Οι θεμελιώδεις πλάνες της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ πάνω στην οικονομία

Γράφει

 ο Πρωτεσίλαος Σταύρου*

Διαβάζοντας το πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να ομολογήσω πως έμεινα έκπληκτος από τον οπισθοδρομισμό και τον καιροσκοπισμό που χαρακτηρίζει τις θέσεις τους πάνω στην οικονομία, τις οποίες παρουσιάζουν ως την ορθή δέσμη ιδεών/μέτρων για λύση στη κρίση.

Θα έγραφα μία εκτενή ανάλυση αλλά ο

 στηρίζεται το οικοδόμημα των λευκών επιταγών, κενών υποσχέσεων και μοιρασιών του ΣΥΡΙΖΑ.

Νίκος Τσάφος του Greek Default Watch το έκανε πριν από εμένα και με πολύ καλό τρόπο. Κατά συνέπεια θα περιοριστώ στην ανάλυση των δύο θεμελιωδών πλανών πάνω στις οποίες

Οικονομικός υπολογισμός και κρατισμός

Η πρώτη πλάνη είναι η πεποίθηση τους πως το κράτος πρέπει να έχει κεντρικό και σημαίνοντα ρόλο στην οικονομία και στη ζωή της κοινωνίας. Από οικονομικής πλευράς αυτό συνεπάγεται το κρατικό έλεγχο του μεγαλύτερου μέρους της οικονομίας του τόπου. Το μέγα σφάλμα σε αυτή τη λογική είναι πως υπό ένα τέτοιο καθεστώς ο οικονομικός υπολογισμός καθίσταται ανακριβής ή αδύνατος. Ένα σύστημα κρατισμού ακυρώνει το σύστημα τιμών της αγοράς το οποίο είναι ζωτικής σημασίας για τη διάδοση πληροφοριών, τη δημιουργία κινήτρων και τον υπολογισμό κέρδους-κόστους.

Ο μηχανισμός τιμών επιτρέπει την ορθολογιστική κατανομή των περιορισμένων πόρων. Χωρίς ένα τέτοιο μηχανισμό ή στη παρουσία ενός μηχανισμού ελεγχόμενων τιμών, ο οικονομικός υπολογισμός διαστρεβλώνεται και το τελικό κόστος για την κοινωνία είναι τεράστιο καθώς οδηγεί σε κατασπατάληση των περιορισμένων πόρων. Με άλλα λόγια ο κρατισμός είναι εκ προοιμίου αντιπαραγωγικός.

Ο ΣΥΡΙΖΑ αγνοώντας πλήρως αυτή τη διαπίστωση πιστεύει ότι το υπερτροφικό κράτος αποτελεί λύση στο πρόβλημα της Ελλάδας. Σε ποιο πρόβλημα; Σε αυτό του υπερσπάταλου και αντιπαραγωγικού κράτους (χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν υπάρχουν και εξωτερικές διαστάσεις στη κρίση, ευρωπαϊκές και παγκόσμιες). Η κρίση της Ελλάδας έγκειται στην ισχνή παραγωγική της βάση πάνω στην οποία στηρίχτηκε μία αχαλίνωτη καταναλωτική κουλτούρα, με τις ευλογίες και την αρωγή του κράτους.

Πρέπει να μειωθούν τα κρατικά έξοδα-ελλείμματα όχι να αυξηθούν. Στη δεδομένη στιγμή δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε πως η ανεξαρτησία της χώρας έγκειται στη δημιουργία πρωτογενών πλεονασμάτων.  Η διόγκωση του κράτους θα επιφέρει την αύξηση των ελλειμμάτων, που είναι ακριβώς το αντίθετο από αυτό που χρειαζόμαστε. Είναι βήμα προς το γκρεμό, όχι τη σωτηρία.

Χωρίς σωστό οικονομικό υπολογισμό η κοινωνία οδηγείται σε φτώχεια και εξαθλίωση, κι όχι στον ιδανικό κόσμο των "δωρεάν" αγαθών του κράτους "μπεϊμπι σίτερ" που υπόσχεται ο ΣΥΡΙΖΑ.

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και χρήμα

Όσο για το ρόλο τις Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η θέση του ΣΥΡΙΖΑ φανερώνει πλήρη άγνοια της λειτουργίας του χρηματοπιστωτικού συστήματος και του ζωτικού ρόλου που διαδραματίζουν η προσφορά του χρήματος και το ύψος του τόκου στη λειτουργία της οικονομίας.

Ο ΣΥΡΙΖΑ λέει πως η ΕΚΤ οφείλει να χρηματοδοτεί τους προϋπολογισμούς των κρατών. Δηλαδή πιστεύει πως η δημιουργία χρήματος από την ΕΚΤ μπορεί να γίνει χωρίς κανένα κόστος κι άρα είναι ανοησία να μη τυπώνει λεφτά η κεντρική τράπεζα για τις αναρίθμητες ανάγκες του κράτους και της κοινωνίας.

Πέρα από την οικονομική θεωρία και πράξη, η στοιχειώδης γνώση της ιστορίας θα τους έβαζε σε δεύτερες σκέψεις. Αν ήξεραν πως αυτές οι συνταγές οδήγησαν το κράτος της Βαϊμάρης (Γερμανία) στον καταστροφικό υπερπληθωρισμό στις αρχές τις δεκαετίας του 1920 που πραγματικά διέλυσε τα χαμηλά και μεσαία κοινωνικά στρώματα, τότε δεν θα έλεγαν τέτοιες ανοησίες. Άλλωστε αν ήταν έτσι τα πράγματα η Ζιμπάμπουε θα ήταν η πιο πλούσια χώρα του κόσμου με τους ωκεανούς χρήματος που τύπωσε.

Το άμεσο κόστος για μια κεντρική τράπεζα, για την ΕΚΤ στη προκειμένη περίπτωση έχει δύο διαστάσεις:

1. η εκτατή, που είναι η δημιουργία πληθωρισμού. Ο πληθωρισμός οδηγεί σε μείωση της αγοραστικής δύναμης όλων, "ροκανίζει" την πραγματική αξία των καταθέσεων και καθιστά ασύμφορη την εξοικονόμηση χρημάτων για μελλοντικές ανάγκες κάτι που οδηγεί σε σπατάλες και δεν επιτρέπει τη συσσώρευση πραγματικού πλούτου για επενδύσεις, παραγωγή, νέες θέσεις εργασίας, καινοτομία κτλ.
2. η νοητική, που είναι τα διεστραμμένα κίνητρα που δίνονται στους πολιτικούς (και τους τραπεζίτες). Όταν ένας πολιτικός γνωρίζει πως υπάρχει κάποια "απύθμενη" δεξαμενή πλούτου που του δίνει χρήμα αβέρτα, τότε δεν πρόκειται ποτέ να προχωρήσει σε πραγματικές μεταρρυθμίσεις και τομές στη λειτουργία του κράτους, γιατί αυτές μπορεί να του κοστίσουν τη καρέκλα του. Αντ' αυτού είναι πιο εύκολο να υποσχεθεί τα πάντα και σε όλους, εν είδει Γιώργου Α. Παπανδρέου -"λεφτά υπάρχουν"- και να ζητήσει πληθωριστικό χρήμα από τη κεντρική τράπεζα για να καλύψει τις υποσχέσεις του. Όπως καταλαβαίνεται αυτή η πρακτική θα έχει τραγικές συνέπειες για την ευρύτερη κοινωνία και θα επωφελήσει μόνο τις κομματοκρατικές και κορπορατιστικές κλίκες που συμβιώνουν με το κρατικό μηχανισμό.

Συμπεράσματα

Οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ πάνω στην οικονομία είναι ανοικονομικές. Πρόκειται για μία σειρά από ιδεολογήματα που αγνοούν πλήρως τις πραγματικότητες μίας σύγχρονης οικονομίας, αλλά και τη σημερινή κατάσταση σε Ελλαδικό και Ευρωπαϊκό επίπεδο. Αν ποτέ ο ΣΥΡΙΖΑ εφαρμόσει τα όσα υπόσχεται θα πάρει την Ελλάδα τουλάχιστον πενήντα χρόνια πίσω όσων αφορά το βιωτικό επίπεδο.

Σίγουρα μπορείς να υπόσχεσαι τα πάντα, για περισσότερο πλούτο με λιγότερη παραγωγικότητα, αλλά χωρίς κάποιο μέτρο αναλογίας και χωρίς τον υπολογισμό του πραγματικού κόστους το μόνο που μπορείς να πάθεις είναι ότι έπαθε ο τζίτζικας στο μύθο του Αισώπου.

Η Ελλάδα πρέπει να αλλάξει συθέμελα προς την κατεύθυνση του εκσυγχρονισμού και εξορθολισμού για να ξεπεράσει τη κρίση, όχι να αναπαράξει το σύστημα που μας οδήγησε στη σημερινή κρίση όπως θέλει η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ.

* Ο Πρωτοσίλαος Σταύρου, είναι οικονομολόγος και πολιτικός αναλυτής

Πηγή: protesilaus.blogspot.com