Ο Φρίντμαν, ο Χάγιεκ και το «επαχθές» χρέος

Γράφει

ο Ανδρέας Ανδριανόπουλος

Πολύς κόσμος πιστεύει ανυπόστατα πράγματα και μάλιστα επιμένει πως αποτελούν αυταπόδεικτα θέσφατα. 

Πρόσφατα σημείωσα πως το βιβλίο του Μίλτον Φρίντμαν «Καπιταλισμός και Ελευθερία» εκδόθηκε στα ελληνικά κάπου πενήντα χρόνια μετά την αρχική του δημοσίευση και κάτω από την απόλυτη σιωπή όλων των ντόπιων μέσων ενημέρωσης. Πολλοί σχολίασαν πως αυτό ήταν

φυσικό μια και το βιβλίο αυτό εκτιμήθηκε μοναχά από τον …Πινοσέτ (!) και οι απόψεις που αντανακλά έχουν περάσει στο περιθώριο της ιστορίας. Πέρα από την προφανή ανοησία αυτών των ισχυρισμών (δεν υπάρχει λ.x. αριστερούλης σ’ αυτό τον τόπο που να μην επιμένει πως τα όποια λαικά κινήματα δίνουν σήμερα αγώνες επιβίωσης εναντίον του πανίσχυρου νεοφιλελευθερισμού – πως γίνεται λοιπόν ταυτόχρονα οι μέντορες του σχετικού κινήματος, – Φρίντμαν και Χάγεκ – να έχουν περάσει στα αζήτητα της ιστορίας;) είναι αδιανόητο να χτίζονται ιδεολογίες και κινήματα εναντίον ενός φαινομένου που καθ’ ολοκληρία αγνοούν. Εφ όσον τα σχετικά βιβλία παραμένουν άγνωστα πως τόσοι στρατεύονται εναντίον των απόψεων που αυτά εκφράζουν; Και παράλληλα θαυμάζουν όσους τις αντιπαλεύουν (λ.χ. Νάομι Κλάιν), συνειδητά διαστρεβλώνοντάς τες.

Κάτι παρόμοιο συμβαίνει με το περίφημο «επαχθές χρέος» που φορτώθηκε υποτίθεται άδικα στις πλάτες μας από το διεφθαρμένο ελληνικό πολιτικό σύστημα και τους «άτιμους» δανειστές. Ευτυχώς που η Βουλή αποφάσισε να το διερευνήσει και να καταμερίσει τις σχετικές ευθύνες. Αν υποθέσουμε πως η σχετική δουλειά θα γίνει με σοβαρότητα και η έρευνα θα είναι ενδελεχής και με βάση τα διεθνώς αποδεκτά στάνταρντς τα αποτελέσματα θα είναι σίγουρα διασκεδαστικά. Θα πρέπει κατ΄ αρχήν να ερωτηθεί ο Γάλλος ειδικός που έχει κληθεί να μετέχει στην σχετική επιτροπή τι ακριβώς διαπίστωσε από την έρευνα που έκανε στον Ισημερινό. Εκεί βεβαιώθηκε επαχθές χρέος που ανταποκρίνεται στον σχετικό όρο του διεθνούς δικαίου. Γιατί δαπανήθηκαν δις. ώστε να γίνουν αγορές μέσων που χρησιμοποιήθηκαν (από την στρατιωτική δικτατορία της χώρας εκείνης) για την καταπίεση και την περιθωριοποίηση του λαού. 

Ουσιαστικά «επαχθές» θεωρείται ένα χρέος που δημιουργείται από δικτατορίες ώστε να εξασφαλίσουν τα μέσα καταπίεσης των λαικών στρωμάτων, για την εξασφάλιση της πολιτικής τους υποταγής μέσω βασανισμών και διώξεων. Θα έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον να διαπιστώσει κάποιος πως μπορεί να ονομασθεί επαχθές ένα χρέος που δημιουργήθηκε, όπως στην Ελλάδα, σε καθεστώς πλήρους δημοκρατίας με δαπάνες δισεκατομμυρίων για μισθούς, συντάξεις , επιδοτήσεις και δημιουργία εκατοντάδων φορέων με σκοπό τον διορισμό ανθρώπων και εξασφάλιση ικανοποιητικών αμοιβών. Θα ερευνηθεί λ.χ. το ύψος της διαχρονικής συνεισφοράς του Προϋπολογισμού στο ασφαλιστικό σύστημα, ώστε το 2009 η χώρα να έχει μεγαλύτερο κατά 75 δις ευρώ χρέος από το κανονικό; Θα ελεγχθεί τι στοίχησε ακριβώς η απόρριψη των προτάσεων Γιαννίτση και ποίοι πρωτοστάτησαν σε αυτό; 

Πολλοί, ακόμη και σήμερα, δεν δείχνουν να είναι έτοιμοι να συγκρατήσουν την αύξησή του χρέους. Όπως σωστά επεσήμανε ο Π. Μανδραβέλης στην Καθημερινή (17-3-2015): «(Πολλοί σήμερα) χουβαρντάδες της προόδου ψέγουν την Κεντρική Ευρωπαική Τράπεζα που προστατεύει τα λεφτά των καταθετών … από διάφορους Υπουργούς που ασκούν την γνωστή πελατειακή πολιτική με τα λεφτά των άλλων». Είχαμε δηλώσει λίγο μετά τις εκλογές πως δεν θα ζητήσουμε καινούργια δανεικά. Και τώρα μιλάμε για χρηματοδοτική ασφυξία γιατί μας λείπουν τα λεφτά της Κεντρικής Ευρωπαϊκής Τράπεζας, τα υπόλοιπα της δόσης του Μνημονίου και η έκδοση και άλλων έντοκων του Δημοσίου. Όλα αυτά, με διάφορους τρόπους, δανεικά είναι βέβαια που αυξάνουν το χρέος. Θα γίνει και γι’ αυτά έρευνα;
Αυτό που αδυνατούν να καταλάβουν οι εγκέφαλοι του αριστερόστροφου λαικισμού είναι πως στην Ελλάδα, σε αντίθεση με όλο τον υπόλοιπο κόσμο, χρεοκόπησε το κράτος – και όχι οι Τράπεζες. Διότι ξόδευε σε παροχές πολύ περισσότερα από όσα μπορούσε να εισπράξει. Σύμφωνα με στοιχεία του ΔΝΤ το 2010 από το σύνολο των δαπανών του δημοσίου το 75% πήγαινε σε μισθούς του δημόσιου τομέα και σε συντάξεις (“… a reduction of public sector wages and pension outlays —which are unavoidable given that those two elements alone constitute some 75 percent of total (non-interest) public spending in Greece” http://www.imf.org/external/np/sec/pr/2010/pr10176.htm). Ούτε λοιπόν η διαφθορά, ούτε και οι όποιες μίζες προκάλεσαν την πτώχευση. Αυτή υπήρξε αποτέλεσμα παροχών, πέραν των δυνατοτήτων της οικονομίας, για την εξασφάλιση της λαικής ευαρέσκειας και για την εξαγορά στην ουσία ψήφων σε εκλογές. Και τώρα τιμωρείται ο ιδιωτικός τομέας, συνθλίβεται η αγορά και μένουν εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι άνεργοι για να διασωθούν – σε πνεύμα «εξισωτικής δικαιοσύνης» πάντα – οι βολεμένοι του δημοσίου και πολλοί άχρηστοι φορείς του. 

Θα έχει πολύ γούστο αν η έρευνα για την διερεύνηση του ελληνικού χρέους καταλήξει να δικαιώσει την περίφημη ρήση του Θόδωρου Πάγκαλου, πως δηλαφή, «Μαζί τα Φάγαμε»!! Στον δημόσιο τομέα κυρίως. 
Σχολιογράφος της ιστοσελίδας σας αναφέρθηκε με απαξίωση στο πρόσωπό μου σχετικά με την πορεία μου στην ελληνική πολιτική ζωή. Δικαίωμά του. Και χαρά μου βέβαια που άτομα με τις δικές του αντιλήψεις υποβαθμίζουν την όποια πολιτική μου παρουσία. Θα με ενοχλούσε το αντίθετο. Το καταθλιπτικό είναι πως κάποιοι άνθρωποι αντιτίθενται σε απόψεις και ζητήματα που δεν κατανοούν και δεν έχουν παρακολουθήσει η διαβάσει. Αποτελεί προπαγάνδα υπέρ της δυστυχίας των πολιτών, σύμφωνα με την παρανοική του άποψη, η διαπίστωση πως οι ώρες εργασίας, κυρίως στον δημόσιο τομέα, δεν συνδέονται υποχρεωτικά με την απόδοση του όποιου εργαζόμενου? Μπορεί κάποιοι να χτυπάνε κάρτα στις 8 το πρωί και να φεύγουν στις 2 το μεσημέρι. Τι κάνουν ακριβώς τις ενδιάμεσες ώρες είναι το ζητούμενο. Η εμπειρία όλων μας από τα γκισέ δημοσίων υπηρεσιών δίνει απάντηση στην σχετική απορία. Για την διάσωση όμως όλων αυτών μπήκε η χώρα στον κυκεώνα των μνημονίων που οδήγησε στην διάλυση της ιδιωτικής οικονομίας και σε δεκάδες χιλιάδες ανέργων στον ιδιωτικό τομέα. Εκεί ακριβώς δηλαδή που οι ώρες απασχόλησης συνδυάζονται με πραγματική και σκληρή εργασία. Την διάκριση αυτή, που στο κείμενό μου είναι αρκετά σαφής, παραγνωρίζει ο κριτής των πάντων σχολιαστής.

Οσο για την διάσωση των ευρωπαϊκών τραπεζών μέσω της χρονοτριβής του μνημονίου ήμουνα ο μόνος που επέμενα να προειδοποιώ – από την συχνότητα του FLASH μάλιστα - όταν, παρά το γεγονός πως δεν εφαρμόζαμε τους όρους της τρόικας, μας εκταμίευαν τις δόσεις. Όχι μόνο αγνοούσαν οι πάντες τις τότε προειδοποιήσεις μου, αλλά τα ομόλογα που είχαν οι δυτικοευρωπαϊκές τράπεζες στα χέρια τους κατέληξαν στα χαρτοφυλάκια Κυπριακών Τραπεζών (!). Οι τώρα ανανήψαντες αγανακτισμένοι τηρούσαν τότε σιγή ιχθύος φέρνοντας με την ψήφο τους στην Βουλή και στην κυβέρνηση παρατάξεις που δεν είχαν πάρει μυρουδιά για τα συμβαίνοντα. Αυτό βέβαια συνιστά επιβεβαίωση πολιτικής αφέλειας που προσεγγίζει στα όρια της προσωπικής βλακείας.

Τώρα βέβαια εξακοντίζουν κατηγορίες κατά των πάντων. Προφανώς ο καθρέπτης βρίσκεται μακριά από εκεί που βρίσκονται.