Ας μιλήσουμε για το "αγκάθι" -κατά Κουβέλη-, την προειδοποίηση απόλυσης

Γράφει

ο Ιωάννης Ληξουριώτης*

 Μετά το προηγούμενο άρθρο στο οποίο ασχοληθήκαμε για τις αποζημιώσεις των απολύσεων (βλέπε ανάρτηση με τίτλο «Ας μιλήσουμε για τις αποζημιώσεις των απολύσεων», Τετάρτη 24 Οκτωβρίου), θα ασχοληθούμε σήμερα με το άλλο –κατά Φώτη Κουβέλη- «αγκάθι», για το οποίο επίσης έχει "ανέβει στα κεραμίδια".

Θα διηγηθούμε μια μικρή ιστορία (που δεν είναι παραμυθάκι):

Κάποτε, πολύ πίσω στο παρελθόν, ένας καλός νόμος (Ν. 3198/1955) προέβλεψε την υποχρέωση των εργοδοτών να

 καταβάλλουν στους εργαζόμενους που απολύουν αποζημίωση σε συνάρτηση με το χρόνο υπηρεσίας τους.

Προέβλεψε όμως επίσης ότι ο εργοδότης είχε την δυνατότητα, αντί να καταβάλει την πλήρη αποζημίωση, να προειδοποιεί τον εργαζόμενο που ήθελε να απολύσει και στην περίπτωση αυτή να μειώνεται η οφειλόμενη αποζημίωση στο μισθό της κανονικά οφειλόμενης.
Θα έλεγε κάποιος: «τί χαρά για τους εργοδότες! Θα κάνουν μια ωραία προειδοποίηση στον εργαζόμενο που πρόκειται να απολύσουν και αντί να καταβάλλουν π.χ. έξη μήνες μισθούς αποζημίωση θα του δίνουν τρεις μισθούς».

Εμπρός λοιπόν πρόσω ολοταχώς για προειδοποιήσεις (αυτά θα σκέφθηκε το 1955 ο παππούς του κ. Τσίπρα που δεν συμπαθούσε τους εργοδότες).

Αμ δε !!

Επί εξήντα περίπου χρόνια οι εργοδότες δεν χρησιμοποίησαν αυτή τη δυνατότητα που είχαν, ούτε κατ’ ελάχιστο.

Σε τέτοιο μάλιστα σημείο που η σχετική διάταξη είχε περιπέσει σε πλήρη αχρησία (επιφυλάσσομαι για τις απόψεις του κ. Αυτιά).

Πρόσφατα ήλθε εκ νέου στην επιφάνεια το ζήτημα της προειδοποίησης.

Για κάποιους λόγους που ούτε εγώ έχω καταλάβει, θεωρήθηκε από την τρόικα ότι εάν μειωνόταν ο χρόνος προειδοποίησης θα ελαφρώνονταν τα κόστη των εργοδοτών κατά τις απολύσεις.

Ποια κόστη όμως, τη στιγμή που κανένας εργοδότης δεν χρησιμοποιούσε την προειδοποίηση για να απολύσει εργαζομένους;

Ας εξετάσουμε λοιπόν ποιος ήταν ο λόγος που οι εργοδότες δεν εκμεταλλεύτηκαν αυτό το «κελεπούρι» που τους πρόσφερε ο νόμος και κατά τη γνώμη μου ούτε τώρα πρόκειται να το εκμεταλλευτούν, ακόμη και με μειωμένο κόστος.

Ας πάρουμε ένα παράδειγμα:

Με βάση το ισχύον δίκαιο, εάν ένας εργαζόμενος έχει εργαστεί σε έναν εργοδότη 10 συμπληρωμένα χρόνια και αυτός θέλει να τον απολύσει χωρίς προειδοποίηση θα πρέπει να του καταβάλει ως αποζημίωση μισθούς έξη (6) μηνών.

Εάν τον απολύσει με προειδοποίηση 4 μηνών (δηλαδή του λέει σήμερα ότι θα απολυθεί σε 4 μήνες) οφείλει να του καταβάλει αποζημίωση τριών (3) μηνών. Δηλαδή ο εργοδότης θα κερδίσει τρεις (3) μισθούς αποζημίωση.
Από πρώτη προσέγγιση εμφανίζεται (αυτό θα μπορούσε να υποστηριχθεί με οργίλες κραυγές σε κάθε αξιοπρεπές πρωινάδικο) ότι ο εργοδότης με το «κόλπο» αυτό επωφελείται 3 ολόκληρους μισθούς !!!

Για να δούμε όμως, υπάρχει πραγματικό κέρδος για τον εργοδότη;

Θα τολμήσω να προφέρω το «σατανικό στίχο» μου:
ΟΧΙ ΜΟΝΟ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΕΡΔΟΣ ΑΛΛΑ ΑΝΤΙΘΕΤΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΚΟΣΤΟΣ.

Για να το καταλάβουμε δεν είναι σκόπιμο να χρησιμοποιήσουμε λογική ΣΥΡΙΖΑ και λοιπών «δημοκρατικών» δυνάμεων, αλλά την κοινή λογική με βάση την οποία οι εργοδότες επί εξήντα χρόνια προτίμησαν να μην πλησιάσουν τη δυνατότητα προειδοποίησης που τους παρείχε ο νόμος.
Εδώ ο λαός λέει «τρεις το λάδι, τρεις το ξύδι ...» και γι' αυτό λέω και εγώ:
Τι σημαίνει ουσιαστικά προειδοποίηση απόλυσης;

Ότι ενώ θέλει ο εργοδότης σήμερα να απολύσει έναν εργαζόμενο (προφανώς γιατί δεν τον χρειάζεται), προκειμένου να κερδίσει τη διαφορά της αποζημίωσης, τον κρατά στην εργασία και του λέει ότι θα τον απολύσει, κατά το παράδειγμά μας, μετά 4 μήνες.

Άρα:

α) Τον πληρώνει άλλους 4 μήνες ενώ δεν τον χρειάζεται και

β) (ίσως το χειρότερο) τον έχει 4 μήνες μέσα στην επιχείρηση και (πολύ λογικά) όχι μόνο αυτός δεν έχει κανέναν λόγο (μάλλον και αντικείμενο) να εργαστεί (αφού είναι προφανές ότι ενώπιον απόλυσης δεν φοβάται μη του χαλάσουν τη διαγωγή), αλλά έχει και όλη την ευχέρεια να δημιουργεί εργασιακά προβλήματα και να υπονομεύει την επιχείρηση.
Ποιο είναι λοιπόν το λάδι και ποιο είναι το ξύδι;
Με την προειδοποίηση απόλυσης, ο εργοδότης κερδίζει μεν 3 μισθούς από την αποζημίωση και χάνει 4 μισθούς ως αμοιβή σε έναν εργαζόμενο που δεν δουλεύει και που υπονομεύει και το εργασιακό κλίμα.

Δηλαδή έχει καθαρή χασούρα έναν μισθό, συν το μπάχαλο που δημιουργείται στην επιχείρηση από τους υπό προθεσμία απολυμένους!

Ιδού, λοιπόν, ο λόγος που επί 60 χρόνια δεν εφαρμόστηκε η προειδοποίηση απόλυσης από τους εργοδότες.

Κι ούτε πρόκειται να εφαρμοστεί στο μέλλον.

Το αθώο ερώτημα:

Πότε θα σοβαρευτούμε όταν συζητάμε εργασιακά –και άλλα πολλά- στον τόπο μας;

Κι επιπλέον, γιατί δίνουμε αξία σε άχρηστα πράγματα;

Δυστυχώς, η απάντηση είναι ότι το κάνουμε για να μη συζητάμε τα χρήσιμα.

* Ο Ιωάννης Ληξουριώτης είναι καθηγητής Εργατικού Δικαίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.