Η ασύμμετρη απειλή της «καθαρής εξόδου»

Γράφει
ο Μιχάλης Δεμερτζής

Για κάποιο λόγο πολλοί στη χώρα μας επιχαίρουν με τα οικονομικά προβλήματα της Τουρκίας, αλλά στην πραγματικότητα δεν υπάρχει τίποτα με το οποίο μπορούμε να χαιρόμαστε.

Στην καλύτερη περίπτωση για εμάς, η υποτίμηση της τουρκικής λίρας μάς δίνει μία ιδέα για το τι γίνεται όταν τα βάζεις με τις αγορές και δεν έχεις ένα σκληρό νόμισμα να σε κρατήσει και, όπως συνέβη και με την Ιταλία πριν λίγους μήνες, δείχνει πόσο αφιλόξενο είναι

το περιβάλλον εκεί έξω, στο διεθνές πεδίο, χωρίς φθηνή χρηματοδότηση από τα μνημόνια.

Η Τουρκία αυτή την περίοδο αναγκάζεται να πληρώνει όλο και υψηλότερα επιτόκια. 

Ως μόνη λύση σε αυτό το «ράλι» ο επικεφαλής οικονομολόγος της Commerzbank βλέπει τους ελέγχους κεφαλαίων (Capital Control), ώστε να σταθεροποιηθεί το τουρκικό νόμισμα, ενώ η ύφεση φαίνεται ότι είναι αναπόφευκτη.

Τα παραπάνω σημαίνουν το εξής απλό σε ό,τι μας αφορά:

Η Ελλάδα θα έχει σοβαρό πρόβλημα να βγει στις αγορές με λογικό επιτόκιο μετά το πέρας του μνημονίου.

Η οικονομία μας δεν είναι αυτό που λέμε «υπόδειγμα» και η πτώση των τιμών στη γείτονα, μετά την υποτίμηση του νομίσματός της, την κάνει ευθέως ανταγωνιστική απέναντί μας (υπό την προϋπόθεση ότι θα περάσει την κρίση της εν κοινωνική ειρήνη). Τελευταίο και κυριότερο, η απόφαση της κυβέρνησής μας να μην ζητήσει προληπτική πιστωτική γραμμή ακύρωσε το “waiver” και την ποσοτική χαλάρωση της ΕΚΤ.

Όποιος ετοιμάζεται για φιέστες εξόδου από τα μνημόνια λοιπόν την επόμενη εβδομάδα, ας έχει στο μυαλό του ότι, ακριβώς επειδή δεν ζούμε σε έναν κόσμο αγγελικά πλασμένο (όπως είπε και ο υπαρξιστής πρώην υπουργός Προστασίας του Πολίτη), τα επιτόκια δανεισμού θα είναι αυξημένα.

Και γιατί δεν ζήτησε προληπτική γραμμή η κυβέρνησή μας;

Επειδή ζει και αναπνέει με την εικόνα της. Έχει αποδείξει προ πολλού ότι το επικοινωνιακό παιχνίδι είναι το μόνο που την ενδιαφέρει, ακόμα κι αν όλος ο κόσμος καίγεται.

Η Ελλάδα είδε τα επιτόκια δανεισμού της πριν μία οκταετία να ανεβαίνουν στην στρατόσφαιρα επειδή συντηρούσε ένα κομματικό κράτος, επειδή πολιτικοί και πολίτες «μαζί τα φάγαμε», και τώρα θα τα δει και πάλι σε υψηλά επίπεδα, χωρίς να «τρώμε», με επώδυνες περικοπές, με θυσίες, μόνο και μόνο επειδή το αφήγημα της «καθαρής εξόδου» πρέπει να μείνει αμόλυντο. Επειδή το «ζητάμε πιστοληπτική γραμμή στήριξης» δεν κολλάει με το «θα πάρουμε πίσω τα κλειδιά του χρηματοκιβωτίου».

Αυτό, ναι, είναι ασύμμετρη απειλή για τη χώρα.

Όλος ο κόσμος έχει αναλύσει και έχει μάθει την ελληνική περίπτωση και οι αγορές πλέον γνωρίζουν αυτά που γνωρίζουμε όλοι μεταξύ μας: ότι το ελληνικό δημόσιο – το Πρώτο Κινούν της ελληνικής κρίσης – δεν έχει αλλάξει στο ελάχιστο, ότι το ασφαλιστικό μας απλά «δεν βγαίνει» και ότι το εγχώριο τραπεζικό σύστημα ακόμα δεν έχει συνέλθει από την κρίση εμπιστοσύνης του 2015.

Στο μεταξύ, με αυτά τα δεδομένα, η κυβέρνηση Συριζανέλ θα βγει για να δανειστεί έχοντας για «βιτρίνα» ένα πλεόνασμα και μία επιμήκυνση αποπληρωμής του χρέους και εδώ το ζήτημα πια δεν είναι αν θα βρει λογικά επιτόκια, αλλά ότι είναι ικανή να δανειστεί ακόμα και με 7%, αρκεί να μην χαλάσει το αφήγημά της.

Όχι; Μήπως από την τσέπη τους θα πληρώσουν τα χρωστούμενα;