Η στροφή της Μέρκελ, η πραγματικότητα και οι προβληματισμοί

Οι περίφημες αγορές σημειώνουν άνοδο εσχάτως, ειδικά μετά τον Ιούλιο. Στο γεγονός αυτό συντελούν δυο λόγοι:

1.      Η πρόβλεψή τους ότι δεν θα επιδεινωθεί η παγκόσμια κρίση.

2.      Η απόφαση της ΕΚΤ να στηρίξει τις υπερχρεωμένες χώρες με την απεριόριστη αγορά ομολόγων.

Είναι, όμως έτσι στην ουσία;
Φοβούμαστε πως όχι, δεδομένου ότι ειδικά η απόφαση της ΕΚΤ μπορεί να προκάλεσε ευφορία αλλά στην ουσία δεν κάνει τίποτα περισσότερο από το να
 δίνει χρόνο στην πολιτική να βαυκαλίζεται και να επιχειρεί να εφαρμόσει δημοσιονομική πειθαρχία.

Εν των μεταξύ, τόσο η πολιτική ένωση, όσο και η τραπεζική μπαίνουν βαθύτερα στα συρτάρια, κάνοντας τις πιθανότητες ανάπτυξης όλο και πιο δύσκολες.
Ταυτοχρόνως, η ύφεση γίνεται όλο και μεγαλύτερη, είτε λόγω μέτρων είτε λόγω των νέων, αυστηρότατων, δεδομένων στον δανεισμό.

Στην Ελλάδα, τίποτα δεν προμηνύει ότι υπάρχει φως στο τούνελ για την πολυπόθητη έξοδο από την κρίση, όσο οι κυβερνούσες πολιτικές δυνάμεις παίζουν την κολοκυθιά για το ποιος θα φανεί πιο αρεστός στο εκλογικό σώμα, επιβαρύνοντας ουσιαστικά τους πάντες για να σώσουν την αγαπημένη τους «ιερή αγελάδα» του δημοσίου.
Επιπλέον, ουδείς ασχολείται σοβαρά με ενδεχόμενη αναπτυξιακή προοπτική. Αν ασχολείτο, θα είχαν τουλάχιστον δημιουργήσει ένα ελκυστικό φορολογικό περιβάλλον που θα προσέλκυε επενδύσεις.

Στην Ισπανία η ύφεση είναι σε εξίσου υψηλά με την Ελλάδα ποσοστά και όσοι μπορούν να ερμηνεύουν τα οικονομικά δεδομένα ισχυρίζονται ότι δεν θα αργήσει η στιγμή που θα ζητήσει πλήρες πακέτο στήριξης.
Στην Πορτογαλία, στην Ιταλία, στην Κύπρο, στη Γαλλία, τα πράγματα δεν πάνε καθόλου καλά, ενώ υπάρχουν κι άλλες χώρες που είναι ορατή η αναπτυξιακή κόπωση.

Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν και χώρες στις οποίες είναι ορατή μια άλλου είδους κόπωση.
Αυτή της συνεχούς στήριξης των διαφόρων υπαρκτών και ενδεχόμενων πακέτων στήριξης άλλων χωρών.
Συνεπώς, κατά την άποψή μας, αυτή είναι η αιτία που η Μέρκελ άλλαξε στάση απέναντι τόσο στην Ελλάδα, όσο και σε άλλες χώρες.
Δηλαδή, μη μπορώντας ή μη θέλοντας να στηρίζει εσαεί με πακέτα στήριξης, έδωσε προβάδισμα στην ΕΚΤ, η οποία έχει το μεγάλο πλεονέκτημα ότι δεν έχει ανάγκη τις αποφάσεις των εθνικών κοινοβουλίων για να οποιαδήποτε απόφασή της.

Οι περισσότεροι, πολιτικοί και οικονομολόγοι, χαιρέτισαν την απόφαση της ΕΚΤ με ενθουσιασμό.
Οι ευρωσκεπτικιστές με τη γνωστή επιφυλακτικότητά τους, ισχυριζόμενοι ότι η παροχή ρευστότητας που θα προσφέρει η ΕΚΤ, απλώς θα τη φέρει σε δύσκολη θέση ή θα καθυστερήσει τη διάλυση της Ευρωζώνης, στην περίπτωση που δεν ληφθούν αναπτυξιακά μέτρα.

Πώς, όμως, θα ληφθούν αναπτυξιακά μέτρα σε περιβάλλον (σχεδόν) παγκόσμιας ύφεσης;
Στην Κίνα, προβληματίζονται σοβαρότατα λόγω της μειωμένης ζήτησης των προϊόντων τους από
αγορές που είναι σε ύφεση και από την αυξημένη κινητικότητα σε γεωπολιτικό επίπεδο.
Επιπλέον, δημιουργεί απορίες ο λόγος για τον οποίο αναβάλλονται συνεχώς οι μεταρρυθμίσεις που θα στοχεύουν στην αύξηση της εσωτερικής κατανάλωσης με παράλληλη μείωση της αποταμίευσης. Στις ΗΠΑ, η ανάπτυξη προχωρά με βήμα σημειωτόν.
Στις αναδυόμενες αγορές η ύφεση «θερίζει», αποτέλεσμα κυρίως των διαρθρωτικών τους προβλημάτων.

Αδιέξοδο; Όχι φυσικά. Τα αδιέξοδα ήταν στην μυθολογία για τα θύματα του Μινώταυρου.
Όμως, οι προβληματισμοί είναι τεράστιοι.
Πώς θα βγούμε από τον φαύλο κύκλο; Πώς θα αποφευχθεί η μεγαλύτερη ύφεση;
Η αντίδραση οφείλει να είναι της πολιτικής.
Υπάρχουν σήμερα πολιτικοί με ειδικό βάρος – σε παγκόσμιο επίπεδο- που θα καταθέσουν όραμα και λύσεις;
Εδώ σηκώνουμε τα χέρια ψηλά…