Καταστροφές, ξύλο και λοιπά ελληνικά έθιμα

Από τη Θεσσαλονίκη
γράφει
ο Μιχάλης Δεμερτζής

Πλειστηριασμοί, Ρουβίκωνας, Δεκεμβριανά 2008…

Η εβδομάδα που κλείνει με το άρθρο που διαβάζετε δεν θα μπορούσε να είναι πιο αντιπροσωπευτική για τα ήθη κι έθιμα της κοινωνίας, τα μέλη της οποίας τυχαίνει να κατοικοεδρεύουν στο χώρο που ευφημιστικά καλείται «ελληνικό κράτος».

Δεν περιείχε Πάσχα, δεν περιείχε Δεκαπενταύγουστο, περιείχε καταστροφές περιουσιών και πολύ ξύλο. 

Τα δύο πρώτα, ως απομεινάρια μιας άλλης εποχής, απλά έρχονται και φεύγουν. 

Το τελευταίο είναι

πάντα εδώ και, ως αυθεντική έκφραση του πολιτισμού μας, δυναμώνει όσο οι συνθήκες γύρω του αλλάζουν.

Είναι τόσο σημαντικό, που η κοινωνική μας ζωή- οι δουλειές μας- έχει επάνω του τόση επίδραση, όση έχει και μια μύγα επάνω σε ένα άλογο. Και, εδώ που τα λέμε, είμαστε και κάπως περήφανοι για αυτό. Πάνω από την πραγματική ζωή μας, βάζουμε το φαντασιακό, όπως και πάνω από την πραγματική παραγωγή βάζαμε για δεκαετίες τα δανεικά.

Ομοίως, μεγαλώσαμε ως εφευρέτες της δημοκρατίας, χωρίς ποτέ να ασχοληθούμε σοβαρά με τους θεσμούς και τους νόμους της, με τις ρυθμίσεις που αξιώνει η πραγματικότητα, οπότε, αντί να ρυθμίσουμε τους νόμους μας, «εκδημοκρατίσαμε» την ανομία.

Ο καθένας κάνει ό,τι θέλει, λοιπόν.

Δεν είναι πολύ δίκαιο αυτό;

Και εξόχως δημοκρατικό, αρκεί να το «ντύσει» με πολιτική.

Δεν αρκεί να περάσεις το φανάρι με κόκκινο. Πρέπει να το κάνεις στο όνομα μιας ιδέας· να ανήκεις σε μια συλλογικότητα… Μην τα ισοπεδώνουμε και όλα, για δημοκρατία μιλάμε.

Δεν έχει καμία σημασία αν θα γίνει κούρεμα των καταθέσεών μας, αν ένας επιχειρηματίας καίγεται να ρευστοποιήσει την περιουσία του, αν μία μονογονεϊκή οικογένεια περιμένει χρήματα από απλήρωτη διατροφή, αν θα κάνουν τη δουλειά τους εκατοντάδες ιδιώτες και επαγγελματίες, αν εν τέλει κάποιος που χρωστάει θα πληρώσει, σημασία έχει το ξύλο με τα ΜΑΤ.

Όχι η προστασία της πρώτης κατοικίας (ή λαϊκής ή έντεχνης ή όπως αλλιώς λέγεται πλέον)… Το ξύλο και η πολιτική του εκμετάλλευση. Είπαμε, εδώ μιλάμε για ήθη κι έθιμα.

Αν θέμα μας ήταν τα κριτήρια ώστε να γίνουν όλα σωστά και δίκαια, οι πλειστηριασμοί θα ξεκινούσαν την επομένη του σχετικού νόμου και σήμερα θα είχαμε ξεχάσει τα περί «κόκκινων» δανείων. Θέμα μας όμως είναι ο «λαός».

Ακόμα και τώρα που ο κόμπος έφτασε στο χτένι, έχουμε εξασφαλίσει την λαϊκότητά μας διά της ψήφου μας, στέλνοντας στην κυβέρνηση στελέχη που στηρίζουν τους «κανένα σπίτι στα χέρια τραπεζίτη».

Επίσης, ελάχιστη σημασία έχουν και η ιδιωτική και η δημόσια περιουσία. Τέτοιοι διαχωρισμοί είναι του καπιταλισμού. Όλα είναι όλων, με τη σημείωση ότι «όλοι» είναι ο Ρουβίκωνας ή μία άλλη δυναμική συλλογικότητα της αρεσκείας σας. Όπου «δυναμική», θέλω κάτι και το παίρνω ή δεν το θέλω και το καταστρέφω. Εκεί είναι και η διαφορά αυτών των οργανισμών-συμβόλων των ηθών μας με τον απλό πολίτη.

Όλα ανήκουν σε όλους, αλλά αν είσαι ένας απολίτικος αστός που κοιτάς τη δουλειά σου, έρχονται οι επαναστάτες της γειτονιάς σου να σου δείξουν πώς γίνεται κι αν δεν έχεις γίνει μέλος ακόμα, δεν έχεις ιδέα από δημοκρατία.

Όσο για την αναβίωση των Δεκεμβριανών του 2008 (περί αυτού πρόκειται βεβαίως και όχι για τη μνήμη του παιδιού που δολοφονήθηκε), μιλούμε για εθνική επέτειο πλέον. Εκδήλωση εδραιωμένη και προβλεπόμενη, σαν την 28^η Οκτωβρίου ή την 25^η Μαρτίου.

Αναβάλλουμε δουλειές, ξεχνάμε το κέντρο της πόλης (εκτός κι αν έχουμε μαγαζί εκεί, οπότε δεν γίνεται να το ξεχάσουμε) και αλλάζουμε περιοχή στο σταθμευμένο αυτοκίνητο, επειδή την επομένη θα περάσει η «παρέλαση». Συν τα νέα έθιμα: Ο λογαριασμός για τα σπασμένα, το φθηνό θέατρο για τις λεηλασίες και ενδεχομένως η τραγωδία, αν έχουμε ανθρώπινα θύματα.

Και επειδή η νοοτροπία μας εκδηλώνεται και με άλλους τρόπους, ήρθε μες στη βδομάδα και το διαδικτυακό άνοιγμα ενός ακόμη φορέα έκφρασης του πολιτισμού μας- του κόμματος της πρώην προέδρου της Βουλής.

Το νέο κόμμα ψάχνει μέλη για να συμμετάσχουν «σε ομάδες αποτροπής πλειστηριασμών» και «σε δράσεις ανυπακοής» και, εφόσον κατέβει κανονικά στις ερχόμενες εκλογές, θα δώσει την ευκαιρία στο λαό, αν θέλει, να στηρίξει μέχρι και ληστή τραπεζών για εκπρόσωπο. Έτσι γράφει στον σχετικό ιστότοπο.

Αυτό μπορεί να έκανε εντύπωση σε κάποιους μερικά χρόνια πριν, αλλά όχι τώρα.

Έτσι είναι τα ήθη και τα έθιμα ενός λαού.

Εξελίσσονται…