Θητεία ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ: Ένα πανάκριβο μάθημα

Από τη Θεσσαλονίκη
γράφει
ο Μιχάλης Δεμερτζής

Α. Ουδέν κακόν αμιγές καλού

Μεγάλη επέτειος η χθεσινή, καθώς έκλεισε δύο χρόνια στην εξουσία η δεύτερη χειρότερη κυβέρνηση της μεταπολίτευσης. Η πρώτη χειρότερη είναι εκείνη του πρώτου εξαμήνου του ‘15. 

Η ίδια με την τωρινή δηλαδή, αλλά στο πεζοδρόμιο.

Η ανακοίνωση του Μαξίμου για την εν λόγω γιορτή, εκτός από τα αναμενόμενα και υποτιμητικά για τους Έλληνες λόγια, τύπου «…Είμαστε ακόμη

στο νερό και κολυμπάμε, αλλά το κεφάλι μας είναι έξω. Παίρνουμε ανάσες και βλέπουμε καθαρά τη στεριά. Είναι κοντά μας…», περιέχει μία σκληρή αλήθεια:

«…[Για πρώτη φορά] έγινε σεβαστό το δικαίωμα του λαού να γνωρίζει πριν αποφασίσει. Να προσέρχεται στην κάλπη μετά τη συμφωνία και όχι πριν. Να αποφασίζει ποιος θα κυβερνήσει με όλα τα δεδομένα γνωστά…».

Βεβαίως και δεν έγινε πρώτη φορά σεβαστό το δικαίωμα του λαού να αποφασίζει. Το νόημα όμως, το «φταις εσύ ψηφοφόρε για τα μέτρα», δεν το έχει πει άλλος τόσο καθαρά.

Μπορεί το 2015 η κυβέρνηση να έκανε τα πάντα για να μην ενημερωθεί το ελληνικό κοινό, τόσο για το πρόγραμμα που επρόκειτο να τεθεί σε δημοψήφισμα όσο και για εκείνο που τελικά υπέγραψε, αλλά αυτό δεν απαλλάσσει το ίδιο κοινό από την ευθύνη του.

Το θράσος που έχει η τωρινή κυβέρνηση να μας δείχνει με το δάκτυλο για τα δεινά της χώρας είναι ένα διαφορετικό ζήτημα, που αναλύεται παρακάτω. Σε κάθε περίπτωση, ο λαός απέρριψε με δημοψήφισμα την ρεαλιστική πρόταση των εταίρων για έξοδο από την κρίση και επικύρωσε τον Σεπτέμβριο το φοροεισπρακτικό- και με την ελληνική περιουσία δεσμευμένη- μνημόνιο και τούτο δεν πρέπει να ξεχαστεί.

Υπάρχει και κάτι άλλο ωφέλιμο από αυτή την ιστορία. Όλα δείχνουν ότι η συγκυβέρνηση θα κλείσει τετραετία. Κακό για τη χώρα μεν, δίκαιο δε. Επίσης, δίνει στον ψηφοφόρο την ευκαιρία να καταλάβει ότι η ψήφος του έχει πραγματικές συνέπειες και ότι η δικαιολογία «όλοι ίδιοι είναι» τού τελείωσε. Αν εκμεταλλευτεί τούτη την ευκαιρία, ωστόσο, μένει να το δούμε.

Β. Η κληρονομιά Συριζανέλ

Για τα αρνητικά της θητείας, χειρότερο από τους ίδιους τους κακούς κυβερνητικούς χειρισμούς (για τους οποίους γράφουμε συνέχεια) είναι αυτό που θα αφήσουν πίσω.

Τεσσεράμισι χρόνια θεσμικής και ηθικής αποσύνθεσης, και μάλιστα εν καιρώ οικονομικής ένδειας, θα αφήσουν οπωσδήποτε βαθιές πληγές, ακόμα κι αν αντέξουμε ως έχουμε μέχρι να έρθει μία άλλη κυβέρνηση να μας οδηγήσει στο ξέφωτο. (Με την τωρινή δεν πρόκειται να το βρούμε ούτε κατά λάθος.)

Η ζημιά που έχει κάνει στους θεσμούς και στον πολιτικό λόγο η συγκυβέρνηση είναι μεγάλη. Πολύ μεγαλύτερη από την οικονομική. Και ο δημόσιος λόγος πηγαίνει χέρι-χέρι με τη δημοκρατία. Κι αν για την οικονομία, αλλά και για τους θεσμούς, υπάρχει ελπίδα μέσα από τολμηρές μεταρρυθμίσεις, η αξιοπιστία της ίδιας της πολιτικής θα αργήσει πολύ να επανέλθει.

Δεν είναι τα προεκλογικά ψέματα, δεν είναι καν οι πρωτοφανείς ύβρεις και χυδαιολογίες. Εκεί που τα δύο κόμματα εξουσίας διαλύουν κάθε έννοια πολιτικής ηθικής είναι η ταχύτητα που αλλάζουν γνώμη ή στάση, ενόσω κυβερνούν· χωρίς να παρεμβάλλονται εκλογές ενδιάμεσα, παρά λίγες μέρες, ενίοτε ούτε καν ένα ολόκληρο 24ωρο.

Αν η κυβέρνηση ήταν φαντάρος, θα είχε ζαλιστεί στις μεταβολές.

Αν ήταν μυθιστόρημα, θα ήταν Ο Δόκτωρ Τζέκιλ και ο Κύριος Χάιντ.

Μπορεί κάποιος να κυβερνά και να είναι υπέρ των επενδύσεων στα λόγια, αλλά κατά στην πράξη, μετά να στηρίζει κι αυτή την πράξη με τα λόγια, λέγοντας ότι τον νοιάζει το περιβάλλον, και μετά να αφήνει καθησυχαστικός την πετρελαιοκηλίδα να κάνει βόλτες στον Σαρωνικό;

Ή να λέει ότι οι ακροδεξιοί είναι «εχθροί της ελευθερίας» και να συγκυβερνά με μερικούς από αυτούς;

Ή να καταργεί τις Πανελλαδικές τη Δευτέρα και να τις επαναφέρει διπλές τη Παρασκευή;

Και άλλα πολλά παρόμοια…;

Μπορεί, γιατί το επιτρέπει το Σύνταγμα.

Να λέει όμως ότι τον νομιμοποίησε η ψήφος του λαού, ωστόσο, δεν μπορεί, γιατί μαζί του τίποτα δεν είναι δεδομένο.

Ένα καλό είπαν να κάνουν με τα λόγια, έστω κατά λάθος, έστω με ιδιοτελή κίνητρα, ρίχνοντας επανειλημμένως την ευθύνη στον πολίτη, αλλά το εκμηδενίζουν ακυρώνοντας στην πράξη την πολιτική λογοδοσία. Η συμπεριφορά τους κάνει την ευθύνη που μας έριξαν ένα πουκάμισο αδειανό.

Πέντε χρόνια οικονομικής κρίσης και ένα τεράστιο λάθος- το δημοψήφισμα- χρειάστηκαν για να αρχίσει ο λαός να ακούει προσεκτικά· και δύο χρόνια τώρα, με άλλα δύο στο μέλλον, γεμάτα με κυνισμό και παραλογισμό, μπορούν να τον πείσουν ότι τελικά τίποτα από όλα αυτά δεν έχει σημασία.

Ας μείνει σε αυτά που ήξερε, του λένε οι κυβερνώντες.

Αποχή ή ψήφο μετά διορισμού.