Προσφυγικό: Η παρακμή μας σε τηλεοπτική μετάδοση

Γράφει

ο Μιχάλης Δεμερτζής

Α. Θεσμικής παρακμής συνέχεια

Ο Έλληνας, εξ αιτίας των χρόνιων θεσμικών προβλημάτων της χώρας (τα οποία έχουν αναλυθεί πολλές φορές από αυτήν εδώ τη στήλη), συνεχίζει να λειτουργεί κοινωνικά αλλά και επαγγελματικά, μέσα από ένα αόρατο θεσμικό πλέγμα, το οποίο (μόνο) τυπικά είναι ανεξάρτητο με το κράτος, και αυτό συμβαίνει σχεδόν από καταβολής του τελευταίου.

Στην αρχή, αυτό το πλέγμα ήταν σχετικά μικρό και λανθάνον, με τη πάροδο του χρόνου αναπτύχθηκε σχεδόν φυσιολογικά (για λόγους που επίσης έχουμε εκθέσει στο παρελθόν), τη δεκαετία του ’80 διογκώθηκε και, τα τελευταία λίγα έτη, έχει

αναδυθεί απροσχημάτιστα στην επιφάνεια.

Από τις πιο απλές περιπτώσεις (π.χ., η δεδομένη μη καταβολή απόδειξης για αγοραίες συναλλαγές), μέχρι τις πιο σύνθετες (αυθαίρετα κτίσματα, οι αυτονόητοι εδώ και δεκαετίες κομματικοί διορισμοί και πολλά άλλα) είναι πρόδηλο πως ο πολίτης αυτής της χώρας ζει σε μία παράλληλη καθεστηκυία τάξη.

Σε ένα παράλληλο κράτος, με νόμους που τους γνωρίζουν όλοι και δεν είναι γραμμένοι πουθενά.

Αυτό που συμβαίνει με τη παρούσα κυβέρνηση λοιπόν, είναι το επόμενο βήμα προς τη θεσμική παρακμή:

Βλέπουμε να συντελείται τους τελευταίους μήνες η σταδιακή απόσυρση του επίσημου κράτους από τη ρύθμιση της καθημερινότητάς μας.

Με μία κραυγαλέα κυβερνητική αδράνεια και μία ταυτόχρονη επιδείνωση των ελληνικών προβλημάτων, είναι παραπάνω από φυσικό να αναλαμβάνουν δράση παράλληλες δομές και, όπου αυτές απουσιάζουν, να δημιουργούνται νέες.

Β. Εικόνες εξαθλίωσης

Το προσφυγικό ζήτημα είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα για να υπερασπιστούμε τον προηγούμενο ισχυρισμό.

Ποια είναι τα δύο βασικά αιτήματα που εγείρει η κοινωνία σε σχέση με το ζήτημα;

Πρώτον, να έχουν αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης αυτοί οι ταλαίπωροι άνθρωποι και, δεύτερον, να εκρεύσει από τη χώρα ένας σημαντικός αριθμός από αυτούς, ώστε να επανέλθουν στη κανονικότητα οι τοπικές κοινωνίες.

Τί γίνεται και στις δύο περιπτώσεις;

Επισήμως, από λίγα έως τίποτα. Ανεπισήμως, πολλά.

Στην πρώτη περίπτωση, η κοινωνία έδειξε τα ανθρωπιστικά αντανακλαστικά της.

Στους καταυλισμούς έχουν σπεύσει εθελοντές για να μοιράσουν φαγητό και να περιθάλψουν αρρώστους και πολλοί ΜΚΟ έχουν κινητοποιηθεί, με θετικά αποτελέσματα.

Με άλλα λόγια, όλα είναι έτοιμα, οι συνθήκες είναι ώριμες, για να αναλάβει δράση το κράτος.

Η συγκυρία είναι μοναδική προκειμένου να γίνει επιτέλους κάτι σωστά, με την εξουσία να δουλεύει και την κοινωνία να στηρίζει ενεργά και έμπρακτα.

Αντ’ αυτού, το κράτος είναι απόν και αυτό μπορεί να υπονομεύσει την ιδιωτική πρωτοβουλία. Ο δήμαρχος Αθηναίων είπε χαρακτηριστικά, ότι «οι αυθόρμητες μεν αλλά άτακτες πράξεις αλληλεγγύης φέρνουν τα εντελώς αντίθετα από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα».

Οι ανακοινώσεις για νέα hot spots δεν ακυρώνουν το γεγονός πως η κυβέρνηση εξακολουθεί να κωλυσιεργεί. Όσες είναι οι ειδήσεις για νέους χώρους φιλοξενίας, άλλες τόσες είναι οι τηλεοπτικές εικόνες από στριμωγμένα αντίσκηνα στην Ειδομένη και πελαγωμένους αλλοδαπούς στο λιμάνι του Πειραιά.

Γιατί δεν κεφαλαιοποιεί άμεσα η κυβέρνηση την κοινωνική κινητοποίηση, προκειμένου να παράξει έργο;

Γιατί αφήνει τον απλό κόσμο να κάνει άτυπα την δουλειά της;

Δύο είναι οι πιθανές εξηγήσεις.

Είτε είναι ανίκανη πέρα από κάθε φαντασία είτε έχουμε ακόμα ένα θαυμάσιο δείγμα της συνήθους πλέον διαπραγματευτικής τακτικής των Συριζανέλ, σύμφωνα με την οποία, πρώτα απειλούμε και μετά μας πιάνει το παράπονο για τους κακούς ξένους.

Οπότε, ως κυβέρνηση, μας βολεύουν αυτές οι εικόνες, επειδή μας άφησαν μόνους μας και "Η Ελλάδα θα γίνει αποθήκη ψυχών", οπότε το ισχυρό μας χαρτί στη διαπραγμάτευση λέει περίπου "μας ζητάνε να τους πνίξουμε αυτούς τους κακόμοιρους ανθρώπους, να, κοιτάξτε τί καημένοι που είναι..".

Αυτό είναι και το επιχείρημα της κυβέρνησης στο εσωτερικό της χώρας κατ’ ουσίαν.

Γ. Η ανοχή στους διακινητές

Η προαναφερόμενη περίπτωση της αυθόρμητης κοινωνικής κινητοποίησης εκπροσωπεί τη θετική πλευρά των εξωκρατικών πρακτικών.

Δυστυχώς όμως, η αρνητική πλευρά έχει πολλές περισσότερες εκφάνσεις.

Τί συμβαίνει λοιπόν με την αιτούμενη εκροή μεταναστών και προσφύγων προς τα άλλα κράτη;

Έχει στηθεί ένα τεράστιο παράνομο παζάρι διακίνησης ανθρώπων, που εκτυλίσσεται σχεδόν μπροστά στα μάτια μας. Οι διακινητές μετά βίας κάνουν πλέον τον κόπο να κρυφτούν, γιατί γνωρίζουν πολύ καλά πως έχουν την ανοχή της πολιτείας.

Οι δημόσιοι λειτουργοί λάμπουν δια της απουσίας τους από τα μέρη διαμονής των μεταναστών και των προσφύγων.

Στα λιμάνια, κουρασμένοι άνθρωποι κοιτάζουν χαμένοι αριστερά- δεξιά, μέχρι να βρεθεί κάποιος να τους καθοδηγήσει. Ποτέ αυτός ο κάποιος δεν είναι εκπρόσωπος του κράτους.

Και αυτό γίνεται μπροστά στην τηλεοπτική κάμερα.

Περιττό δε να επεκταθούμε στα ρεπορτάζ ξένων δημοσιογράφων, που δείχνουν με πόση ευκολία μπορεί να εισδύσει κάποιος στα κυκλώματα των διακινητών.

Δ. Ο κίνδυνος

Εν κατακλείδι, τα πράγματα είναι απλά.

Αν η κυβέρνηση δούλευε και επεδείκνυε αποτελεσματικότητα, θα μπορούσε να διαπραγματευτεί από ευνοϊκή θέση.

Ένα κράτος με μεγάλο αριθμό μεν προσφύγων/μεταναστών στην επικράτειά του, με αυξημένο δε έλεγχο επί της κίνησης και των προσωπικών τους δεδομένων, θα είχε καταστεί ισχυρό ανάχωμα ανάμεσα στην Ευρώπη και τη Τουρκία (τώρα αντιθέτως, είμαστε ανάμεσα στις «μυλόπετρες») και θα είχε την πολυτέλεια να θέσει στο τραπέζι άμεση αναθεώρηση του «Δουβλίνο ΙΙ».

Αν η κυβέρνηση επιμείνει να μη δουλεύει (σε όλους τους τομείς), θα δυναμώσει έτι περισσότερο τις παρακρατικές δομές και- σε συνδυασμό με τα φοβικά κοινωνικά σύνδρομα που αναδύονται λόγω των προσφυγικών/μεταναστευτικών εισροών- θα φέρει εαυτόν και όλους μας προ δυσάρεστων κοινωνικών καταστάσεων, ενισχυτικών ως προς τη θεσμική έκφραση του αντισυστημισμού.

Με απλούστερα λόγια:

Θα γιγαντωθεί η Χρυσή Αυγή.