Η Ελλάδα σε δέκα χρόνια

Γράφει
ο Παναγής Βουρλούμης

Είναι ο τίτλος πρόσφατης μελέτης της McKinsey (MK), μεγάλης και έγκυρης εταιρείας συμβούλων.
Στόχος της μελέτης είναι να εντοπίσει κλάδους και οικονομικές δραστηριότητες που προσφέρουν πεδίο γρήγορης ανάπτυξης, βοηθώντας έτσι την οικονομία να ανακάμψει.
Εάν γίνουν εκείνα που προτείνει η ΜΚ, η Ελλάδα θα
προσελκύσει επενδύσεις και μέχρι το 2021 η οικονομία της θα έχει ορθοποδήσει εξαλείφοντας το διπλό έλλειμμα, ισοζυγίου και δημοσιονομικό.
Θα έχουν δημιουργηθεί 520.000 νέες θέσεις εργασίας και θα έχει αλλάξει τελείως ο προσανατολισμός της οικονομίας, από εσωστρεφής, καταναλωτικός, εισαγωγών, σε εξαγωγικό με υψηλές επενδύσεις.
Θα έχουμε γίνει ανταγωνιστικοί.

Το πρώτο μέρος της μελέτης περιγράφει διεξοδικά την οικονομία μας συγκρίνοντας την απόδοσή της με εκείνη άλλων χωρών, κυρίως της Ευρώπης.
Σε όλους τους δείκτες ερχόμαστε τελευταίοι ή μεταξύ των εσχάτων.
Αναλύονται οι αιτίες που μας κρατούν πίσω και ακολουθεί σειρά προτάσεων για τη θεραπεία τους.
Οι προτάσεις βασίζονται σε δοκιμασμένες πρακτικές που εφαρμόζονται σε άλλες χώρες με καλά αποτελέσματα.
Το πρώτο αυτό μέρος ακολουθούν δεκατρείς λεπτομερείς περιγραφές και αναλύσεις ισάριθμων κλάδων της οικονομίας που σύμφωνα με την ΜΚ, παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον για επενδύσεις και έχουν περιθώρια σημαντικής ανάπτυξης.
Το κομμάτι αυτό περιλαμβάνει επίσης συγκεκριμένες εισηγήσεις και προτάσεις, που αποβλέπουν να καταστήσουν τους κλάδους αυτούς ελκυστικούς στον επενδυτή.

Το έργο της ΜΚ αντιπροσωπεύει σοβαρή προσπάθεια και πολλή δουλειά.
Είναι ένα επιτελικό σχέδιο που στα σωστά χέρια θα μπορούσε να αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο, κάτι σαν έναν οδικό χάρτη για έξοδο από την κρίση.
Σε αρκετό βαθμό, οι εισηγήσεις της ΜΚ συμπίπτουν με τις «δράσεις» που απαιτούν οι δανειστές μας για απλοποίηση διαδικασιών και άνοιγμα γενικά της οικονομίας.
Όμως πηγαίνουν μακρύτερα, δίνοντας έμφαση στην αναπτυξιακή πλευρά.

Στα βασικά, τρόικα και ΜΚ κινούνται στην ίδια γενική κατεύθυνση, με μία μεγάλη διαφορά.
Τα της τρόικας έχουν ένα στοιχείο εξαναγκασμού και τελικά αφήνουν σε πολλούς μια πικρή γεύση και την αμφιβολία αν ο κύριος στόχος τους είναι να σωθεί η χώρα ή να πάρουν οι δανειστές πίσω τα λεφτά τους.
Αντίθετα, η στάση της ΜΚ είναι πιο θετική και αισιόδοξη.
Μας αντιμετωπίζει σαν λογικά όντα με δυνατότητες να κάνουμε από μόνοι μας το σωστό και έτσι να ανακάμψουμε. Είμαστε, όμως, λογικά όντα;

Τα πιο πολλά απ’ όσα προτείνει η ΜΚ έπρεπε να τα έχουμε κάνει εδώ και χρόνια, όμως δεν έγιναν και υπάρχει λόγος. Μοιάζουν απλά, αυτονόητα και εύκολα να γίνουν, όμως, κάθε φορά που δοκιμάστηκαν, κάποιες δυνάμεις τα σταμάτησαν.
 Η μελέτη μένει στις εισηγήσεις και παραλείπει την εφαρμογή.
Πολύ ορθά αποφεύγει το κεφάλαιο αυτό γιατί η εφαρμογή δεν εντάσσεται στην αρμοδιότητα του συμβούλου, αλλά στην πολιτική.
Για να ξαναγίνει η χώρα ανταγωνιστική είναι ανάγκη να πάμε πιο βαθιά από τη διάγνωση των αδυναμιών και τις τεχνικές συνταγές.
Το πρόβλημα βρίσκεται στη διακυβέρνηση, τους θεσμούς, με πρώτο το Σύνταγμα.
Αν δεν γίνουν εκεί οι απαραίτητες παρεμβάσεις, ματαιοπονούμε.
Αν δεν ιεραρχηθούν σωστά οι προτεραιότητες, στοχεύοντας στις ρίζες του κακού, η μελέτη της ΜΚ θα μαζεύει σκόνη σε κάποια συρτάρια υπουργείων, όπως τόσες άλλες.