EYAερα: Όταν ο Τζέρυ έφαγε τον Τομ...

Γράφει

η Εύα Τσαροπούλου

Μένω στα Πατήσια. Τα μαγευτικά. 

 Δεν ξέρω γιατί τα λένε έτσι. Έχω ζήσει σχεδόν όλα μου τα χρόνια εδώ και, πέρα από κάτι ηλιοβασιλέματα, που ξεπροβάλλουν πίσω απ’ τη φρεσκοαπλωμένη μπουγάδα της απεναντινής, καμία άλλη μαγεία δεν έχω δει να συμβαίνει. Καταλήγω μάλλον πως τα λένε έτσι επειδή άνθρωποι έρχονται διά μαγείας κι εξαφανίζονται πάλι διά μαγείας – και να που τα έλεγε η κυρία Τασία και δεν την πιστεύατε!

Για μένα είναι η γειτονιά που γεννήθηκα και –με εξαίρεση κάποια χρόνια στον Πειραιά, που ήμουνα κούτσικη για να τα θυμάμαι- σ’ αυτήν έχω φτιάξει όλες μου τις αναμνήσεις, καλές ή κακές. Εδώ. Ίσως αυτή να

είναι η προσωπική μου μαγεία, κρυμμένη βαθιά, κάπου στις αναμνήσεις μου.

Έχω δει κόσμο να έρχεται και κόσμο να φεύγει και οι εθνικότητες συναλλάζουν ανά εποχές, χωρίς να τις προλαβαίνω. Όλες οι φυλές του Ισραήλ έχουν περάσει από τα μαγευτικά. Έχω μεγαλώσει με ξένους, έχω πάει σχολείο μαζί τους, το παιδί μου το ίδιο, έχω φίλους ξένους, έχουμε φάει και πιει μαζί κι έτσι, από μικρή, δεν αισθάνθηκα ποτέ αυτό που λένε «ρατσιστική διάθεση» απέναντί τους.

Τα τρία τελευταία χρόνια, το τοπίο έχει ζωγραφιστεί με λίγο πιο σκούρα χρώματα. 

Αφγανιστάν, Πακιστάν, Ινδία, Μπαγκλαντές, όσο να πεις οι χώρες προέλευσης των ανθρώπων που φθάνουν στα μαγευτικά είναι πιο εκτεθειμένες στον ήλιο· λογικό να φέρνουν μαζί τους κάτι απ’ το χρώμα της γης τους.

Μαζί με το χρώμα που έχει αλλάξει, έχουν αλλάξει κι οι συνήθειες και κάπου εδώ είναι που μπαίνει στην καθημερινότητά μας ο Τζέρυ!

Συνηθίζουμε, ξέρεις, να πετάμε ψωμάκι στο δρόμο, για να φάνε τα περιστεράκια. Κι αυτά κάποιος πρέπει να τα ταΐσει, τι να πρωτοκάνει η Φύση μοναχή της;

Προχθές όμως, σκυμμένοι απ’ το μπαλκόνι μας, βλέπουμε το ψωμάκι να τρέχει και να το βουτάει ένας γρήγορος Τζέρυ με τα χεράκια του, κάνοντας τα περιστέρια να πετάξουν μακριά τρομαγμένα! Ανενόχλητος, έκατσε εκεί, κάτω απ’ το μπαλκόνι, μας κοίταζε κι έτρωγε!

Μέρα-μεσημέρι, με όλο τον κόσμο να κυκλοφορεί γύρω του!

Κανένα πρόβλημα ο κύριος, βλέπεις πάει πια η εποχή που τα ποντίκια ζούσαν στους υπονόμους και φρόντιζαν να εμφανίζονται μόνο όταν έπεφτε το βαθύ σκοτάδι κι όταν οι άνθρωποι δεν περπατούσαν πια στους δρόμους. Εδώ στα μαγευτικά, γκρεμίσαμε τα τείχη της προκατάληψης! Άνθρωποι και ποντίκια, ζούμε αρμονικά, φροντίζοντας –στην κυριολεξία- να μην μπλέκει ο ένας στ’ αλλουνού τα πόδια…

Η ύπαρξη του Τζέρυ δεν θα με απασχολούσε τόσο, αν δεν οδηγούσε στο ανησυχητικό συμπέρασμα ότι από τα μαγευτικά λείπει παντελώς ο Τομ! 

Κι όσο να πεις, αυτό το λες και θέμα... 

Αναζητώντας την αιτία που οι Τζέρυ της γειτονιάς πολλαπλασιάζονταν με ταχύτητα μεγαλύτερη απ' αυτή του φωτός, ανακάλυψα με τρόμο ότι οι Τομ είχαν πέσει θύματα των διατροφικών συνηθειών που είχαν οι νέοι κάτοικοι στα Πατήσια! Που, αν πριν δεν είχαν λόγο να λέγονται μαγευτικά, τώρα θύμιζαν περισσότερο κακοφτιαγμένο σκηνικό για το ανέβασμα των «Αθλίων» του Ουγκώ…

Η ανατριχιαστική αυτή ανακάλυψη, ομολογώ πως μου δημιούργησε τα πρώτα ψήγματα ρατσισμού μέσα μου. Τόσα και τόσα χρόνια πληθυσμιακών μετακινήσεων δεν κατάφεραν να φέρουν το αποτέλεσμα που απόσταξε μέσα μου η εξαφάνιση του Τομ!

Είναι μαθές, ο ρατσισμός κάτι που υπάρχει στα γονίδιά μας; Είναι επίκτητος; Κολλάει; Λέω μπορεί να 'ναι όλα μαζί: Να υπάρχει ένα τέτοιο γονίδιο, που περιμένει το κατιτίς, το ερέθισμα, τη συνθήκη εκείνη, την αναγκαία και ικανή, που θα το βάλει μπρος και θα κολλάει κιόλας. Ε, ο Τομ είναι προφανώς αυτή η αναγκαία και ικανή συνθήκη για μένα!

Φαίνεται πως άντεξα τους Κινέζους να φτύνουν παντού, ακόμα και μέσα στο πιάτο τους, άντεξα τους Πολωνούς να πίνουν και να πετούν τα μπυρόκουτα γυρωτρίγυρα, άντεξα τη μυρωδιά από το χασίσι που καπνίζουν οι Αφγανοί, αλλά τον Τομ μαγειρεμένο αλά κρεμ δεν τον εσήκωσε το πετσί μου!

Διαπίστωσα με τρόμο πως είχα αρχίσει να μεταλλάσσομαι σε ένα ρατσιστικό γουρούνι, αν υποτεθεί ότι υπάρχουν τέτοια γουρούνια! 

Γιατί, λέει, ρατσισμός δεν είναι τίποτα άλλο, παρά η αντίδρασή μας όταν αλλόφυλοί μας διαταράσσουν τις προσωπικές μας συνήθειες. Όσο πιο έντονη είναι η αντίθεση που δημιουργούν με την καθημερινότητά μας, όσο μεγαλύτερη «ενόχληση» της προκαλούν, τόσο πιο έντονη είναι η αντίδρασή μας σ’ αυτό. Καταλαβαίνω πως αυτό είναι καθαρά προσωπικό, αλλάζει δηλαδή απ’ τον έναν στον άλλον κι έχει όρια που, ευτυχώς, στους περισσότερους από μας είναι ευλύγιστα…

Οι διατροφικές συνήθειες των νεοφερμένων στη γειτονιά μου μοιάζει να πάτησαν την κόκκινη γραμμή της δικής μου συνήθειας. Μάλλον ο παραδιπλανός Κινέζος, που τρώει κατσαρίδες και ακρίδες σουβλάκι, μπορεί να κατανοήσει την εξαφάνιση του Τομ, καλύτερα απ' ότι εγώ. 

Εδώ που τα λέμε μήπως κι ο Ινδός, που βλέπει εμένα να τρώω τις Κλάραμπελ αυτού του κόσμου, δεν σκάει; Έτσι είναι: Οι Γάλλοι τρώνε βατραχοπόδαρα, στην Αυστραλία τρώνε τα καγκουρώ, οι περισσότεροι Ευρωπαίοι τρώνε άλογα κι όλα αυτά απλώς δεν μπορούμε να τα καταλάβουμε όλοι για όλους.

Είναι αρκετά καλός λόγος να γινόμαστε ρατσιστές εξαιτίας όλων αυτών που δεν καταλαβαίνουμε;

Δεν ξεχνώ πως στο ίδιο μοτίβο, κάπου στην Αφρική ακόμα τρώνε τους Γιάννηδες σούπα και τις Μαρίες κοκκινιστές· πρέπει κιόλας να το θεωρώ εντάξει;

Γυρνώντας ένας φίλος από την Ιταλία, μου διηγήθηκε πως φιλοξενήθηκε σε σπίτι Ιταλών, που του σέρβιραν μία νοστιμότατη σούπα. Όταν την ήπιε, τον ρώτησαν αν κατάλαβε από τι ήταν, για να του πούνε τελικώς, πως ήταν γάτα βραστή! Ορίστε, που απορώ εγώ με τους ανθρώπους της γειτονιάς μου! Συμβαίνει και στα καλύτερα ευρωπαϊκά σπίτια! Εννοείται βέβαια, πως ο φίλος μου στο άκουσμα αυτό… άφησε όλο το βραδινό του πίσω, αλλά η αλήθεια είναι πως, αν δεν το γνώριζε, μια χαρά νόστιμο θα το έβρισκε!

Έτσι μοιάζει να δουλεύει: Ό,τι κι αν είναι, αρκεί να μας το βαφτίζουνε «σωστά» κι εμείς το καταπίνουμε αμάσητο... Και μας αρέσει κιόλας!

Ξέρεις τι μου φταίει;

Με ενοχλεί η παρουσία του Τζέρυ, δεν λέω. Με θυμώνει η απουσία του Τομ. Πιο πολύ όμως, λυσσάω που δεν μπορώ να κάνω τίποτα γιαυτό.

Δεν θέλω να μισώ κάποιον γι'αυτά που τρώει, ούτε γιατί μυρίζει τόσο που μου θυμώνει τα ρουθούνια και μου κοκκινίζει απ' τα νεύρα τον εγκέφαλο.

Πρέπει να υπάρξει κάποιος καλύτερος –πιο δύσκολος- λόγος, αν πρέπει να μισώ ντε και σώνει τον ξένο που έρχεται να ζήσει δίπλα μου.

Γιατί απ’ το τι τρώνε, πολύ εύκολα μπορεί αύριο να περάσω, με λίγο σπρώξιμο από τους καλοθελητές, στο να με ενοχλεί το πόσο δυνατά μιλάνε ή προσεύχονται. Κι ένα βήμα ακόμα, στο τι λένε εκεί που προσεύχονται και πόσο κινδυνεύω απ' αυτό και πάει λέγοντας. 

Αυτό δεν σταματάει σε κάποιο λογικό όριο, που να μπορώ να το δω ή να καταλάβω πότε το περνάω και φοβάμαι πως θα καταντήσω σαν όλους αυτούς τους γέρους παράξενους της γειτονιάς μου ή τις κατινοπιπίτσες, που κουνάνε το κεφάλι τους όταν περνάει ξένος δίπλα τους, μονολογώντας: «Πάει, τρίτος κόσμος γινήκαμε!», λες κι αυτούς περιμέναμε για να γίνουμε «τρίτος» κόσμος, δεν τα καταφέρναμε μια χαρά και μοναχοί μας…

Ανήμπορη να σταματήσω την εξαθλίωση που έρχεται καλπάζοντας, απομένω να χαζεύω το θρασύτατο Τζέρυ, που τρώει με την ησυχία του το ψωμάκι του, κοιτώντας με κατευθείαν στα μάτια. Γλεντάει το ότι δεν ανήκει στο πατησιώτικο μαγευτικό μενού και παίρνει ταυτοχρόνως, επιτέλους, την εκδίκησή του από τα τόσα χρόνια ανελέητου κυνηγιού που έχει υποστεί από τον Τομ. 

Τα κατάφερε και τον έφαγε αυτός! Μπαμπέσικα!

Μαθαίνω να ζω μαζί του, συμβιβαζόμενη με τον εκφυλισμό της ποιότητας της ζωής μου. 

Δεν μπορώ να κάνω τίποτα πια για τον Τομ...

Υποκύπτω στη μεγάλη αλήθεια ότι δεν μπορώ να διατηρήσω αλώβητες τις δικές μου συνήθειες, παρεκτός αν συγκρουστώ με τις συνήθειες των άλλων, τόσο δραστικά, ώστε να μεγαλώσω το ήδη διογκωμένο τους πρόβλημα και πού να φτάσει πια; 

Δεν έχουν περιθώριο για χειρότερα…

Μαθαίνω να ζω με τον Τζέρυ κι ας λείπει ο Τομ, γιατί εγώ τουλάχιστον μπορώ να έχω επιλογή, ενώ εκείνοι οι άλλοι, εκείνοι που μου αλλάζουν τη ζωή, χωρίς να μου αρέσει, δεν έχουν…

Μαθαίνω να ζω με αυτούς τους άλλους, μαζί με τον Τζέρυ κι ας λείπει ο Τομ. Εδώ, στα Πατήσια....

Στα Πατήσια, τα μαγευτικά....

Για όλους τους χαμένους Τομ της καρδιάς μας, η Elaine Paige τραγουδάει «Memory» απ’ το μιούζικαλ «CATS»

https://www.youtube.com/watch?v=RhlJZdQDz5E