Ισορροπία της λογικής, Κράτος και Σάββας Ξηρός

Γράφει

ο Μιχάλης Δεμερτζής

Ακυρώθηκε τελικά η παράσταση «Ισορροπία του Nash», η οποία είχε αναφορές στο βιβλίο του τρομοκράτη της 17Ν, Σάββα Ξηρού και επρόκειτο να ανέβει στο Εθνικό Θέατρο.

Άμεσα πολλοί φίλοι της Τέχνης και της Ελευθερίας του Λόγου έσπευσαν να κατακεραυνώσουν το σαρκοφάγο ευρύ κοινό, μέσα από κείμενα γεμάτα από Καμί και Χίτλερ. 

Ιδιαίτερες και μακροσκελείς οι αναφορές στο περιεχόμενο του έργου και δριμύτατα «κατηγορώ» στον ισοπεδωτικό τρόπο που η μάζα απαξίωσε το έργο, χωρίς καν να το έχει δει.

Το θέμα είναι όμως ότι

η κατακραυγή αυτή τη φορά δεν ήταν σε βάρος του έργου.

Ήταν σε βάρος του κράτους.

Ο ίδιος ο Ξηρός μπορεί να είναι ένας κολοσσός της Τέχνης.

Το ότι το Εθνικό Θέατρο είναι κρατικός φορέας είναι το ζήτημα.

Και η κοινωνία έχει συγκεκριμένες αξιώσεις από το κράτος.

Οπωσδήποτε σε αυτές συμπεριλαμβάνεται και ο πολιτισμικός του ρόλος, αλλά, βασικά και κύρια, το κράτος πρέπει να διέπεται από λογική.

Μία λογική που να γίνεται αντιληπτή από τους πολίτες.

Στην Ελλάδα λοιπόν που, όπως πολύ καλά γνωρίζουμε, η λογική έχει καταργηθεί, περισσότερο από ένα ίσως ενδιαφέρον και αιρετικό θεατρικό έργο, η κοινωνία έχει ανάγκη να αισθανθεί ότι ζει εντός ενός εύρυθμου συστήματος, με αρχή-μέση-τέλος.

Η λογική λοιπόν για άλλη μια φορά καταργείται, όταν τιμάται ένας καταδικασμένος τρομοκράτης.

Δεν αναφερόμαστε καν στο αν πληρώνεται ή αν λάβει αμοιβή για πνευματικά δικαιώματα. Αναφερόμαστε στην πραγματική τιμή που του κάνει το κράτος μέσω του Εθνικού Θεάτρου.

Θέτοντας το ζήτημα σε αυτή τη βάση, μπορούμε να πούμε πως τα κοινωνικά αντανακλαστικά ενάντια σε αυτή τη παράσταση είναι τα ίδια αντανακλαστικά ενάντια στην ύπαρξη ενός ναζιστικού κόμματος στο κοινοβούλιο.

Είναι παράλογο να πριμοδοτείται από το σύστημα ο αντισυστημισμός.

Για παράδειγμα, σε ένα ελεύθερο και ευνομούμενο κράτος, αν κάποιοι είναι ναζιστές, μπορούν αν θέλουν να φτιάξουν συλλόγους, να συζητάνε, να πηγαίνουν εκδρομές στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, ακόμα και να συμμετέχουν στον δημόσιο διάλογο.

Αλλά είναι παράλογο να συγκροτούν νόμιμο πολιτικό κόμμα με δυνατότητα συμμετοχής στην Βουλή.

Αντίστοιχα, αν είσαι τρομοκράτης- το «πρώην τρομοκράτης» θα ήταν καταλληλότερο, αν είχε κάνει δήλωση μετάνοιας ο Ξηρός- μπορείς αν θες να μιλάς ελεύθερα, να γράφεις ελεύθερα, να ανεβάζεις και παραστάσεις, να κάνεις και μπέιμπι σίτινγκ αν σε επιλέξουν. Αλλά να τιμηθείς (δεν ομιλούμε καν για να πληρωθείς) από το σύστημα που προσπάθησες να καταρρίψεις, δεν γίνεται.

Όχι, μέχρι να πληρώσεις το χρέος σου σε αυτό το ίδιο σύστημα- δηλαδή μέχρι να εκτίσεις τη ποινή σου.

Αλλιώς, τίποτα από το σύστημα δεν έχει νόημα.

Εννοείται φυσικά πως στις προτεραιότητες του κράτους είναι η προστασία της ελευθερίας του λόγου και η ανάδειξη της πολυφωνίας, που θα μπορούσε να περιλαμβάνει και την ανάδειξη του έργου του Ξηρού από έναν ιδιώτη.