ΕΥΑερα: «Σφάξε με, αγά μου, ν’ αγιάσω»

Γράφει
η Εύα Τσαροπούλου

Θυμάσαι εκείνη την ταινία, που πρωταγωνιστούσε ο Τζιμ Κάρεϊ κι έλεγε: «Ναι, σε όλα»; 

Ήταν ένας άνθρωπος τρομερά εγκλωβισμένος στους αρνητικούς του τρόπους, μέχρι την ημέρα που, πηγαίνοντας σε ένα σεμινάριο αυτοβελτίωσης, μαθαίνει να απελευθερώνει τη «δύναμη του ‘Ναι’». Ζώντας λοιπόν «καταφατικά» για έναν ολόκληρο χρόνο, βιώνει θετικές εμπειρίες: Παίρνει προαγωγή, βρίσκει κι ένα νέο έρωτα. Παρ’ όλα αυτά, στο τέλος αποφασίζει πως οτιδήποτε «πολύ» (ακόμα κι αν πρόκειται για θετική σκέψη), δεν είναι απαραίτητα καλό πράγμα. 

Να σου πω την αλήθεια, συμφωνώ πως
οι «αρνητικοί» χαρακτήρες δεν είναι αγαπητοί, ωστόσο κι αυτές οι «δουλείες του ‘Ναι'», καλές δεν μου ακούγονται… 

Οι άνθρωποι θεωρούν φυσιολογικό το να κατευθύνονται, μαθαίνουν μάλιστα να το προάγουν σε «καθοδηγούνται», απλώς δυσκολεύονται να αντιληφθούν πως από την καθοδήγηση μέχρι την κυριαρχία είναι μερικά «Ναι» δρόμος…

Όσο να πεις, η εξουσία είναι κάτι μυστηριώδες για τους απλούς ανθρώπους, κάτι θαυμαστό ή σατανικό (δεν μπορούν να αποφασίσουν καλά καλά), αλλά μη μπορώντας να το προσδιορίσουν, δεν μπορούν παρά να υποκλίνονται μπροστά της. Βλέπεις, είναι πολύ εύκολο να θαυμάζουμε αυτό που δεν μπορούμε να κατέχουμε, ειδικά όταν δεν ξέρουμε καν πώς δουλεύει… Αυτό δεν είναι τίποτα άλλο παρά μία εξευγενισμένη μορφή δουλείας, αν με ρωτάς.

Δεν χρειάζεται να πας στα πολύ μεγάλα και μακρινά, στην πολιτική ή στην –ακόμα χειρότερη- εκκλησιαστική εξουσία, αρκεί να δεις πώς μερικοί άνθρωποι, τρέφουν τόσο πολύ σεβασμό για τους ανωτέρους τους, που δεν τους περισσεύει καθόλου για τον εαυτό τους!

Έχω διάφορα θέματα με την Ελευθερία. Με αυτήν την πολύ χρησιμοποιημένη και πολύ παρεξηγημένη έννοια. 

Απ’ τις απλές σχέσεις των ανθρώπων, όπου λανθασμένα θεωρείται ότι η αγάπη προϋποθέτει ή το χειρότερο «απαιτεί» υποταγή («αν με θελήσεις ξανά, αναζήτησέ με κάτω απ’ τις σόλες του παπουτσιού σου») μέχρι τις κοινωνικές σχέσεις, όπως αυτές ορίζονται απ’ τις νόρμες της κάθε εποχής, ερχόμαστε αντιμέτωποι με διαφόρων λογιών «δουλείες». 

Κάποιοι τις ορίζουν ως «συμβιβασμούς», αλλά κι έτσι να είναι, το αποτέλεσμα δεν αλλάζει: Η ελευθερία του ατόμου κατακερματίζεται ή χάνεται για πάντα και η μόνη που τους απομένει είναι να διαλέξουν εκείνοι τη σκλαβιά τους (που κι αυτό, μεταξύ μας, μικρό πράγμα δεν το λες). 

«Στέκομαι σούζα» στον άντρα μου/γυναίκα μου/αφεντικό μου.

«Φίλησα κατουρημένες ποδιές» για να βρω μια δουλειά. 

«Γίνομαι χαλί να με πατήσουν» οι φίλοι μου, οι συγγενείς μου…

«Κάνω τεμενάδες» στους υψηλά ιστάμενούς μου για να έχω κι αύριο δουλειά…

Μικρές, απλές, καθημερινές φράσεις που στιγματίζουν τη ζωή μας, απεικονίζοντας απλώς μια αλήθεια: Είμαστε υποδουλωμένοι, ζούμε ανελεύθεροι, υποταγμένοι σε όλες αυτές τις μικρές ή μεγάλες «δουλείες του ‘Ναι’». 

«Άιντε θύμα, άιντε ψώνιο, άιντε σύμβολο αιώνιο, αν ξυπνήσεις μονομιάς, θα ’ρθει ανάποδα ο ντουνιάς», γράφει ο ποιητής στη «Μπαλάντα του κυρ Μέντιου». 

Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Δουλείας σήμερα κι αν δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα άλλο για να σώσουμε τον κόσμο, τουλάχιστον ας αναζητήσουμε τη δύναμη να πούμε «Όχι».

Όχι, σε εκείνα που αντιβαίνουν στη λογική  μας.

Όχι, σε εκείνα που προσβάλλουν την αισθητική μας.

Όχι, σε εκείνα που θίγουν την ηθική μας.

Όχι, σε εκείνα που μειώνουν την υπόστασή μας… 

Δεν είναι πως έτσι θα γίνουμε πιο «ελεύθεροι».

Είναι που έτσι θα σταματήσουμε να είμαστε «δούλοι» της καθημερινότητάς μας, κυρίως αυτής που την ορίζουν άλλοι, χωρίς εμάς, για μας…

HANS ZIMMER: DRIVING MISS DAISY