Ο Γάλλος της Ευρώπης και της Ελλάδας

 Γράφει ο Νίκος Γ. Σακελλαρόπουλος

 Ο ρεφορμιστής, κεντρώος πατριώτης, κορυφαίος Ευρωπαίος και φιλέλληνας Βαλερί Ζισκάρ Ντ Εσταίν είχε περάσει στη σφαίρα της πολιτικής αιωνιότητας πολύ πριν τον χθεσινό βιολογικό του θάνατο σε ηλικία 94 ετών.

Ο πολιτικός που άνοιξε τις πόρτες της τότε ΕΟΚ στην Ελλάδα, ο φίλος που διέθεσε στον φίλο (Κωνσταντίνο Καραμανλή) το γαλλικό προεδρικό αεροπλάνο προκειμένου να ξεκινήσει να κτίζεται μια ώρα νωρίτερα η Ελλάδα της μεταπολίτευσης και της

μακροβιότερης και καλύτερης δημοκρατίας των τελευταίων πολλών αιώνων, υπήρξε ο εμπνευστής και πρωτεργάτης της ανοικτής Γαλλίας, πέραν  των βαθιά συντηρητικών στερεοτύπων του στρατηγού Ντε Γκόλ.

Σπουδαίος μεταρρυθμιστής, προασπίστηκε την κατάργηση της θανατικής ποινής και τελικά την πέτυχε, νομιμοποίησε το δικαίωμα των γυναικών να κάνουν ή όχι παιδιά με τη νομιμοποίηση των αμβλώσεων στη Γαλλία (με υπουργό Υγείας την εμβληματική Ευρωπαία -Σιμόν Βέιλ).

Εξελέγη πρόεδρος της Γαλλίας στις αρχές του 1974. Στις προεδρικές εκλογές είχε κ΄νει την έκπληξη αφού άφησε εκτός δεύτερου γύρου τον γκολικό Ζακ Σαμπάν-Ντελμάν. Στον δεύτερο γύρο αναμετρήθηκε με τον Φρανουά Μιτεράν τον οποίο νίκησε με ποσοστό 51%!

Ο Ντ Εσταίν, εξαιρετικός γνώστης των Οικονομικών, έκανε πεποίθηση στους Γάλλους ότι το μέλλον τους συνδέεται άμεσα με τις νέες τεχνολογίες και την πληροφορική, που τότε ήταν στα σπάργανα! Το πρώτο τεχνολογικό θαύμα της περιόδου του ήταν η δημιουργία και λειτουργία του TGV, που θεωρούνταν το γρηγορότερο τρένο του κόσμου. Στη Γαλλία σχηματίζονταν ουρές εκατοντάδων μέτρων για την εξασφάλιση εισιτηρίου για το συγκεκριμένο μέσο. Τα ίδια αργότερα έγιναν και με το θρυλικό αεροπλάνο, Κονκόρντ ενώ τότε η υφήλιος άκουσε για πρώτη φορά τον όρο «νέες –σύγχρονες μορφές ενέργειας» όταν η ανθρωπότητα «βογκούσε» από τη μεγάλη ενεργειακή κρίση των τελών της δεκαετίας του εβδομήντα.

Η Ευρώπη

Ο Ντ Εσταίν ήταν κορυφαίο μέλος του Ευρωπαϊκού συμβουλίου και είχε εμπλακεί ενεργά με την διαμόρφωση του προοιμίου του Ευρωπαϊκού Συντάγματος που δεν ευδοκίμησε ποτέ! Ήταν ο πρώτος και κορυφαίος εμπνευστής κι εν συνεχεία προασπιστής της εισόδου της Βρετανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση! Πολλά χρόνια μετά, σε μια κοινή συνέντευξή του με τον πρώην Γερμανό καγκελάριο Χέλμουτ Κολ είχαν υποστηρίξει ότι μαζί οραματίστηκαν και πρότειναν το Μπρέξιτ.

Η γαλλική Δεξιά κι ο πόλεμος εναντίον του

Οι σχέσεις του με τη γαλλική Δεξιά και τους γκολικούς ήταν πάντα στην κόψη του ξυραφιού. Μια στο καρφί και μια στο πέταλο. Το 1959, στα πρώτα του πολιτικά βήματα και σε ηλικία 36 ετών έγινε ο νεότερος υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας, θέση από την οποία παύτηκε από τον Ντε Γκολ εξ αιτίας των αντιδράσεων «ορθόδοξων γκολικών» επειδή ακολουθούσε φιλελεύθερη πολιτική και προωθούσε στενές σχέσεις της Γαλλίας με την Ευρώπη και τις ΗΠΑ.

Αργότερα, όταν εξελέγη πρόεδρος της Γαλλίας, η φοβική (σε γενικές γραμμές) Δεξιά είχε αντιδράσει σφόδρα στην φιλοβρετανική του πολιτική αναφορικά με την Ευρώπη. Τον «πολέμησε» ανηλεώς. Ο τότε εκπρόσωπός της στη Γαλλία, ο Ζαν Σιράκ, προτίμησε να τον ανατρέψει και να γίνει πρόεδρος ο Μιτεράν (1981) από το να συνεχιστεί η Κεντροδεξιά πολιτική του Ντ Εσταίν  που ήδη σημείωνε σοβαρά οικονομικά επιτεύγματα.

 Ο λάτρης της αυτοδιοίκησης

Βαθιά δημοκράτης, υπήρξε εκφραστής του δόγματος για πολιτική και οικονομική αποκέντρωση από το κράτος στην αυτοδιοίκηση. Πριν την εκλογή του στην Γαλλική προεδρία υπήρξε δήμαρχος Chamalieres (1967-1974) κι αργότερα (1986-2004) Πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου της Auvergne!

Αργότερα υπήρξε μέλος για πολλά χρόνια και δη με ιδιαίτερα ενεργή κι ουσιαστική συμμετοχή και προσφορά του CEMR (Συμβουλίου Δήμων και Περιφερειών της Ευρώπης) όπου διετέλεσε Πρόεδρος από το 1997 έως το 2003. Την περίοδο εκείνη συνεργάστηκε στενά κι εποικοδομητικά με τον κορυφαίο Έλληνα αυτοδιοικητικό Σπύρο Σπυρίδωνα, ο οποίος υπήρξε μέλος της Πολιτικής του επιτροπής.

Ο φιλέλληνας

Βαθύς γνώστης της αρχαίας ελληνικής ιστορίας και του ελληνικού πνεύματος, χρησιμοποιούσε συχνά παραδείγματα βγαλμένα από εκεί.

«Οι τραγωδίες του Σοφοκλή», έλεγε,  «μας δείχνουν-μετά τους “Πέρσες” ότι οι θεοί διατηρούν μεν την εξουσία της λήψης των αποφάσεων αλλά είναι οι άνθρωποι που αναμετρούνται τελικά με τις λύσεις. Και ο Ευριπίδης ολοκληρώνει την εξέλιξη εφιστώντας την προσοχή στις πολυσύνθετες εκδοχές των ανθρώπινων αντιδράσεων αλλά και στις τραγικές τους αντιθέσεις. Μέσα σε 80 χρόνια βλέπουμε την εξέλιξη της αυτονομίας του ανθρώπου που απομακρύνεται από τους Θεούς αλλά και τις τεράστιες ευθύνες που πρέπει να αναλάβει»…

Η Νταϊάνα

Ο Ντ Εσταίν ήταν αθεράπευτος θαυμαστής του ωραίου φύλλου. Λάτρεψε τις γυναίκες και λατρεύτηκε από αυτές.  Κάποια στιγμή που ήταν σφόδρα γοητευμένος με την πριγκίπισσα Νταϊάνα, δεν δίστασε να  δημοσιεύσει ένα ερωτικό μυθιστόρημα

με τον τίτλο «Η πριγκίπισσα και ο Πρόεδρος». Αφηγείτο τον μυστικό έρωτα ενός Γάλλου ηγέτη με μία δυστυχισμένη Βρετανίδα πριγκίπισσα. Το μυθιστόρημα είχε προκαλέσει αίσθηση, αφού ο χαρακτήρας της πριγκίπισσας θύμιζε έντονα την πριγκίπισσα Νταϊάνα. Μάλιστα, πριν καλά καλά κυκλοφορήσει το βιβλίο είχαν αρχίσει οι φήμες…

Ο Ζισκάρ Ντ Εσταίν περνά στην αιωνιότητα. Κορυφαία προσωπικότητα της γαλλικής πολιτικής σκηνής, της Ευρώπης, της αυτοδιοίκησης, ρέκτης της ανοικτής κοινωνίας και των ανοικτών ιδεών…  Εκ των πολιτικών που θα παραμείνουν αθάνατοι!