Τι ξεχνάμε ή δεν μαθαίνουμε από το 1821

Γράφει

Ο Νίκος Γ. Σακελλαρόπουλος

Ο εορτασμός της επανάστασης του 1821, έχει περάσει στο εθνικό μας υποσυνείδητο ως μέγιστη τιμή για εκείνους που χωρίς μέσα κι ανείπωτο ηρωισμό, έφεραν τον αέρα της ελευθερίας επάνω από την κατεχόμενη Ελλάδα.

Σε μεγάλο βαθμό, έτσι είναι.

Πράγματι, απλοί καθημερινοί άνθρωποι, αγράμματοι κι εν πολλοίς άξεστοι ξεσηκώθηκαν για ν’ αποτινάξουν τον οθωμανικό ζυγό.

Όμως, όπως σε πολλά άλλα γεγονότα της μακρόχρονης ιστορίας μας και δη εκείνα που αφορούν τα τελευταία 200 χρόνια, δίπλα στο απλό λαϊκό όραμα παρεισέφρησαν οι

καιροσκόποι, οι μικροί, εκείνοι που πάντα εκμεταλλεύονται το λαϊκό αίσθημα.  

Δίπλα στους πραγματικούς ήρωες, βάλαμε και γιορτάζουμε ανθρώπους που υπό φυσιολογικές συνθήκες θα είχαν χαθεί από τη συλλογική μνήμη και θα τους είχε περιφρονήσει η ιστορία.

Κάναμε ίσους κι όμοιους τον Κολοκοτρώνη, τη Μπουμπουλίνα, τη Μαυρογένους, τον Υψηλάντη, το Ρήγα Φεραίο, με τους καιροσκόπους Μαυροκορδάτο, Κωλέτη, Κουντουριώτη, Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, αλλά και τον τοκογλύφο κι αρχαιοκάπηλο Μακρυγιάννη.

Καταστήσαμε ήρωες εκείνους που ζητούσαν ανταλλάγματα για τις υπηρεσίες τους ή για την εφαρμογή του νόμου (Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης –Εύβοια) ή αντιδρούσαν με κάθε τρόπο στις προσπάθειες του Καποδίστρια να γίνει το νέο κράτος… κανονικό κράτος (Μιαούλης –καταστροφή του ελληνικού στόλου).

Δεν αναφερόμαστε διόλου στις παθογένειες, την αναξιοκρατία, τη φιλαργυρία και τον καιροσκοπισμό που οδήγησαν στον θλιβερό εμφύλιο που ουσιαστικά εκφύλισε την επανάσταση και την κατέστησε ανενεργή.

Δεν αναφερόμαστε καν στα τεράστια δάνεια που πήραν οι Κουντουριώτης και Μαυροκορδάτος από την Αγγλία και τα χρησιμοποίησαν στον θλιβερό εμφύλιο εναντίον των πραγματικών αγωνιστών.

Δεν αναφερόμαστε καν στον θλιβερό ρόλο της εκκλησίας, τους αφορισμούς των επαναστατών, της Φιλικής εταιρείας αλλά και τον πόλεμο εναντίον του διαφωτισμού.

Δεν αναφερόμαστε διόλου στο γεγονός ότι χωρίς τη ναυμαχία του Ναβαρίνου –που για ίδιο όφελος προκάλεσαν οι μεγάλες δυνάμεις- η Ελλάδα δεν θα είχε απελευθερωθεί τότε.

Φτιάξαμε μια ιστορία αυτοεκτίμησης.

Αυτό δεν είναι κατ’ ανάγκη κακό, όλα τα έθνη το κάνουν.

Όλοι σφυρηλατούν την εθνική τους ταυτότητα.

Άλλο όμως η αυτοεκτίμηση κι η σφυρηλάτηση της εθνικής ταυτότητας στη βάση αληθινών γεγονότων κι άλλο πράγμα είναι η αυτοεκτίμηση στη βάση των μύθων.

Ο μύθος, το παραμύθι, δεν μπορεί ν’ αντιμετωπίζεται πλέον ως θέσφατο.

Ούτε τα ομιχλώδη ιστορικά δρώμενα–πάντα σε κοινό δρόμο με την πανταχού παρούσα εκκλησία- να παραμένουν κυρίαρχα εις βάρος της αλήθειας.

Άλλωστε η ρήση του Διονυσίου Σολωμού είναι πάντα επίκαιρη:

«Το έθνος πρέπει να μάθει να θεωρεί εθνικόν ό,τι είναι αληθές»!

Είναι σαφές.

Μια κοινωνία που πιστεύει σ’ ανύπαρκτους μύθους κι ανύπαρκτους ήρωες, αποτελεί μια ημιμαθή και παραπλανημένη κοινωνία.

Κι η κοινωνία που αποτελεί ένα τέτοιο κράτος το καθιστά κράτος χωρίς … αληθινό φως.

Ας ψάξουμε λοιπόν τις αλήθειες.

Χωρίς σκοπιμότητες, χωρίς υπερβολές, χωρίς αγκυλώσεις.

Ας ακουμπήσουμε στη ρήση του εθνικού ποιητή κι ας ξαναδούμε με νηφαλιότητα την αλήθεια…