Αξίες και παλιές συνταγές…

Γράφει

ο Στέφανος Μάνος

Με ευχαρίστησε η ομιλία του κ. Μητσοτάκη στη ΔΕΘ. Διότι ζήτησε να επαναπροσδιορίσουμε το πλαίσιο των αξιών πάνω στις οποίες οργανώνουμε την οικονομική και κοινωνική μας ζωή και την εν γένει συμπεριφορά μας. 

Και είπε ότι δεν μπορούμε να πετύχουμε τους φιλόδοξους στόχους που έθεσε, με ημίμετρα και ξαναζεσταμένες συνταγές. 

Χρειαζόμαστε νέες ιδέες, νέες πολιτικές, τόλμη, αποφασιστικότητα

και ρίσκο.

Πρωτοβουλίες που θα κερδίσουν την εμπιστοσύνη των αγορών, των επενδυτών και των πολιτών. 

Και μετά δεσμεύτηκε να μειώσει μεσοσταθμικά τον ΕΝΦΙΑ κατά 30% σε δύο χρόνια. 

Ενώ η λέξη «μεσοσταθμικά» δημιουργεί κάποιες ελπίδες μείωσης των ανισοτήτων του σημερινού φόρου, η όλη δέσμευση δυστυχώς μυρίζει σαν ξαναζεσταμένη συνταγή. Δεν είναι νέα, δεν είναι τολμηρή και σίγουρα δεν προσπαθεί να επαναπροσδιορίσει κάποιο πλαίσιο αξιών.

Ο ΕΝΦΙΑ του 2016 αποτελείται από δύο φόρους. 

Ο πρώτος επιβάλλεται σε κάθε ακίνητο ανάλογα με την αξία του. 

Ο δεύτερος, ο συμπληρωματικός φόρος, επιβάλλεται στο άθροισμα της αξίας των ακινήτων του φορολογουμένου εφ’ όσον η συνολική αντικειμενική αξία τους υπερβαίνει τα 200.000 ευρώ.

Η χρεοκοπία του ελληνικού κράτους, τα μνημόνια, οι ξένοι επιτηρητές, η συρρίκνωση της οικονομίας, η ανεργία, εξουθένωσαν τη μεσαία τάξη. Υπομένει και δεν αντιδρά. 

Υπομένει και δεν σκέπτεται. Υπομένει και πληρώνει. Πληρώνει όλο και πιο πολλούς φόρους για να συντηρείται το χρεοκοπημένο κράτος που δεν αλλάζει. Και δεν θέλει να αλλάξει.

Κάθε χρόνο αριστεροί και πιο αριστεροί υπουργοί Οικονομικών επινοούν νέους φόρους. 

Ο ΕΝΦΙΑ είναι ένας από αυτούς. Είναι ένας φόρος στην ακίνητη περιουσία. 

Είπαν πολλοί... μα έτσι γίνεται και αλλού, και δεν αντέδρασαν. 

Μόνο που δεν γίνεται έτσι αλλού.

Δύο αδέλφια σπουδάζουν και γίνονται λαμπροί δικηγόροι. 

Μετά από μερικά χρόνια έχουν καλή δουλειά και αντίστοιχες αμοιβές. 

Έχουν όμως διαφορετικό χαρακτήρα. Ο ένας, γλεντζές, ξοδεύει ό,τι κερδίζει και κερδίζει πολλά. 

Ο άλλος το αντίθετο. Κερδίζει τα ίδια με τον γλεντζέ, αλλά αποταμιεύει, αγοράζει ένα σπίτι, το ανακαινίζει. 

Τον πρώτο, τον γλεντζέ, το κράτος φορολογεί για τα εισοδήματά του μόνο. 

Τον δεύτερο για τα εισοδήματά του, για τεκμήρια ιδιοκατοίκησης, και τον ΕΝΦΙΑ για το σπίτι που απέκτησε με εισοδήματα που φορολογήθηκαν.

Πιστεύω ότι η φορολογία της κατοχής ακίνητης περιουσίας είναι λάθος. Θα ήθελα να ακούσω τη Ν.Δ. να εναντιώνεται ιδεολογικά στο λάθος. Να το βάλει στο επίκεντρο των αξιών της. Να κοιτάξει τον πολίτη στα μάτια και να του πει ότι «τα λεφτά που κερδίζεις από την εργασία σου –αφού φορολογηθούν– είναι δικά σου και δεν θα αφήσω κανέναν να στα πάρει». Ετσι θα ενισχύσει τις αναπτυξιακές συμπεριφορές της κοινωνίας.

Κατά τη γνώμη μου ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ πρέπει να καταργηθεί αμέσως. Απορώ με το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ). Το άρθρο 17 του Συντάγματος ορίζει ότι: «Η ιδιοκτησία τελεί υπό την προστασία του κράτους». Ο ΕΝΦΙΑ βασίζεται στις αντικειμενικές αξίες. Ο συμπληρωματικός φόρος επιβάλλεται στο άθροισμα της αξίας των ακινήτων του φορολογουμένου. Οι αντικειμενικές αξίες ορίζονται κεντρικά από τον υπουργό Οικονομικών. Ο υπουργός στηρίζεται σε εισηγήσεις των υπηρεσιών του. Οι αντικειμενικές αξίες κατά τη διαμόρφωσή τους χάνουν την αντικειμενικότητά τους και αποκτούν πολιτικότητα.

Το ΣτΕ ζήτησε από το υπουργείο Οικονομικών να αναμορφώσει τις αντικειμενικές αξίες. Αυτό έκανε πως τις αναμόρφωσε. Κορόιδεψε το ΣτΕ.
Κατά τη διαμόρφωση του πρόσθετου φόρου δημιουργούνται φοβερές αδικίες. Σε ορισμένες περιπτώσεις οι αντικειμενικές αξίες του υπουργείου είναι μόλις το 1/10 των σημερινών χαμηλών αγοραίων και σε άλλες, τέσσερις φορές υψηλότερες. Οι Ελληνες μοιράζονται τα φορολογικά βάρη αναλογικά; Γελάμε! Η μεσαία τάξη όμως δεν αντιδρά. Υπομένει και πληρώνει.

Μία μόνο λύση υπάρχει. Η άμεση κατάργηση του ΕΝΦΙΑ. Διότι δεν πρέπει να φορολογείται η περιουσία. Αντιθέτως πρέπει να ενθαρρύνεται η δημιουργία περιουσίας.

Το κράτος προσδοκά όμως έσοδα από τον ΕΝΦΙΑ 2,65 δισ. ευρώ. Αν καταργηθεί ο ΕΝΦΙΑ πρέπει να καταργηθούν και ισοδύναμες κρατικές δαπάνες. Ισοδύναμες είναι οι επιχορηγήσεις των δήμων. Το κράτος πρέπει να πάψει να επιχορηγεί τους δήμους. Οι δήμοι πρέπει να αυτονομηθούν οικονομικά.

Πιστεύω ότι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της ελληνικής κακο-διοίκησης είναι η συγκέντρωση. Συγκεντρωτικά αντικειμενικές αξίες για κάθε γωνιά της Ελλάδας. Συνέπεια, η ασυναρτησία και η αυθαιρεσία.

Συγκεντρωτικά ό,τι έχει σχέση με το σχολείο ή την πρωτοβάθμια φροντίδα. Ασυναρτησία και αυθαιρεσία. Όλα ο υπουργός. Η απάντηση είναι Αποκέντρωση. Αποκέντρωση ως πολιτικό, διοικητικό και ηθικό πρόταγμα.

Ιδεολογικά. Οι δημότες πρέπει να είναι αποκλειστικά υπεύθυνοι για τις δαπάνες του δήμου τους. Είναι μια μεταρρύθμιση που επαναπροσδιορίζει ριζικά και την οικονομική και, ίσως πιο σημαντικά, την κοινωνική συμπεριφορά των δημοτών. Ο δήμος επιμερίζει τις δαπάνες του στις ιδιοκτησίες του δήμου όπως ορίζει ο νόμος. Οι ιδιοκτησίες επιβαρύνονται, όχι με φόρο, αλλά με ανταποδοτικό τέλος. Τα τέλη κάθε δήμου ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και όχι στην ιδεοληπτική πολιτική φαντασία των συντακτών των αντικειμενικών αξιών.

Κλείνοντας αυτό το σημείωμα θα ήθελα να επαναλάβω δύο, κατά τη γνώμη μου, σημαντικές αρχές. Δύο αρχές για τις οποίες αξίζει κανείς να αγωνιστεί:

1. Είμαι κατηγορηματικά αντίθετος με την ετήσια φορολόγηση της περιουσίας.

2. Οι δημότες πρέπει να είναι αποκλειστικά υπεύθυνοι για τις δαπάνες του δήμου τους.