Η Τουρκία κι εμείς
από τη δεκαετία του ογδόντα
μέχρι σήμερα
Όλο και περισσότεροι ηγέτες στον κόσμο, αλλά και απλοί πολιτικοί και οικονομικοί αναλυτές, στέκονται με θαυμασμό σ’ εκείνο που αποκαλείται τουρκικό οικονομικό θαύμα.
Ταυτοχρόνως, όλο και περισσότεροι αναγνωρίζουν ότι
ο Τούρκος πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν περιλαμβάνεται, πλέον, στους σημαντικότερους ηγέτες, όχι μόνο της Ευρώπης αλλά και του υφηλίου.
Η Τουρκία του Ερντογάν, παρά το βαθύτατο στρατιωτικό και πολιτικό κατεστημένο, το οποίο συνεχώς επιχειρεί να φρενάρει την πρόοδό της, έχει καταφέρει σημαντικότατα βήματα, κυρίως στην οικονομία, και έχει φτάσει στο σημείο η ανάπτυξη να «τρέχει με τρελά» θετικά πρόσημα.
Είτε αρέσει σ’ εμάς τους Έλληνες είτε όχι, οι Τούρκοι δούλεψαν και δουλεύουν σκληρά σε όλα τα επίπεδα με επιμονή και υπομονή, έχοντας όραμα και σαφή στρατηγική.
Υπό αυτή την έννοια, όσα φέρεται να είπε στην Κωνσταντινούπολη ο Θεόδωρος Πάγκαλος, δεν απέχουν από την αλήθεια.
Εκείνα που λησμόνησε να πει ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, είναι για ποιους λόγους οι Έλληνες αντιμετώπισαν «τεμπέλικα» και βολεμένοι τα πράγματα.
Λησμόνησε, δηλαδή να πει όλη την αλήθεια.
Επί Οζάλ, από τη δεκαετία του ΄80, ξεκίνησε μια διμέτωπη πορεία, η οποία εκ των δεδομένων φαινόταν αντίρροπη και δύσκολα πραγματοποιήσιμη.
Στο ένα μέτωπο ήταν η σταδιακή και προσεκτική εγκατάλειψη του εκσυγχρονιστικού καταναγκασμού που είχε επιβάλλει ο Κεμάλ Ατατούρκ και η επιστροφή στις παραδοσιακές αξίες του τουρκικού λαού και του Ισλάμ.
Τότε, οι αναλυτές και η Ευρώπη μιλούσαν για καταστροφική αλλαγή πορείας με χαρακτηρισμούς όπως «καταστροφικός αναχρονισμός».
Στο δεύτερο μέτωπο, ήταν η μεταρρύθμιση της οικονομίας με τη μετάβαση από την κρατικά ελεγχόμενη στην ελεύθερη αγορά.
Ενθαρρύνθηκε, τότε, η επιχειρηματικότητα και η στροφή από τα παράλια στην ενδοχώρα και δη στην Ανατολία και στην περιοχή της Καισάρειας.
Πέρασε, δε στην συνείδηση της τουρκικής κοινής γνώμης, ότι η επιχειρηματικότητα και το κέρδος δεν αποτελούν ποινικό αδίκημα.
Δηλαδή, το αντίθετο απ’ ότι συμβαίνει στην Ελλάδα.
Ταυτοχρόνως, σε συνεργασία με ευρωπαϊκούς ομίλους - τους οποίους εμείς καθυστερούσαμε και εκδιώκαμε με τη γραφειοκρατία και τις αστείες περί καπιταλισμού θεωρίες και δογματισμούς μας - ανέπτυξαν τουριστικά τα παράλια του Αιγαίου και δημιούργησαν «παραδείσους» διαμονής και διαβίωσης τουριστών υψηλού εισοδήματος, απ’ όλα τα μήκη και πλάτη της υφηλίου.
Επιπροσθέτως, εκμεταλλεύτηκαν τις μικρασιατικές ακτές τους και συμφώνησαν με τις μεγάλες εταιρείες κρουαζιέρας, οι οποίες κατευθύνουν πλέον σε τουρκικά λιμάνια εκατομμύρια τουρίστες. Οι ίδιες οι εταιρείες, κατασκεύασαν τεράστιες Μαρίνες υποδοχής σκαφών αναψυχής και προσφέρουν υψηλότατες υπηρεσίες.
Εμείς…ξυλοκοπούσαμε τους τουρίστες και καταλαμβάνουμε τα λιμάνια στο όνομα μια φούχτας συντεχνιών.
Έτσι, λοιπόν, οι Τούρκοι, κατάφεραν και δημιούργησαν μια νέα αστική τάξη, πλήρη ευεξίας, η οποία, όπως ισχυρίζονται Ευρωπαίοι ακόμη και Έλληνες επιχειρηματίες, κινείται σε απόλυτα όρια νομιμότητας και επιχειρηματικής ηθικής. Η νέα αυτή τουρκική αστική τάξη, στην οποία συμπεριλαμβάνονται κυρίως νέοι άνθρωποι με άλλη φιλοσοφία και κουλτούρα, ακόμη συγκρούεται με την παλιά κεμαλική αστική τάξη των αξιωμάτων, της διαφθοράς και της γραφειοκρατίας. Φαίνεται, όμως, από τα αποτελέσματα που παρουσιάζει η τουρκική οικονομία, ότι είναι η νικήτρια του «ακήρυχτου πολέμου».
Σημειωτέον, ότι αυτά τα οικονομικά αποτελέσματα της Τουρκίας, δεν είναι προϊόν πλασματικών ή παραπλανητικών στατιστικών στοιχείων.
Αυτά όλα, όσες διαφορές και να έχουμε με τη τουρκική κοινωνία σε επίπεδο πολιτισμού, κουλτούρας, θρησκείας και ευμάρειας, αποδεικνύουν ότι εμείς χάσαμε τον δρόμο και τις ευκαιρίες.
Τίποτα απ’ όσα συνέβησαν στην Τουρκία, δεν συνέβη στη χώρα μας.
Όχι μόνο δεν καθίσαμε ποτέ να οραματιστούμε το μέλλον μας, αλλά κι όσα υπό μορφή παροχών λάβαμε από την Ευρωπαϊκή Ένωση με στόχο την ανάπτυξη, τα σπαταλήσαμε στην κατανάλωση και στην καλοπέρασή μας.
Το κομβικό σημείο που η Ελλάδα έχασε τη μεγάλη ευκαιρία της για τη συνάντηση με το μέλλον, ήταν η δεκαετία του ΄80, τότε που ξεκίνησαν οι Τούρκοι.
Ο Ανδρέας Παπανδρέου, την ώρα που η Τούρκοι δημιουργούσαν τη δική τους μετακεμαλική αστική τάξη, έφερε στο προσκήνιο ομάδες που μέχρι τότε ήταν στο περιθώριο.
Ίσως να έπραξε σωστά, με την έννοια του λανθασμένου αποκλεισμού που ακολουθούσαν οι προδικτατορικές κυβερνήσεις και η δικτατορία.
Τα εγκληματικό λάθος, όμως, του Ανδρέου Παπανδρέου, ήταν ότι αυτές τις ομάδες τις διοχέτευσε και ενέταξε στον δημόσιο τομέα.
Το αποτέλεσμα ήταν να γίνει το κράτος εργοδότης, η επιχειρηματικότητα να ατονήσει ή να καταστεί κρατικοδίαιτη και η παραγωγή να μειωθεί και τελικά να συρρικνωθεί.
Ακόμη και τα νέα επιχειρηματικά τζάκια που δημιουργήθηκαν επί Ανδρέα Παπανδρέου, είχαν ως βασικό πελάτη τους το κράτος, ενώ η αριστερόφρονη δογματικότητα απέκλειε κάθε είδους μεταρρύθμιση ή ριζοσπαστική πολιτική.
Έτσι δημιουργήθηκε μια άνευ προηγουμένου παθογένεια, την οποία σήμερα όλοι ξορκίζουν.
Αυτό, όμως, δεν φτάνει.
Και καθιστά τις διαφορές μας με τους γείτονες έντονα ορατές, με αποτέλεσμα η απάντηση στο ερώτημα «ποιος θα συναντήσει με καλύτερες προϋποθέσεις το μέλλον» να είναι αυτονόητη.
Με ότι αυτό συνεπάγεται ακόμη και σε εθνικά ζητήματα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου