούτε να το σκεφτόμαστε.

Επίσης, σημαντικό ρόλο για τα υψηλά ποσοστά παίζει το γεγονός ότι το κυβερνών κόμμα έχει ήδη χτίσει ως ένα σημαντικό βαθμό το κράτος του. Αυτό είναι η μοναδική δουλειά που κάνει συστηματικά και σωστά. Μπορεί να αποβεί μοιραίο για τη χώρα βέβαια, αλλά αυτό είναι λεπτομέρειες μπροστά στο κομματικό συμφέρον.

Η επιμονή στο λάθος

Πέρα από αυτά όμως, υπάρχει κι άλλος λόγος, λίγο πιο περίπλοκος.

Πρώτα απ’ όλα, το θέμα δεν είναι απλά θεωρητικό.

Το να πιστεύουν πολλοί Έλληνες ότι οι «άλλοι» είναι νεοφιλελεύθεροι ή το να συμπαθούν τον Α. Τσίπρα, είναι αρκετό για να κρατά ο ΣυΡιζΑ τα ποσοστά του σε ένα υπολογίσιμο επίπεδο, αλλά όχι για να αποκτά δυναμική μείωσης της ψαλίδας από την ΝΔ.

Το θέμα είναι κυρίως βιωματικό.

Όπως έχουμε γράψει και παλιότερα, ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας έχει μάθει την πολιτική μέσα από την παροχολογία και ένα ακόμα μεγαλύτερο είναι της άποψης ότι «έτσι κυβερνιέται αυτός ο τόπος».

Όπου «έτσι», διορισμοί συγγενών και φίλων, έλεγχος της ενημέρωσης, «εκλεκτοί» επιχειρηματίες κ.α. Έτσι μάθαμε εδώ και δεκαετίες, δηλαδή.

Η πλειοψηφία νομίζει ότι το να ζούμε με δανεικά και να τα μοιραζόμαστε με τον τρόπο που γνωρίζαμε ως τώρα, είναι ένας υπαρκτός, βιώσιμος τρόπος πολιτικής. Ότι είναι θέμα επιλογής. Το έζησε και θεωρεί άδικο να μην το ξαναζήσει.

Όσο ο ΣυΡιζΑ μένει στην εξουσία, ενώ ταυτόχρονα επιμένει στην παραπάνω συνταγή, τόσο πιο πολύ πιστεύει το κοινό στη βιωσιμότητα του εν λόγω μοντέλου. Ο ΣυΡιζΑ του δίνει αυτή την επιλογή κι εκείνο την κρατά σφιχτά.

Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που τα ποσοστά του κυβερνώντος κόμματος αποκτούν δυναμική μετά από το κλείσιμο της διετίας στην εξουσία (της «μη δραχμικής» εκδοχής του), μία σχετικά ήσυχη περίοδο σε σχέση με τους ευρωπαίους εταίρους (την οποία εγκαινίασε το Brexit και μάλλον θα κλείσει η ανάληψη των αρμοδιοτήτων από τη νέα γερμανική κυβέρνηση) και ένα καλό τουριστικά- άρα εισπρακτικά- καλοκαίρι.

Με λίγα λόγια, πάνω που αρχίσαμε να πιστεύουμε ότι οι εκλογές αργούν ακόμα.

Καθώς, λοιπόν, το Grexit έχει απομακρυνθεί (για την ώρα), το να σταθούμε στο πλάι της κυβέρνησης δεν φαίνεται πια και τόσο κακή ιδέα, αφού δεν προθυμοποιείται να αλλάξει κάτι ουσιαστικά στη χώρα.

Η απονεύρωση της κοινωνίας

Και επειδή τη «μη αλλαγή» την αντιλαμβανόμαστε ως συντήρηση της καθημερινότητάς μας, της ζωής μας της ίδιας, μπροστά σε αυτό χάνουμε ως κοινωνία τα αντανακλαστικά μας απέναντι στο γκρέμισμα των προσχημάτων.

Έτσι, η έννοια του σκανδάλου, λ.χ., είναι πια ένα καμένο χαρτί.

Ή και ακόμα χειρότερα, αφού σκάνδαλα έκαναν και οι προηγούμενοι, αφού σκάνδαλα συμβαίνουν και στο εξωτερικό, δεν φταίει ο υπουργός που παίζει στο καζίνο, φταίνε οι άλλοι που ασχολούνται μαζί του. Μήπως αυτός φταίει που χρωστάει η χώρα;

Πράγματα που παλιότερα ήταν αδιανόητο να συμβούν, τα αφήνουμε να περάσουν, γιατί δεν πρόκειται να ρισκάρουμε τον τρόπο που γίνονται οι δουλειές σε αυτόν τον τόπο.

Οπότε, δεν πειράζει οι βουλευτές μας να πουν και κανένα ψεματάκι ή να τους ξεφύγει και καμιά βρισιά ή ακόμα και να ψηφίσουν ένα μνημόνιο παραπάνω.

Αρκεί να μείνουν στην εξουσία και να εξασφαλίσουν ότι αυτό το ερείπιο το ελληνικό κράτος θα συνεχίσει να στέκεται ως έχει.

Εν ολίγοις, η ζωή με δανεικά που συνεχίζουμε να κάνουμε, λαμβάνει άφεση αμαρτιών λόγω των προηγούμενων και οτιδήποτε χειρότερο από τους προηγούμενους (όλα τα σκάνδαλα των δύο τελευταίων ετών, τα ψέματα, οι ύβρεις, η υπονόμευση των θεσμών, η μεγέθυνση του δημοσίου εν καιρώ κρίσης) λαμβάνει άφεση αμαρτιών γιατί είναι λιγότερο σημαντικό από το να σώσουμε το μοντέλο που αγαπάμε.

Η σιωπή μας, λοιπόν- ή και η δημοσκοπική επιδοκιμασία μας- δεν είναι εκείνη του σεβασμού και της εμπιστοσύνης στους θεσμούς αλλά της συνενοχής.

Εκείνης που μας συνδέει με το ΣυΡιζΑ μετά το δημοψήφισμα και που είναι αρκετά δυνατή ώστε να την ανανεώσουμε τον Σεπτέμβριο του ‘15 και συνάμα αρκετά βολική για να πούμε το «δεν ήξερα» που λένε και οι συνένοχοι στο δικαστήριο, όταν τελικά όλα πηγαίνουν στραβά.

Και το ανησυχητικό είναι ότι η εν λόγω σιωπή μπορεί να αποκρύπτει ένα ποσοστό μεγαλύτερο του 20% που περιμένει το εκλογικό παραβάν για να εκφραστεί.

Η αδυναμία της αντιπολίτευσης

Τούτων δοθέντων, ο έλεγχος της αντιπολίτευσης στην κυβέρνηση έχει πολύ μικρό πολιτικό αντίκτυπο.

Το να ανεβάσει η ΝΔ τα ποσοστά της εξαρτάται κυρίως από εκείνη βεβαίως, αλλά πολύ δύσκολα θα ρίξει εκείνα του ΣυΡιζΑ, για τους λόγους που αναφέραμε, με σημαντικότερο το γεγονός ότι, όπως είπαμε, ο τελευταίος, παρότι υπέγραψε μνημόνιο, κομίζει πλέον μία υπαρκτή, διακριτή πρόταση διακυβέρνησης, που για τον κόσμο φαίνεται να λειτουργεί.

Και, εδώ που τα λέμε, όταν δεν έχει καταρρεύσει δημοσκοπικά, τη στιγμή που έχει υπουργούς που διορίζουν συμβούλους με άδεια βιογραφικά και μεταφραστές που δεν ξέρουν αγγλικά, που χυδαιολογούν δημοσίως, που χαϊδεύουν τους «μπαχαλάκηδες» και που λένε αποδεδειγμένα ψέματα μέσα στη Βουλή, τι να κάνει και η ΝΔ…;