Τα φλάμπουρα της αξιοπρέπειας και το χρέος

Από τη Θεσσαλονίκη
γράφει
ο Μιχάλης Δεμερτζής

Το αίτημα του Αλέξη Τσίπρα για ελάφρυνση του ελληνικού χρέους έχει πλέον ξεφύγει από το οικονομικό-πολιτικό πλαίσιο και κινείται στο ανθρωπιστικό.

Ο τρόπος που εδώ και καιρό επιδιώκει τη σχετική συζήτηση με τους εταίρους δεν παραπέμπει σε διαπραγμάτευση, αλλά σε ελεημοσύνη.

Η ελληνική κυβέρνηση, σαν άλλος Φώτης Κουβέλης, αποζητά προσοχή, την οποία είναι αμφίβολο κατά πόσο την αξίζει, ενώ οι πιθανότητες να εισακουστεί βασίζονται είτε στη

λύπηση είτε στο να πάψει η γκρίνια (είναι, δηλαδή, μηδαμινές).

Σε κάθε περίπτωση, δεν βασίζονται στις ικανότητές της.

Η ειρωνεία εδώ, βεβαίως, είναι πως μιλάμε για τους ανθρώπους που έγιναν κυβέρνηση με τα φλάμπουρα της αξιοπρέπειας.

Είναι σαφές πως η αναδιάρθρωση του χρέους, όπως και ο σεβασμός, κερδίζεται, δεν χαρίζεται. Κανένας δανειστής δεν δωρίζει χρήματα άνευ όρων και, αν ποτέ το έκανε, δεν ήταν γιατί τον ζάλισαν με φλυαρία.

Στην περίπτωσή μας, οι όροι δεν είναι να νομοθετήσουμε κάτι (αυτό είναι για να λάβουμε κάποιες δόσεις), όπως κι έχουμε κάνει, αλλά να καταστήσουμε ξεκάθαρο ότι σε κάποια δεδομένη στιγμή στο μέλλον, θα μπορούμε να πληρώνουμε τα χρωστούμενα από την τσέπη μας. Στο προηγούμενο κούρεμα, το PSI, αυτή ήταν η προοπτική.

Επειδή εμείς, ως κυβέρνηση, δεν κινούμαστε προς αυτή την κατεύθυνση, κινήθηκαν οι άλλοι και υπολόγισαν ότι έχουμε ακόμα πολύ καιρό, για αυτό θα έπρεπε πρώτα να εφαρμόσουμε δυσάρεστα μέτρα, τουλάχιστον για μία τριετία, και μετά ξανασυζητάμε για ελάφρυνση. Επειδή όμως εμείς επιμέναμε, μας έβγαλαν κι ένα πρόγραμμα με κάτι πλεονάσματα στη στρατόσφαιρα, η επίτευξη των οποίων αποτελεί προϋπόθεση, και ησύχασαν για κάποιο καιρό…

Μέχρι προχθές, που ήρθε ο Γ. Ντάισελμπλουμ και, καθώς δεν είναι Σόιμπλε, του αρχίσαμε πάλι το ίδιο ποίημα, για να πάρουμε τις γνωστές απαντήσεις.

Και, εντάξει, ο Πρωθυπουργός το λέει και το ξαναλέει γιατί δεν έχει πια κάτι άλλο να πουλήσει στο εκλογικό κοινό.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας…;

Αλήθεια, περιμένει ότι οι εταίροι απλά θα αλλάξουν γνώμη, χωρίς να αλλάξουμε το παραμικρό εμείς;

Ή πιστεύει ότι, επειδή ήρθαν περισσότεροι τουρίστες φέτος, είναι ευκαιρία να αρχίσουμε πάλι να παίζουμε την κασέτα;

Όπως έχουμε ξαναγράψει για όλα αυτά τα χρόνια των διαπραγματεύσεων, η ελληνική πλευρά δεν ξέρει πότε «καίγεται» ένα χαρτί- αν ξεκινάς τη διαπραγμάτευση με απειλές για Κούγκι και κούρεμα χρέους και πριν αλέκτορ φωνήσαι υπογράφεις τα πάντα, είναι λογικό να μην σε παίρνουν και πολύ στα σοβαρά- και γενικώς δεν ξέρει τι ζητάει.

Έβαλε πρώτη στο τραπέζι το ΔΝΤ και, δυστυχώς, πήρε ΔΝΤ,  έβαλε το Grexit και πήρε ένα ωραιότατο, λεπτομερές σχέδιο Grexit από την Γερμανία, εδώ και δύο χρόνια, χωρίς κανένα δικό της σχέδιο εξόδου από την κρίση, ζητάει κούρεμα.

Θα πει κάποιος, όσο μικρότερο το χρέος τόσο καλύτερα, αντικειμενικά.

«Καμένο» ή όχι σαν αίτημα, δεν μπορεί το κούρεμα να μην είναι κάτι καλό.

Ωστόσο, θα ήταν σκόπιμο να καταλάβουμε πως ο μόνος τρόπος να συζητηθεί αυτόν τον καιρό το ενδεχόμενο ελάφρυνσης είναι να συζητηθεί και το ενδεχόμενο χρεοκοπίας.

Θα είναι μία νέα διαπραγμάτευση, που θα περιέχει αναγκαστικά, λόγω της ανατροπής τού υφιστάμενου προγράμματος και της ανύπαρκτης επί του παρόντος αξιοπιστίας μας, ένα μεγάλο «τι θα γίνει εάν…».

Δεν είναι τυχαίο που ο μόνος μη ελληνικός φορέας που θέτει ενίοτε το θέμα της ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους είναι το ΔΝΤ. Ο ίδιος οργανισμός που έλεγε (και ακόμα λέει, απλά πιο χαμηλόφωνα) ότι το «πιστωτικό γεγονός» δεν πρέπει να είναι ταμπού.

Είναι τουλάχιστον αφελές να νομίζουμε ότι, μετά από τόσα δάνεια, θα πάρουμε και κούρεμα και τα επιπλέον προβλεπόμενα δάνεια για να είμαστε εντάξει στις υποχρεώσεις μας και θα συνεχίσουμε να γεμίζουμε το δημόσιο με διοικητικούς ή να θάβουμε τις ιδιωτικοποιήσεις. Όλα μαζί δεν γίνονται.

Συνεπώς, μία τέτοια παραχώρηση, χωρίς να έχει προηγηθεί ουσιαστική πρόοδο στις μεταρρυθμίσεις, εκτός του ότι θα αύξανε την παρεμβατικότητα του ΔΝΤ και θα μείωνε την αντίστοιχη ευρωπαϊκή, θα συνεπαγόταν είτε πιο στενή επιτροπεία είτε περισσότερες εγγυήσεις επί της ελληνικής περιουσίας, με ανοιχτό το ενδεχόμενο πιο περιορισμένης σε σχέση με τα ως τώρα συμφωνηθέντα μελλοντικής δανειοδότησης ή/και αναπροσαρμοσμένων προς τα πάνω πλεονασμάτων (καθώς θα μειωθούν οι οφειλές μας).

Και επειδή οι εταίροι δεν θέλουν, αφενός, να δοκιμαστούν τα όρια της δημοκρατικής νομιμοποίησης εντός της ΕΕ (με μία στενότερη επιτροπεία), και, αφετέρου, δεν πιστεύουν στα θαύματα, ότι δηλαδή θα τα πάμε καλύτερα αντί χειρότερα μετά από την εν λόγω παραχώρηση άνευ μεταρρυθμίσεων, κάνουν πως δεν ακούν το αίτημά μας.

Για να μην παρεξηγηθούμε, το χρέος είναι δυσβάσταχτο και πρέπει να αναδιαρθρωθεί.

Όταν θα υπάρχουν οι κατάλληλες προϋποθέσεις όμως.

Αν κάνουμε αυτά που πρέπει να κάνουμε- εμείς, όχι οι άλλοι για εμάς- μία σημαντική αναδιάρθρωση του χρέους θα είναι προς το συμφέρον όλων των μερών.