Η Ευρώπη συναντά την Ιστορία της, η κρίση μόλις αρχίζει

Γράφει ο Γιώργος Π. Μαλούχος

Με συνεχείς επιταχύνσεις, φτάνουμε πια όλο και πιο κοντά στην καρδιά του προβλήματος: στους βαθύτερους εθνικούς ανταγωνισμούς στο πλαίσιο του «κοινού» νομίσματος. Όσο περνούν οι μέρες και μειώνεται ο χρόνος μέχρι την 9^η Δεκεμβρίου, τόσο γίνεται όλο και πιο ξεκάθαρο ότι η βάση του προβλήματος είναι πάνω απ’ όλα η σύγκρουση καθαρά εθνικών πολιτικών στα πλαίσια της ζώνης του ευρώ, με τη Γερμανία να δίνει πια τη μεγάλη μάχη για την καθολική της επικράτηση στην Ευρώπη. Η ξαφνική χθεσινή συμφωνία των τραπεζικών γιγάντων του πλανήτη δεν αποτελεί απλώς μια προσπάθεια ανάσχεσης

 της πορείας καταστροφής μέσα από τη δραστηριοποίησή τους, αλλά, το κυριότερο, μια πλήρη αμφισβήτηση ότι οι πολιτικές ηγεσίες αδυνατούν να οδηγήσουν σε λύση: οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες λένε με αυτό που έκαναν ότι  το πρόβλημα είναι ουσιαστικά πολιτικό. Στην ουσία, πρόκειται για μια αμερικανική παρέμβαση που βοηθά ιδίως τις γαλλικές τράπεζες και ενισχύει τη Γαλλία στη διαμάχη της με το Βερολίνο, το οποίο φέρνει σε  αρκετά δυσχερή θέση, αν και του είναι δύσκολο να το ομολογήσει. Κι αυτό, επειδή ορίζει ημέρα εφαρμογής την 5^η  Δεκεμβρίου, δηλαδή μόλις μερικά εικοσιτετράωρα πριν τη μεγάλη κίνηση των Γερμανών στην ευρωπαϊκή κορυφή. Η Γερμανία, που έχει εξόφθαλμα επενδύσει όλο το σχεδιασμό της στον τρόμο των άλλων ευρωπαϊκών κρατών, βλέπει ότι υπάρχουν κι άλλοι τρόποι να μειωθεί αυτός ο τρόμος, διαφορετικοί από το δικό της σχεδιασμό που θέλει την πλήρη επικράτησή της ως μοναδική διέξοδο.

Όμως, την ίδια στιγμή, η Γερμανία εξακολουθεί να επιμένει στη στάση της και να επιχειρεί με κάθε τρόπο να εμφανίσει μια εικόνα που απέχει πολύ από την πραγματικότητα: ότι το σχέδιό της προχωρά χωρίς ουσιαστικές αντιδράσεις. Όμως αντιδράσεις υπάρχουν, είναι οξύτατες και, κάθε μέρα που περνάει, αντί να υποχωρούν εντείνονται και διευρύνονται.

Αυτή τη στιγμή, όλα βρίσκονται στον αέρα και τίποτα δεν είναι δεδομένο. Και το σημαντικότερο ίσως μέτωπο, είναι η «Μάχη της Γαλλίας» που δεν έχει κριθεί.

Η κυβέρνηση Σαρκοζί είναι φανερό ότι έχει εγκλωβιστεί σε μια παλινδρομική  κίνηση «μπρος – πίσω» και εκεί που τη μία ημέρα τάσσεται πλήρως στο πλευρό των Γερμανών, την επόμενη βρίσκεται στα χαρακώματα απέναντί τους, σε μια σειρά από πολύ ουσιαστικές θέσεις της γερμανικής πολιτικής.

Δεν είναι παράδοξο, καθώς η Γαλλία βρίσκεται πλέον μπροστά στο δίλλημα αν, την επόμενη ημέρα, θα είναι ο «πλούσιος των φτωχών» ή ο «φτωχός των πλούσιων». Η απόφαση είναι τρομακτικά δύσκολο να ληφθεί, ενώ, οι προεδρικές εκλογές της επόμενης χρονιάς θα την επηρεάσουν καθοριστικά. Ήδη στη γαλλική δημόσια συζήτηση το ενδεχόμενο επιστροφής στο φράγκο και οι σκέψεις για επανισχυροποίηση του εθνικού κράτους καταλαμβάνουν όλο και μεγαλύτερο χώρο.

Την ίδια στιγμή, οι Σκανδιναβικές χώρες αρχίζουν να δείχνουν ριζικές αντιθέσεις στη γερμανική γραμμή, κάτι που φαίνεται να συμβαίνει και με την Ιρλανδία και, φυσικά, τη Μεγάλη Βρετανία.

Αντίστοιχα, στην Ιταλία, δεν είναι πλέον καθόλου βέβαιο ότι η κυβέρνηση Μόντι θα μπορέσει να πείσει ότι η χώρα πρέπει να ακολουθήσει τις επιταγές του Βερολίνου.

Έτσι, κανείς δεν μπορεί να πει σήμερα με ασφάλεια που θα οδηγήσουν όλα αυτά όταν θα παρουσιαστεί το γερμανικό σχέδιο, σε λιγότερες από δέκα ημέρες από σήμερα.

Η εξόφθαλμη προσπάθεια του Βερολίνου να κεφαλαιοποιήσει την κρίση και να αποκομίσει εθνικά οφέλη μέσα σε χρόνο μηδέν παρακάμπτοντας πλήρως τις ευρωπαϊκές συνθήκες, δεν κρύβεται πια. Είναι κάτι που έχουν καταλάβει οι πάντες.

Ουδείς μιλά πλέον για ευρωπαϊκές πολιτικές με την παλαιά μορφή: είναι απόλυτα ξεκάθαρο ότι οι εθνικές ατζέντες, με τους Γερμανούς να έχουν κάνει την αρχή, είναι αυτές που κυριαρχούν πλέον στη συζήτηση.

Ουσιαστικά, η Γερμανία επανεθνικοποίησε ήδη την Ευρώπη, αφού οδήγησε εκεί τη συζήτηση. Από εδώ και πέρα, είναι ζήτημα συσχετισμών ισχύος και συμμαχιών που εξελίσσονται στο παρασκήνιο από όλες τις πλευρές. Αυτές οι διαδικασίες, θα κρατήσουν μέχρι το τελευταίο δευτερόλεπτο και θα υπάρξουν συνεχείς ανατροπές μέχρι το τελικό καταστάλαγμα, όπως συμβαίνει άλλωστε κάθε φορά σε περιόδους που προετοιμάζεται μια μεγάλη κρίση: γιατί εκεί είμαστε σήμερα κα κάθε τι άλλο είναι αυταπάτη: δεν προετοιμάζεται λύση, αλλά εκκολάπτεται η εμβάθυνση ουσιαστικοποίηση της κρίσης, η οποία όχι μόνον δεν τελειώνει, αλλά, αντιθέτως, όπως όλα δείχνουν, τώρα μόλις αρχίζει και θα ξεφεύγει κατά πολύ από τα πλαίσια που ορίζονται από το δημοσιονομικό πεδίο: από την ώρα που η Γερμανία επέβαλλε την επανεθνικοποίηση, η Ευρώπη, συναντά την Ιστορία της και η κρίση, όχι μόνον δεν εκτονώνεται, αλλά, αντιθέτως, μόλις αρχίζει...

Πηγή: Το Βήμα