ΕΛΛΑΣ: Δύση ή Ανατολή;

Γράφει

ο Ιπποκράτης Χατζηαγγελίδης*

Ήδη από τις πρώτες μέρες της κρίσεως στην Τουρκία διάβασα πολλές απόψεις και αναλύσεις, οι περισσότερες εκ των οποίων ήταν απλώς φαιδρές και δεν εξέφραζαν τίποτα περισσότερο παρά τις επιθυμίες των συγγραφέων τους και τις ιδεολογικές τους δουλείες.

Μη έχοντας εικόνα του τι ακριβώς συμβαίνει και με ελάχιστη γνώση των προσφάτων εξελίξεων και ισορροπιών στην τουρκική πολιτική σκηνή

 απέφυγα να σχολιάσω και προτίμησα να αναρτήσω (στη σελίδα μου στο

facebook) δύο άρθρα ανθρώπων που μπορούν να έχουν πληροφόρηση και γνώμη: του συγγραφέα Πέτρου Μάρκαρη και του καθηγητή Γιώργου Πρεβελάκη.

Πιστεύω ότι οι εξελίξεις με δικαιώνουν, αλλά δεν είναι αυτό το ζητούμενο. Έκανα αυτή την αναφορά μόνο για να επισημάνω την ρηχότητα του δημοσίου διαλόγου στη χώρα μας, η οποία λαμβάνει διαστάσεις εθνικής ασθένειας στα πλαίσια των δυνατοτήτων που προσφέρουν τα μέσα κοινωνικής δικτυώσεως. Νομίζουμε ότι συζητάμε, αλλά στην πραγματικότητα κάνουμε παράλληλους μονολόγους, στην καλύτερη περίπτωση. Στην χειρότερη και συνηθέστερη λέμε απλώς ανοησίες και εκτονωνόμαστε. Επίσης, έκανα αυτή την αναφορά για να αντιδιαστείλω το δικό μας -ανούσιο- δημόσιο διάλογο με αυτό των ευρωπαίων εταίρων μας.  

Σήμερα δόθηκε στη δημοσιότητα αυστηρή ανακοίνωση της Αυστριακής Κυβερνήσεως, η οποία καλεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να καταδικάσει ρητώς την χρήση του στρατού εναντίον των Τούρκων πολιτών. Με αφορμή το γεγονός αυτό, η Αυστριακή Κυβέρνηση εκφράζει τις πάγιες αμφιβολίες της για την δυνατότητα της Τουρκίας να γίνει μέλος τςη Ε.Ε. Χαρακτηριστικώς, ο Καγκελάριος και αρχηγός των Σοσιαλδημοκρατών, Βέρνερ Φάιμαν, δήλωσε -μεταξύ άλλων- ότι «η Αυστρία διατηρεί ξεκάθαρη στάση στο θέμα των διαπραγματεύσεων της Τουρκίας με την ΕΕ για την εισδοχή της στην Ένωση, εκφράζοντας πάντα τις επιφυλάξεις της ως προς αυτήν και ως προς το αν η Άγκυρα πληροί τα κριτήρια».

Ακόμη σκληρότερη θέση διατυπώνουν το CDU της Καγκελαρίου Μέρκελ και το αδελφό CSU, στο κοινό προεκλογικό τους πρόγραμμα: “Απορρίπτουμε την πλήρη συμμετοχή της Τουρκίας, επειδή η χώρα δεν ανταποκρίνεται στα κριτήρια ένταξης στην ΕΕ. Η χώρα θα επιβαρύνει υπερβολικά την ΕΕ λόγω του μεγέθους της και της δομής της οικονομίας της”.

Αναρωτιέμαι εάν η Ελληνική Κυβέρνηση σκέφθηκε να αδράξει την ευκαιρία και να πιέσει την Τουρκία υπέρ των ελληνικών συμφερόντων. Είναι η ιδανική στιγμή για την Ελλάδα να απεμπλακεί από την άγονη γραμμή του κατευνασμού και από την αυτοκτονική θέση υπέρ της εισδοχής της Τουρκίας στην Ε.Ε. Βεβαίως, δεν περίμενα μια τέτοια πρωτοβουλία από τον φαιδρό πολιτικάντη που παριστάνει τον Υπουργό Εξωτερικών της Ελλάδος!

Οι επερχόμενες ευρωεκλογές απέχουν πολύ λιγότερο από όσο φαντάζεται η, περί άλλα τυρβάζουσα, ελληνική πολιτική τάξη αλλά και ολόκληρη η -πολιτικώς χειμαζόμενη και απαθής- ελληνική κοινωνία. Στην Ευρώπη έχει ήδη ανοίξει ο διάλογος επί πολλών σοβαρών θεμάτων, με κυρίαρχο την εξέλιξη της Ενώσεως σε ομοσπονδιακό κράτος ως μόνο μέσο οριστικής και πλήρους υπερβάσεως της κρίσεως. Η Ελλάδα δεν μπορεί να είναι απούσα από αυτή τη συζήτηση, η οποία την αφορά ίσως περισσότερο από κάθε άλλο κράτος-μέλος. Τόσο η θέση μας για την περαιτέρω διεύρυνση της Ενώσεως (και όχι μόνο για την είσοδο της Τουρκίας), όσο και για την πολιτειακή αρχιτεκτονική της Ενώσεως πρέπει να αναδειχθούν μέσα από έναν ουσιαστικό και πολύ απαιτητικό δημόσιο διάλογο, τον οποίο ούτε καν υποπτεύεται η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων πολιτών. Η ψήφος των ευρωεκλογών, όσο και αν επηρεασθεί από τις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις, δεν πρέπει να χάσει τον ουσιαστικό ευρωπαϊκό της χαρακτήρα. Υπό το πρίσμα των επερχομένων ευρωπαϊκών εξελίξεων -αλλά και υπό το πρίσμα των εσωτερικών τοιούτων- οι ευρωεκλογές λαμβάνουν δημοψηφισματικό χαρακτήρα και αναδεικνύουν -για πολλοστή φορά στην ελληνική ιστορία- το δίλημμα ΕΛΛΑΣ: Δύση ή Ανατολή;   

Πρόκειται ακριβώς για το ερώτημα που θέτει ο Παναγιώτης Γεννηματάς, στο ομώνυμο πρόσφατο βιβλίο του (από τις εκδόσεις ΡΟΕΣ - https://www.facebook.com/HellasWestOrEast), αν μια τέτοιας εμβέλειας ψυχο-πνευματική μεταβολή μπορεί να συμβεί και στην Ελλάδα. Μία Ελλάδα που ο συγγραφέας θεωρεί θύμα της κληρονομιάς του ύστερου Βυζαντίου (θεοκρατική ανατολική παράδοση, κρατικομονοπωλιακή οικονομία, αντιδυτικισμός, ιδεολογία της διαμεσολαβήσεως), γεγονός που εξακολουθεί να υπερκαθορίζει, ασφυκτικώς, έως σήμερα την υποτιθέμενη εθνική ταυτότητα. «Τα πρότυπα του Βυζαντίου είναι προς αποφυγήν και το κόστος του για τον νεοελληνισμό έχει υπάρξει ιλιγγιώδες. Πρέπει να ξεπεράσουμε την υπνωτική επιρροή που ασκεί επάνω μας η φαινομενική του μεγαλοσύνη», γράφει ο Παν. Γεννηματάς. Για να συμπληρώσει, ωστόσο, ότι «δεν ζητείται βεβαίως η εκούσια αλλοτρίωση εν ονόματι ενός καινούργιου ευρωπαϊκού προσωπείου. Ζητείται μία σύγχρονη νεοελληνική αλήθεια, μια νέα σύνθεση ικανή να εξασφαλίσει την δημιουργικότερη εθνική συμμετοχή στο ευρωπαϊκό και παγκόσμιο γίγνεσθαι, μια συμμετοχή θεμελιωμένη σε μια παραγωγική αντίληψη στην οικονομία και ένα νέο -αληθώς μορφωτικό- πρότυπο στην παιδεία».

Τόσο αυτά που συμβαίνουν στη χώρα μας όσο και όσα συμβαίνουν και θα συμβούν στην Τουρκία και γενικώς στη γειτονιά μας (ας μην ξεχνάμε τις αλβανικές εκλογές της Κυριακής όπως και την προειδοποίηση Παπούλια προς τα Σκόπια), πρέπει να αποτελέσουν το έναυσμα για την ενεργοποίηση όσων θυλάκων ευθύνης και σοβαρότητος διαθέτει ακόμη η ελληνική κοινωνία. Όσα θραύσματα αστισμού υπάρχουν ακόμη πρέπει να αντιληφθούν ότι δεν έχουν την πολυτέλεια της αποχής από την πολιτική, το διακύβευμα είναι η ίδια η ύπαρξή τους ακόμη και η ύπαρξη της χώρας ως στοιχειωδώς ανεξαρτήτου και ελευθέρου κράτους.

Στις μέρες μας η ιδιώτευση λαμβάνει το αρχαίο της νόημα, το ίδιο ακριβώς που της προσδίδουν οι ευρωπαίοι εταίροι μας: idiot = κρετίνος. Φαίνεται, οι ευρωπαίοι και γενικώς οι δυτικοί που δεν αντελήφθησαν την αξία της ελληνικής democracy (δημοκρατίας) και προτίμησαν την ρωμαϊκή republic (δημόσιες υποθέσεις), μπορούν να αντιληφθούν πολύ περισσότερο το πνεύμα των ιδρυτών της από όσο οι σύγχρονοι απόγονοί τους, δηλαδή εμείς!

Οι επερχόμενες ευρωεκλογές είναι το μοναδικό παράθυρο ευκαιρίας για την ανάδειξη ενός νέου, δυναμικού και ριζοσπαστικού ελληνικού κόμματος, το οποίο θα επανατοποθετήσει την Ελλάδα στο φυσικό της πολιτισμικό και γεωπολιτικό χώρο: την Ενωμένη Ευρώπη και τη κοινότητα των δημοκρατικών κρατών της Δύσεως. Υπάρχουν τα πρόσωπα, πιστεύω ότι υπάρχουν και οι κοινωνικές δυνάμεις… έχουν την ευθύνη αμφότεροι να πάνε στην ιστορική τους συνάντηση!   

*Ο Ιπποκράτης Χατζηαγγελίδης είναι χρηματοπιστωτικός σύμβουλος επιχειρήσεων. Είναι ιδρυτικό μέλος των ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΩΝ.