Δευτέρα 27 Φεβρουαρίου 2012

Να διαψεύσουμε τον κ. Τόμσεν

Γράφει
ο Μπάμπης Παπαδημητρίου

Πρόσφατα, ο Πολ Κρούγκμαν, νομπελίστας οικονομολόγος και εξαίρετος αρθρογράφος των «Τάιμς της Νέας Υόρκης», σημείωσε στο ηλεκτρονικό σημειωματάριό του πότε η βασική πρόταση του κεϋνσιανισμού μετατρέπεται σε παρωδία.
Οι παρατηρήσεις του είναι πολύ χρήσιμες, κυρίως σε εκείνους που σπεύδουν να τον χρησιμοποιήσουν ως επιχείρημα υπέρ της διατήρησης του μεγάλου και σπάταλου ελληνικού κράτους.
Λέει ο Κρούγκμαν. Σκεφτείτε τις διαφορές μεταξύ
 τριών προτάσεων.
Η πρώτη: «Το κρατικό έλλειμμα είναι παράγοντας ανάπτυξης, αν όλα τα άλλα μεγέθη μείνουν σταθερά».
Δεύτερη πρόταση: «Το έλλειμμα είναι παράγοντας ανάπτυξης, σε κάθε περίπτωση».
Και τρίτη: «Μόνον το έλλειμμα αποτελεί παράγοντα ανάπτυξης».

Όπως εξηγεί ο καθηγητής, μόνον την πρώτη πρόταση μπορεί κανείς να θεωρήσει συνεπή με την κεϋνσιανή προσέγγιση.
Η δεύτερη είναι «πολύ απλά, ηλίθια», σημειώνει. Και συμπληρώνει: «Είναι όμως αυτό που συνήθως βλέπει κανείς να λέγεται στα εκ του προχείρου σχόλια που ανταλλάσσονται με πάθος στο Ιντερνετ.
Αν ήταν αλήθεια, η ελληνική οικονομία θα είχε την αξία ενός θαύματος».
Η τρίτη πρόταση είναι ακόμη χειρότερη, καταλήγει ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Πρίνστον.

Ακόμη όμως και αν ξεκαθαρίσουμε τι πραγματικά λέει η κεϋνσιανή προσέγγιση, το πρόβλημα με την υπερβολική ύφεση της Ελλάδας δεν θα έχει αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά.
Γιατί είναι αλήθεια πως ακόμη και μετά τον Απρίλιο, όταν, όπως όλοι ελπίζουν πλέον, η Ελληνική Δημοκρατία θα έχει «γυρίσει» το τεράστιο χρέος της, η πιθανότητα να επιστρέψει σε αναπτυξιακή ροπή παραμένει εξαιρετικά μικρή.
Ο λόγος είναι μάλλον απλός: το Νέο Οικονομικό Πρόγραμμα, γνωστό ως Μνημόνιο 2, δεν περικόπτει επαρκώς τις ανάγκες του κράτους.
Ως αποτέλεσμα, η φορολογική αφαίμαξη θα συνεχιστεί.
Είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν το νέο εισόδημα του παραγωγικού τομέα, δηλαδή του επιχειρηματικού τομέα (αν και όχι ολόκληρου), θα είναι επαρκές για να υποκαταστήσει τη ζήτηση, την οποία συντηρούσε το τεράστιο κρατικό έλλειμμα.
Λογικά, όλοι οι έμπειροι οικονομολόγοι παρατηρούν ότι το νέο μείγμα οικονομικής πολιτικής «δεν πρόκειται να έχει αποτέλεσμα».

Ας θυμίσουμε μερικά βασικά νούμερα, όπως επιμένουμε να κάνουμε τον τελευταίο καιρό.
Στα σχεδόν 30 χρόνια, από το τέλος της μεγάλης προηγούμενης (1979) μέχρι την παρούσα μεγαλύτερη κρίση (2008), η ελληνική οικονομία μεγάλωσε με μέσο ετήσιο ρυθμό 2,2%.
Αυτόν ακριβώς που χρησιμοποιούν και οι εμπειρογνώμονες του Νομισματικού Ταμείου στην απόρρητη Ανάλυσή τους περί της Βιωσιμότητας του Δημοσίου Χρέους (DSA), επί της οποίας έγιναν οι συζητήσεις στο ολονύκτιο Eurogroup.
Η εκτίμηση αυτή είναι ορθή από την πλευρά της ποσοστικής ανάλυσης.
Θα ήταν όμως λάθος να στηρίξουμε στα ποιοτικά της χαρακτηριστικά την πρόβλεψή μας για όσα μπορεί να επιτύχει η εθνική μας οικονομία τα αμέσως επόμενα χρόνια.
Πράγματι, πρόκειται για μια περίοδο με πολλές διαφοροποιήσεις, από τη μία δεκαετία στην επομένη.

Έτσι, στην καταστροφική πρώτη δεκαετία του Αντρέα Παπανδρέου (1980 - 1989), η οικονομία αναπτύχθηκε με μέσο ρυθμό του ΑΕΠ μόλις 0,8%.
Πρακτικώς, χάθηκε μία δεκαετία στη διάρκεια της οποίας η Ελλάδα κατέστησε τα διαρθρωτικά της προβλήματα οξύτερα, καθιέρωσε την κρατικο-επιχειρηματική διαφθορά και μεγάλωσε την απόστασή της από τα άλλα κράτη της Ευρώπης.

Στην επόμενη δεκαετία, χάρις στο άνοιγμα του τραπεζικού τομέα (1987 - 1992), στην κατάργηση των δασμών στο εξωτερικό εμπόριο (1992 - 93) και στην απελευθέρωση της κίνησης κεφαλαίων (1992 - 94), η ανάπτυξη ανέβηκε στο 1,9%.
Το αποτέλεσμα θα ήταν ακόμη καλύτερο αν δεν είχε επιβληθεί λιτότητα στον ιδιωτικό τομέα, προκειμένου να περιοριστεί το κρατικό έλλειμμα, χωρίς πάντως να μειωθεί πραγματικά το μέγεθός του, παρά το επιτυχημένο πρώτο κύμα ιδιωτικοποιήσεων.

Η τρίτη δεκαετία ξεχωρίζει.
Το εγχώριο προϊόν αυξήθηκε με μέσο ρυθμό 3,2%.
Αν μάλιστα ξεχωρίσουμε την περίοδο από τη σταθεροποιητική υποτίμηση του Μαρτίου 1998 μέχρι και ολόκληρο το 2007, η Ελλάδα εμφανίζει αύξηση του ΑΕΠ λίγο μεγαλύτερη από 4% ετησίως.
Ο κύριος παράγοντας ήταν η σταθερότητα του νομίσματος και η διάθεση νέων δανείων προς την οικονομία.
Αρχικώς, το 1998, ορίστηκε η κεντρική ισοτιμία εγκατάλειψης της δραχμής.
Στη συνέχεια, «κλείδωσε» η εισαγωγή του ευρώ (2002).
Μέχρι την κρίση του παγκόσμιου, ευρωπαϊκού και ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος, τον Οκτώβριο 2008, η Ελλάδα είχε αλλάξει εκπληκτικά.

Αυτό ακριβώς χρειαζόμαστε και τώρα.
Επειδή όμως το νέο χρήμα θα είναι μετρημένο, χρειάζεται μια θελκτική αναπτυξιακή ιστορία.
Η μόνη ρεαλιστική είναι η μεταβίβαση από το κράτος προς τον ιδιωτικό τομέα ενός πλήθους δραστηριοτήτων και υπηρεσιών.
Ετσι θα μειωθούν οι φόροι.
Και ταυτοχρόνως, θα γίνουν οι σημαντικές επενδύσεις που απαιτούνται σε όλους τους τομείς στους οποίους το κράτος θα σταματήσει να ασκεί τον αντιπαραγωγικό του έλεγχο.
Οι ευκαιρίες που θα δημιουργηθούν θα φέρουν νέα δάνεια και θα δημιουργήσουν νέα εισοδήματα. Ένας ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ που θα διαψεύσει τον κ. Τόμσεν είναι εφικτός.
Αρκεί να πάμε στην άλλη κατεύθυνση από εκείνη που δείχνουν οι αμετανόητοι κρατικοδίαιτοι κρατιστές.


Πηγή: Καθημερινή

2 σχόλια:

  1. Ιδιωτικοποίηση ενός ιδιωτικού κράτους;

    Καλή ακούγεται η λογική περί μεταβίβασης υπηρεσιών στον ιδιωτικό τομέα που προσφέρεται μάλιστα ως "η μόνη λύση για την μείωση της φορολογίας" και άρα της επιβάρυνσης των πολιτών.

    Το ερώτημα όμως είναι, γιατί θα μειωθεί η επιβάρυνση του πολίτη; Φυσικά και η φορολογία είναι επιβάρυνση, καμία αμφιβολία. Από την άλλη όμως, οι κερδοσκοπικές πρακτικές και τα ολιγοπώλια δεν προκαλούν επιβάρυνση στο εισόδημα του πολίτη; Ξεχνάμε πόσες φορές έχουν κατηγορηθεί ιδιωτικές εταιρίες για κερδοσκοπικές πρακτικές και εκμετάλλευση της θέσης τους στην αγορά; Το πρόβλημα είναι η παρουσία του Κράτους στις περιπτώσεις αυτές ή η απουσία του και οι ελεγκτικοί μηχανισμοί;

    Είναι κοινά αποδεκτό ότι το Κράτος δεν κατέρρευσε στην Ελλάδα γιατί ανέλαβε να παρέχει υπηρεσίες στην κοινωνία αλλά γιατί μετατράπηκε σε θύλακα "απασχόλησης" κομματικών στρατών που δεν προσέφεραν καμία υπηρεσία στην κοινωνία παρά μόνο κοίταζαν το ίδιο όφελος. Δηλαδή αντί για ένα Κοινωνικό Κράτος μετατράπηκε, με ευθύνη των πολιτικών ηγεσιών των τελευταίων 30 ετών, σε ένα Ιδιωτικό Κράτος. Και κατά συνέπεια έγινε ένα σπάταλο κράτος, που φορολογούσε σταδιακά όλο και περισσότερο ό,τι κινείται και ό,τι πετάει για να έχει να δίνει στους ημέτερους. Και φυσικά καλλιέργησε μια απίστευτη γραφειοκρατία, που και την ιδιωτική πρωτοβουλία εμπόδισε και στραγγάλισε την όποια ανάπτυξη της οικονομίας.

    Εάν η ιδιωτική πρωτοβουλία μπορεί να προσφέρει σε μια σειρά από υπηρεσίες χαμηλότερο κόστος από ένα ορθολογικό κράτος χωρίς κομματόσκυλα και αργόμισθους, καμία αντίρρηση. Έτσι όντως θα μειωθεί όχι η φορολογία απλά, αλλά η επιβάρυνση του πολίτη.

    Εάν όμως η ιδιωτική "πρωτοβουλία" απλά θέλει να απαλλαχθεί από το κόστος των δωροδοκιών σε κρατικούς λειτουργούς για να κερδοσκοπεί ελεύθερα, δεν λύνουμε κανένα πρόβλημα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ο νομπελίστας Κρούγκμαν δύο (2!) ολόκληρα χρόνια τώρα φωνάζει πως αυτή η βάρβαρη λιτότητα με κόψιμο των κρατικών δαπανών σε τέτοια ύψη θα έχει σαν αποτέλεσμα την άμεση επιδείνωση της ύφεσης με νομοτελειακό αποτέλεσμα την ταυτόχρονη αύξηση του χρέους και τον απόλυτο εκτροχιασμό των στόχων του μνημονίου. Το ακριβώς αντίθετο απ' αυτό που ο Μπάμπης μας γράφει πάλι σήμερα!

    Μπάμπης: "...η πιθανότητα να επιστρέψει σε αναπτυξιακή ροπή παραμένει εξαιρετικά μικρή.
    Ο λόγος είναι μάλλον απλός: το Νέο Οικονομικό Πρόγραμμα, γνωστό ως Μνημόνιο 2, δεν περικόπτει επαρκώς τις ανάγκες του κράτους."

    Κρούγκμαν: http://krugman.blogs.nytimes.com/2012/02/06/the-greek-vise/

    Ο υπερψύχραιμος Μπάμπης για δύο χρόνια υποστήριζε την γνωστή συνταγή του Δ.Ν.Τ., την οποία αν έκανε ένα μικρό κόπο κι εξέταζε ως προς τα ιστορικά της αποτελέσματα θα αναγνώριζε ως προϊόν ιδεολογικών δογμάτων και όχι σοφίας. Κι αφού για δύο ολόκληρα χρόνια ΜΟΝΙΜΩΣ διαψεύδεται στις προβλέψεις του, συνεχίζει να υποστηρίζει το αντίθετο από αυτό που λέει ο Κρουγκμαν, όταν πλέον ακόμα και οι πέτρες έχουν αναγνωρίσει και φωνάζουν, πολλοί έστω και καθυστερημένα, πως η λύση δεν είναι η άγρια λιτότητα με τέτοια μείωση των κρατικών δαπανών τόσο γρήγορα εν μέσω μιας οικονομίας που βρίσκεται σε κατάθλιψη.

    Αντί όμως να παραδεχθεί τα επί δύο χρόνια απανωτά του λάθη, ως γνήσιος αεριτζής που βασίζεται στο ότι οι αναγνώστες και ακροατές του θα είναι πιο άσχετοι κι από τον ίδιο, προσπαθεί σήμερα να χρησιμοποιήσει τον Κρούγκμαν για να βρει στήριγμα στην ιδεοληψία του πως το πρόβλημα είναι ότι οι κρατικές δαπάνες δεν περικόπτονται αρκετά!!!

    Επίσης αναφέρεται στην "ανάπτυξη" της τελευταίας δεκαετίας, όπου το χρέος εκτινάχθηκε στην στρατόσφαιρα και σήμερα μας έφερε εδώ που είμαστε σαν πραγματική ευημερία, την ώρα που ο Economist γράφει πως έχουμε ήδη γυρίσει πίσω στο 1998, προ Ευρωζώνης δηλαδή! Αυτή η "ανάπτυξη" ωφέλησε βέβαια τους τραπεζίτες φίλους και συνομιλητές του αλλά όχι τους υπόλοιπους συμπολίτες μας, αφού ο λογαριασμός ελέγχεται όταν η φούσκα σκάει, κι όχι όσο διογκώνεται.

    Ο Μπάμπης μας, όπως και πολλοί άλλοι "σχολιαστές" στην Καθημερινή, έχουν στο μυαλό τους μια υπεραπλουστευμένη καρικατούρα της νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας του Washington Consensus και της Σχολής του Σικάγο, αγνοώντας πως τα εν λόγω δόγματα αφού χρησιμοποιήθηκαν στην Λατινική Αμερική και την Ασία με καταστρεπτικά αποτελέσματα για τους τοπικούς πληθυσμούς αλλά προς όφελος του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου, οδήγησαν τελικά και την Αμερικανική οικονομία στην καταστροφή (για διαφορετικούς λόγους φυσικά στην κάθε περίπτωση), με αποτέλεσμα σήμερα, σε πανεπιστημιακό τουλάχιστον επίπεδο, να έχουν πέσει σε παντελή ανυποληψία.

    Το ότι αυτές οι συνταγές εξακολουθούν να προκρίνονται ως "λύσεις" από διάφορους Διεθνείς Οργανισμούς παρά την παταγώδη αποτυχία τους ως προς τους -υποτιθέμενους, αλλά αυτό είναι μια άλλη συζήτηση- στόχους τους, έχει να κάνει με τα ιδεολογικά τους δόγματα και την κυριαρχία συγκεκριμένων συμφερόντων και τις πραγματικές επιδιώξεις τους, κι όχι με την αρτιότητα της οικονομικής συνταγής και την εμπειρία 80 ετών.

    Δυστυχώς αυτός ο κύριος επιβεβαιώνει τα χειρότερα στερεότυπα περί Ελλήνων αεριτζήδων και ενδημικής εγχώριας προχειρότητας και έλλειψης σοβαρότητας.

    Ένα μεγάλο μπράβο στην Καθημερινή και στον Σκάϊ για τον μεγάλο αστέρα που διαφημίζουν, όπως και στη φιλελεύθερη ιστοσελίδα σας!

    ΑπάντησηΔιαγραφή